Ο Σάιμον Νίξον, αρθρογράφος ευρωπαϊκών θεμάτων της Wall Street Journal, ασχολήθηκε εκτεταμένα με την ελληνική υπόθεση το πρώτο εξάμηνο του 2015, όντας ένας από τους πιο σφοδρούς επικριτές της «γενναίας διαπραγμάτευσης» του Γ. Βαρουφάκη. Κατά την ίδια περίοδο φέτος, ο Βρετανός αναλυτής έχει εστιάσει στην κρίση νομιμοποίησης του ευρωπαϊκού εγχειρήματος όπως εκφράζεται στη δική του χώρα, ενόψει του δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ε.Ε. σε λιγότερο από ένα μήνα.
Ο Νίξον θα βρεθεί στην Αθήνα αυτή την Τρίτη για να συμμετάσχει σε debate που διοργανώνει το Ελληνοβρετανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στην Παλαιά Βουλή, με θέμα το βρετανικό δημοψήφισμα. Η «Κ» επικοινώνησε μαζί του ηλεκτρονικά και ζήτησε τη γνώμη του για το Brexit, το μέλλον της Ε.Ε. και τη δυνατότητά της να θέσει υπό έλεγχο τις δυνάμεις του λαϊκισμού και του αντιευρωπαϊσμού που αναπτύσσονται στο εσωτερικό της.
H E.E., όπως το θέτει ο Νίξον, «είναι ένας μηχανισμός για την κοινή αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων. Από την αποτελεσματικότητά της σε αυτό κρίνεται και το να έχει νόημα μια χώρα να είναι μέλος». Θεωρεί πως η συμφωνία στο Eurogroup της Τρίτης για την πρώτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος και η συμφωνία με την Τουρκία για το προσφυγικό «δείχνουν ότι η Ε.Ε. –έστω ατελώς και με καθυστέρηση– καταφέρνει ακόμα να λειτουργεί συλλογικά». Η νίκη του «Remain» στο βρετανικό δημοψήφισμα «θα έστελνε ακόμα ένα ισχυρό σήμα ότι οι κεντρομόλες δυνάμεις παραμένουν πιο δυνατές από τις φυγόκεντρες στην Ευρώπη». Μια τέτοια εξέλιξη θα συνέβαλλε στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην ευρωπαϊκή οικονομία, «αν και δεν υποτιμώ το μέγεθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολιτικοί ηγέτες στην Ευρώπη και την πίεση για την υιοθέτηση μονομερών λύσεων σε εθνική βάση».
Ως σθεναρός υποστηρικτής της παραμονής της Βρετανίας εντός της Ε.Ε., τι πιστεύει ότι θα κρίνει το αποτέλεσμα στις 23 Ιουνίου; «Είναι δύσκολο να πει κανείς τι θα βρίσκεται στο μυαλό των ψηφοφόρων τη μέρα εκείνη. Εδώ που είμαστε αυτή τη στιγμή πάντως, η εκστρατεία του “Remain” (υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε.) έχει επικρατήσει στο πεδίο της οικονομίας, που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις θα κρίνει και την έκβαση του δημοψηφίσματος».
Η απόρριψη του Brexit θα σημάνει και το τέλος της συζήτησης επί του θέματος στη Βρετανία; Ο Νίξον δεν είναι σίγουρος. Το φιλευρωπαϊκό στρατόπεδο, εξηγεί, «έχει ακόμα δρόμο μέχρι να πείσει τους ψηφοφόρους ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι στα πρόθυρα του να απορροφηθεί από ένα ευρωπαϊκό υπερκράτος. Φυσικά, τα επιχειρήματα περί “εθνικής κυριαρχίας” στη Βρετανία συνήθως είναι απλά ένας κωδικοποιημένος τρόπος για να εκφράσουν οι ψηφοφόροι την ανησυχία τους για τη μετανάστευση. Για να κλείσει οριστικά το θέμα, θεωρώ πως το “Remain” πρέπει να συγκεντρώσει τουλάχιστον το 60% των ψήφων. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτό είναι πιθανό – ιδιαίτερα αν το δημοψήφισμα μετατραπεί σε επιλογή μεταξύ του Ντέιβιντ Κάμερον και του Μπόρις Τζόνσον για την πρωθυπουργία».
Τα δύο στρατόπεδα, εξηγεί ο Νίξον, διαφέρουν ιδεολογικά, κοινωνικοοικονομικά αλλά και στο πόσο ένθερμα υποστηρίζουν την άποψή τους. «Είναι ενδιαφέρον ότι οι Συντηρητικοί βουλευτές είναι πιο σίγουροι ότι θα επικρατήσει το “Remain” από ό,τι οι Εργατικοί βουλευτές. Αυτό μοιάζει να επιβεβαιώνει τα ευρήματα των δημοσκόπων ότι η μεσαία τάξη έχει στραφεί υπέρ του “Remain” ενώ ο πυρήνας των ψηφοφόρων του “Leave” (των οπαδών του Brexit) βρίσκεται μεταξύ των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων. Ο κόσμος ασχολείται όλο και περισσότερο – άλλωστε είναι δύσκολο να αποφύγει κανείς το ζήτημα, λόγω της αδιάλειπτης κάλυψης από τα ΜΜΕ. Το στρατόπεδο του “Leave” είναι αναμφίβολα πιο θορυβώδες και παθιασμένο, αλλά δεν μοιάζει να διαθέτει κάτι πέρα από τον θόρυβο και το πάθος: μέχρι στιγμής έχει καταφέρει να παρουσιάσει πολύ λίγα αξιόπιστα επιχειρήματα».
– Πόσο μεγάλη ζημιά θα προκαλούσε η έξοδος από την Ε.Ε. στο Ηνωμένο Βασίλειο; Τι επιπτώσεις θα είχε στην Ε.Ε.;
– «Τα δύο ερωτήματα είναι στενά συνδεδεμένα», απαντά ο Νίξον. «Το βασικό σημείο για μένα είναι ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να φύγει από την Ευρώπη. Τα προβλήματα της Ευρώπης θα συνεχίσουν να είναι και προβλήματα του Ηνωμένου Βασιλείου, ανεξαρτήτως αν φύγουμε ή μείνουμε. Το ερώτημα είναι αν το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να διαδραματίσει έναν πιο εποικοδομητικό ρόλο στη διαχείριση των προβλημάτων της Ευρώπης ως μέλος της Ε.Ε. ή έξω από αυτήν. Η απάντηση, νομίζω, είναι σαφής».