Ολοκληρώθηκε λοιπόν το σόου των τηλεοπτικών αδειών, πανηγύρισαν αυτοί που θα πανηγύριζαν όποιο κι αν ήταν το τελικό αποτέλεσμα και τίμημα, συνέχισαν να διαμαρτύρονται αυτοί που θα διαμαρτύρονταν έτσι κι αλλιώς. Ετσι είναι αυτά τα πράγματα, μπετοναρισμένα. Ομως μετά την έκθεση σε όλα όσα ειπώθηκαν και γράφτηκαν αυτό το διάστημα, ίσως είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε τα αυτονόητα.
Το τηλεκοντρόλ βρίσκεται στο σαλόνι μας – είναι αυτό που πέφτει παραδοσιακά στο πάτωμα όταν τινάζουμε τα μαξιλάρια του καναπέ. Και είναι εκεί για να το χρησιμοποιούμε κατά βούληση. Να συντονίζουμε τα κουμπιά σε όποιο κανάλι επιθυμούμε ή ακόμα και να αφήνουμε να παίζουν παράσιτα. Μολονότι η επιβολή του αριθμού «4» από την κυβέρνηση δεν στέκεται στη λογική, πολλοί σιγόνταραν τη διαδικασία υπενθυμίζοντας χαιρέκακα τις τελευταίες ημέρες τις, πράγματι πολλές, κακές στιγμές της ελληνικής τηλεόρασης. Κι όμως, ουδείς μάς υποχρέωνε να παρακολουθούμε ένα κακό δελτίο ειδήσεων, μια τσαπατσούλικη μαγειρική εκπομπή, ένα δήθεν σοβαρό βραδινό talk show. Και όσοι αυτοβούλως το έκαναν είχαν δικαίωμα να το κάνουν.
Αυτή η παρανόηση είναι εις βάρος μας. Δεν το συνειδητοποιούμε αλλά απεμπολούμε οικειοθελώς ως καταναλωτές ένα θεμελιώδες δικαίωμά μας, αυτό της ελεύθερης επιλογής ενός προϊόντος. Της συνδιαμόρφωσης του περιεχομένου των καναλιών με βάση τις δικές μας ανάγκες και επιθυμίες. Ακριβώς όπως σε οποιαδήποτε άλλη επαφή μας με την αγορά, αν θεωρούμε ότι μας «σερβίρουν» σκάρτο προϊόν, μπορούμε απλώς να απαντήσουμε «ευχαριστώ, δεν θα πάρω».
Δεν συμβαίνει φυσικά το ίδιο με τη δημόσια τηλεόραση, που λειτουργεί σε ένα ιδιότυπο καθεστώς, όχι δηλαδή ακριβώς με τους νόμους της αγοράς. Μολονότι είναι ο μόνος σταθμός που πληρώνουμε και άρα οι απαιτήσεις θα έπρεπε λογικά να είναι αυξημένες, πέφτει στα μαλακά της δημόσιας κριτικής. Τι θα συνέβαινε άραγε εάν ένα άλλο κανάλι αντί για την ΕΡΤ μετέδιδε την Κυριακή ολόκληρη την εκδήλωση της Χρυσής Αυγής στις Θερμοπύλες;
Φυσικά, η κριτική είναι αναφαίρετο δικαίωμά μας και ο σχολιασμός των κακώς κειμένων στο τηλεοπτικό τοπίο μπορεί να είναι και γόνιμος. Ομως μοιάζει να στεκόμαστε στην κριτική. Να παρακολουθούμε με μαζοχισμό προγράμματα που δεν εγκρίνουμε, σαν έναν ακόμα σταυρό που πρέπει να κουβαλήσουμε. Συμβαίνει κατά κόρον στον έντυπο Τύπο και στα νέα Μέσα –πρόκειται για το λεγόμενο hate-reading– να διαβάζεις κάτι μόνο και μόνο για να σου ανάψουν τα λαμπάκια. Τα άρθρα αυτά μάλιστα τα μοιραζόμαστε συχνά και με άλλους, να ’χουμε παρέα στον θυμό. Με το hate-watching, αντίστοιχα, ανεβάζουμε την τηλεθέαση σε εκπομπές που στην καλύτερη περίπτωση δεν μας αφορούν.
Ναι, πληρώθηκαν πολλά για τις τηλεοπτικές άδειες, αλλά δεν εξασφαλίστηκε και η επιτυχία τους, το κλειδί της οποίας δεν το βρίσκω αυτή τη στιγμή αλλά είμαι σίγουρη ότι είναι θαμμένο κάπου ανάμεσα στα μαξιλάρια του καναπέ.