Οταν αναγκάζεσαι να διαβεβαιώνεις και να ξαναδιαβεβαιώνεις ότι μεταξύ του πρωθυπουργού και του πιο σημαντικού υπουργού του «δεν υπάρχει πρόβλημα», υπάρχει ήδη πρόβλημα. Υπάρχει πρόβλημα που το Μαξίμου με διαρροές και χειρουργικά δημοσιεύματα προσπαθεί, μέρες τώρα, να διασκεδάσει, αποδίδοντας σε μηχανορραφία της Ν.Δ. τις πληροφορίες για σκιές στη σχέση του Αλέξη Τσίπρα με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο.
Μόνο που ο Βούτσης δεν είναι Ν.Δ. Ούτε είναι από τα στελέχη εκείνα που αφήνουν τον παρορμητισμό τους να υπερισχύει της πολιτικής σκοπιμότητας. Αδειασε μία και άδειασε και δεύτερη φορά μέσα στην ίδια μέρα τον υπουργό Οικονομικών – επανάληψη που, με δεδομένα την πείρα και τα κυβικά του στη συριζαϊκή ιεραρχία, δεν μπορεί να ήταν τυχαία.
Ποιος πυροδότησε τον Βούτση; Είναι δυνατόν στην πιο κρίσιμη στροφή της διαπραγμάτευσης το Μαξίμου να θέλει να πριονίσει το κλαδί πάνω στο οποίο κάθεται μαζί με τον υπουργό Οικονομικών;
Φαίνεται ότι στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν κάποιοι που νομίζουν ότι μπορούν να διαχωρίσουν τον Τσίπρα από τον Τσακαλώτο. Φαντάζονται ότι, αφότου θα έχει περάσει η δοκιμασία της αξιολόγησης, μπορούν να παροχετεύσουν το πολιτικό κόστος έτσι ώστε το μεγαλύτερο μέρος του να πέσει προς την πλευρά του υπουργού.
Τους ενθαρρύνει το γεγονός ότι έχει ξαναγίνει να καεί ο υπουργός χωρίς να τρωθεί σημαντικά ο πρωθυπουργός. Εχει γίνει με το «αεροπλανάκι» του πρώτου εξαμήνου του 2015, που χρεώθηκε –και μνημονεύεται ακόμη– ως «εξάμηνο Βαρουφάκη» – λες και ο Βαρουφάκης είχε κατορθώσει να υπνωτίσει το κυβερνητικό επιτελείο.
Ο Τσακαλώτος δεν προσφέρεται για τέτοια χρήση. Δεν είναι περαστικός. Δεν εκτίθεται, διεκδικώντας στη σκηνή περισσότερο χώρο απ’ όσο του αναλογεί. Ούτε έχει δείξει την πρόθεση να χρησιμοποιήσει τα συριζαϊκά του ερείσματα εις βάρος της αποστολής του. Μπορεί οι άλλοι να τον υποψιάζονται, αλλά ο ίδιος δεν συμπεριφέρεται επιθετικά ως «εσωκομματικός πόλος».
Δεν χρειάζεται κανείς να πιστέψει τις πληροφορίες για την ψυχική απόσταση μεταξύ του Τσακαλώτου και παραγόντων του πυρήνα του Μαξίμου. Δεν χρειάζεται να ξέρει τις ενστάσεις του υπουργού για χειρισμούς που αφορούσαν πότε τις τράπεζες και πότε την ίδια τη σχέση της Αθήνας με τους δανειστές. Η διαφορά φάσης με το πρωθυπουργικό επιτελείο εκδηλώνεται και δημοσίως.
Εκδηλώνεται κάθε φορά που ο Τσακαλώτος εκφράζει την ανησυχία του για την καθυστέρηση της αξιολόγησης – σαν να απευθυνόταν και προς τους δικούς του. Εκδηλώθηκε όταν ο ίδιος επωμίστηκε την αποκατάσταση των σχέσεων με τους δανειστές, που είχε εκτροχιάσει με τις μονομερείς παροχές το Μαξίμου.
Οταν περιγράφει τι θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ μετά το τέλος του προγράμματος, ο υπουργός Οικονομικών αφήνεται να μιλήσει με τη μαρξιστική του συνείδηση. Οσο όμως χειρίζεται τη διαπραγμάτευση, επιστρατεύει μόνο το μαρξιστικό του στομάχι, για να αλέσει τις μνημονιακές πέτρες, όπως το ταμπού του αφορολόγητου.
Υπάρχουν βέβαια στιγμές που η ψυχή παίρνει την εκδίκησή της από το στομάχι. Το λένε και αυτήκοοι μάρτυρες. Εκεί που ο Τσακαλώτος μιλάει σε ανθρώπους της αγοράς στη γλώσσα τους, σαν φορέας της ρεαλπολιτίκ, τον καταλαμβάνει ξαφνικά ο αντιμνημονιακός οίστρος και αρχίζει να καταγγέλλει το πρόγραμμα που εφαρμόζει. Εκεί που τους έχει σχεδόν καθησυχάσει, βαράει μια με το νταούλι και τους ξυπνάει.
Λέγεται ότι τέτοια ξεσπάσματα δεν είχαν την ευκαιρία να βιώσουν μόνοι οι εγχώριοι συνομιλητές του Τσακαλώτου. Η αριστερή ψυχή του υπουργού ανέβλυσε προσφάτως και στις επαφές του με τους τροϊκανούς – προκαλώντας ένα μικρό βραχυκύκλωμα.
Αν έχουν πολιτική εξήγηση αυτές οι μεταπτώσεις, είναι ότι ο Τσακαλώτος νιώθει πολιτικά ανασφαλής. Νιώθει ακάλυπτος στην προσπάθειά του να φέρει σε πέρας ένα έργο που ούτως ή άλλως αποστρέφεται.
Οπως προσπαθεί να πολιτευθεί σε μια ξένη –για εκείνον– γλώσσα, έτσι πασχίζει να μεταφράσει και τον εαυτό του από θεωρητικό της Αριστεράς σε πολιτικό της ανάγκης. Φόρεσε ξύλινα παπούτσια και χορεύει.