«Κανείς δεν ήξερε τι ζούμε καθημερινά»

«Κανείς δεν ήξερε τι ζούμε καθημερινά»

3' 6" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το ’99 ο Κυριάκος αποφάσισε να καταταγεί στο Λιμενικό Σώμα. Τα δύο χρόνια που ταξίδευε με ποντοπόρα πλοία, ως αξιωματικός του εμπορικού ναυτικού, ήταν αρκετά. Ηθελε να παραμείνει στη στεριά, αποζητούσε μια πιο ήρεμη ζωή στο νησί, την αγαπημένη του Λέσβο. Τότε δεν μπορούσε να φανταστεί τι τρικυμίες, πόσα ναυάγια θα έκρυβαν τα νερά του Βορειοανατολικού Αιγαίου που θα φύλαγε, ποια αποστολή διαγραφόταν γι’ αυτόν στον ορίζοντα.

Ο ανθυποπλοίαρχος Κυριάκος Παπαδόπουλος είναι ο πρωταγωνιστής του ντοκιμαντέρ μικρού μήκους της Δάφνης Ματζιαράκη «4.1 Miles», που είναι υποψήφιο για Οσκαρ. Ηρωας της ταινίας, ήρωας και της ζωής. Είναι ο κυβερνήτης του θρυλικού περιπολικού σκάφους «602», ο καπετάνιος χάρη στον οποίο χιλιάδες πρόσφυγες βρέθηκαν ασφαλείς στη στεριά. «Και το πλήρωμά μου. Μην ξεχνάτε το πλήρωμά μου», διορθώνει.

Η πρώτη φορά που κλήθηκαν να συνδράμουν ναυαγούς ήταν τον Σεπτέμβριο του 2001, όταν ανοιχτά της Λέσβου εντοπίστηκε βάρκα με δέκα Αφγανούς. «Εγινε το θέμα της χρονιάς τότε στο νησί». Τα επόμενα χρόνια, αραιά και πού, έφταναν βάρκες με πρόσφυγες από το Αφγανιστάν, αλλά και την Αφρική, αλλά ήταν με την έναρξη του πολέμου στη Συρία που άρχισε να διαμορφώνεται προσφυγικό κύμα και να προστίθεται ένα ακόμα καθήκον για τους άνδρες του Λιμενικού: η αποσόβηση τραγωδιών. «Γιατί περί τραγωδίας πρόκειται», λέει ο ίδιος. Μέχρι το τέλος του ’14 έφταναν στο νησί γύρω στα 50-100 άτομα την ημέρα, από τις αρχές του ’15 μετρούσαν πολλές χιλιάδες καθημερινά. Από το ένα εκατομμύριο πρόσφυγες που έφτασαν στη χώρα εκείνη τη χρονιά, περισσότεροι από τους μισούς έφτασαν στη Λέσβο – και ανέβηκαν στο σκάφος του Κυριάκου. «Τα περισσότερα περιστατικά ήταν σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, οι άνθρωποι φτάνουν με ακατάλληλες για πλεύση βάρκες, με ακατάλληλα σωσίβια για τα παιδιά. Τους θεωρούμε μελλοθάνατους, από τη μια στιγμή στην άλλη μπορεί να χάσουν τη ζωή τους, πολλές φορές μπροστά μας. Δεν γίνεται να εξοικειωθείς με αυτό, να το συνηθίσεις.

Η ευθύνη είναι πάρα πολύ μεγάλη. Μέσα σε πέντε λεπτά πρέπει να ανεβάσεις 60 άτομα στο σκάφος. Από εμάς εξαρτάται εάν θα σωθεί ένας ή δύο ή περισσότεροι ή κανένας». Τον ρωτάμε εάν ποτέ υπό το βάρος της ψυχολογικής πίεσης σκέφτηκε να αλλάξει πόστο. «Εχω ζοριστεί πάρα πολλές φορές. Αλλά όταν στο επόμενο περιστατικό σώσουμε έναν ή περισσότερους ανθρώπους αυτό μου δίνει δύναμη να συνεχίζω. Ξεχνάω τις άσχημες εικόνες και προχωράω. Οχι, δεν έχω σκεφτεί να αφήσω αυτό το πόστο για να πάω σε ένα γραφείο να είμαι πιο ήρεμα».

Ο Κυριάκος έχει δύο κόρες, 15 και 7,5 χρόνων. Και να μη θέλει, τις βλέπει στη θάλασσα, στα πρόσωπα των παιδιών που σηκώνουν τα χέρια για βοήθεια. «Ομως άσχετα εάν έχει κάποιος παιδιά ή όχι, γιατί κάποιοι από το πλήρωμα δεν έχουν, η ικανοποίηση που παίρνουμε σώζοντας παιδιά, που μοιάζουν τόσο αβοήθητα, όταν μας χαμογελούν χωρίς να ξέρουν ποιοι είμαστε, πού βρίσκονται, γιατί βρίσκονται εδώ, η χαρά που παίρνουμε είναι απερίγραπτη».

Τον Δεκέμβριο του ’15, ο Κυριάκος Παπαδόπουλος βραβεύτηκε για το έργο του από την Ακαδημία Αθηνών. «Ναι, είναι ικανοποίηση η αναγνώριση της προσπάθειάς μας, αλλά να σας πω κάτι; Ηταν μεγαλύτερη η ικανοποίηση από την προβολή του ντοκιμαντέρ. Με την ταινία είδαν οι συγγενείς και οι φίλοι μας τι ακριβώς συμβαίνει. Ξέρετε, δεν τους μιλάμε γι’ αυτά που συμβαίνουν στη θάλασσα. Τα λέμε μεταξύ μας (σ.σ. με το πλήρωμα). Μόνο εμείς μπορούμε να καταλάβουμε. Μιλώντας μεταξύ μας, προσπαθούμε να αποβάλουμε τις άσχημες εικόνες. Αυτό μας έχουν συμβουλεύσει και οι ψυχολόγοι, να τα λέμε μεταξύ μας ξανά και ξανά για να τα αποβάλουμε από τη θύμησή μας. Τώρα με την ταινία όμως, είδαν όλοι την τραγωδία που λαμβάνει χώρα στην Ελλάδα. Και είμαι περήφανος που είμαι μέρος αυτού του ντοκιμαντέρ γιατί βοηθά να αναδειχθεί το πρόβλημα. Οι περισσότεροι δεν είχαν ιδέα τι συμβαίνει. Δεν ήξεραν πόσο λεπτή είναι η γραμμή μεταξύ ζωής και θανάτου».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή