Πρόσωπα της εβδομάδας

4' 22" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΓΙΑΝΝΗΣ : Ενας ήρωας με οξύμωρη ταυτότητα

Ο Μιχαήλ Σεμπαστιάν (1907-1945) ήταν Ρουμάνος εβραϊκής καταγωγής. Ανήκε στον κύκλο του μεσοπολεμικού Βουκουρεστίου, που έβγαλε τον Σιοράν και τον Ιονέσκο. Το μυθιστόρημά του «Για δύο χιλιάδες χρόνια» γράφτηκε το 1934, αλλά κυκλοφόρησε μόλις πέρυσι στα αγγλικά. Σε αυτό το αλλόκοτο αυτοβιογραφικό αφήγημα, παλεύοντας μεταξύ της ρουμανικής και της εβραϊκής του ταυτότητας, ο Σεμπαστιάν αναρωτιέται τι είναι αυτό που λέμε «εθνικός χαρακτήρας». Είναι, λέει, αυτό που απομένει σε έναν πολιτισμό αφού αφαιρέσεις την προσωπική προσπάθεια για σκέψη, την προσωπική εμπειρία και τα κατορθώματα της ατομικής δημιουργίας.

Πρόσωπα της εβδομάδας-1

Η ερώτηση για το «οξύμωρο» καταγγέλθηκε, βέβαια, ως ρατσιστική. Αντιθέτως, η άλλη ερώτηση, προς τον ίδιο τον Αντετοκούνμπο, ακούστηκε πολύ φυσιολογική: «Εχεις καταλάβει»,  ρωτούσε ο δημοσιογράφος, «τι περιμένει η Ελλάδα από σένα;». Δεν ήταν μια ερώτηση που θα έκανε εύκολα κάποιος, ας πούμε, στον Βασίλη Σπανούλη. Δεν ρωτάει κανείς τον Σπανούλη  αν καταλαβαίνει τι περιμένει από εκείνον η πατρίδα. Ή αν αισθάνεται ευγνώμων που γεννήθηκε Λαρισαίος, πώς τον βοήθησε η Λάρισα να φτάσει κάποτε μέχρι το NBA. Ο Γιάννης, όμως,  χρειάζεται να επιστρέφει συνεχώς στα Σεπόλια. Καλείται να εξηγεί την επιτυχία του μόνο μέσα στα συμφραζόμενα της εθνικότητάς του.

Ναι, όλη η Ελλάδα αγαπάει τον Γιάννη. Αλλά έχει ανάγκη να ακούει διαρκώς από τον Γιάννη πόσο την αγαπάει κι εκείνος. Πόσο την ευγνωμονεί. Πόσο σέβεται τη σημαία της. Πόσο  υπερήφανος είναι που φόρεσε το χακί της. Ο Αντετοκούνμπο πρέπει να δίνει διαπιστευτήρια της ταυτότητάς του, γιατί δεν είναι μια ταυτότητα αυτονόητη. Είναι μια ρευστή,  μεταμοντέρνα εθνικότητα που δεν ορίζεται φυλετικά. Μια εθνικότητα κάπως «οξύμωρη». Γι’ αυτό και ήταν τόσο δύσκολο να του αναγνωριστεί νομικά. Γι’ αυτό ο Γιάννης απέκτησε  ταυτότητα (και διαβατήριο) όταν πια είχε κλείσει τα 18 – και τον είχε ήδη ανακαλύψει το NBA. Μέχρι τότε δεν ήταν καν ξένος. Ηταν ανιθαγενής.

 «Η δυσκολία μου», γράφει ο Σεμπαστιάν, «δεν εντοπιζόταν ποτέ στη νομική αναγνώριση της κατάστασής μου». Δεν ήθελε, λέει, να του αναγνωριστούν δικαιώματα. Το να ήθελε τέτοια  αναγνώριση θα ήταν «σαν να ήθελε μια συστάδα από ιτιές στους βάλτους της Βραΐλας να επιβεβαιώσουν το δικαίωμα τους να είναι ιτιές». Σαν να έπρεπε τα πεύκα στον λόφο Σκουζέ να  αποδείξουν ότι είναι πεύκα. Και τα μπετά στα Σεπόλια να αποδείξουν ότι είναι μπετά.

ΑΡΤEΜΗΣ ΣΩΡΡΑΣ: Το μέσο, το μήνυμα και οι πρόδρομοί του

Oταν μιλάς εσύ στον Θεό, προσεύχεσαι. Oταν αρχίζει ο Θεός να μιλάει σε σένα, να προσεύχεσαι να σου βρουν έναν καλό γιατρό.

Πρόσωπα της εβδομάδας-2

Φταίνε, λένε, τα νέα media. Δοξασίες που θα έμεναν καταδικασμένες στο περιθώριο, βρίσκουν ιδανικές συνθήκες επώασης στο περιβάλλον των κοινωνικών δικτύων. Ο τρόπος επώασης  έχει πια εξηγηθεί. Αντίθετα απ’ ό,τι ήλπιζαν οι κήρυκες της διαδικτυακής δημοκρατίας, τα νέα Μέσα δεν ενισχύουν τον πλουραλισμό, ούτε τη δημοκρατική κουλτούρα της αμφιβολίας.  Ενισχύουν όμως τις προκαταλήψεις. Πώς; Με το να επιτρέπουν τη δημιουργία περίκλειστων ψηφιακών κοινοτήτων – αυτών που οι ειδικοί έχουν παραστατικά ονομάσει bubbles.

Οι επιρρεπείς στους Σώρρες είναι πια πολύ εύκολο να συναντήσουν τους ομοίους τους. Φτιάχνεται έτσι κάτι σαν ψηφιακή γυάλα, μέσα στην οποία οι προσηλυτισμένοι μιλούν μόνο  μεταξύ τους. Στη γυάλα ο νεραϊδοπαρμένος βρίσκει αποδοχή. Βρίσκει έναν κοινωνικό χώρο που αντηχεί και νομιμοποιεί την πλάνη του.

Φταίει, λοιπόν, το Facebook; Φταίει, όσο μπορεί να φταίει το Μέσο για το μήνυμα που κουβαλάει. Ομως, αν εστιάσει κανείς στα μηνύματα του Σώρρα –στις πρώτες ύλες με τις οποίες έχει  φτιάξει τον πολτό που του εξασφαλίζει απήχηση– δεν θα βρει τίποτε πρωτότυπο. Μήπως ήταν ο Σώρρας που μίλησε πρώτος για «νέα κατοχή»; Μήπως είχε πρώτος την ιδέα ότι το χρέος  δεν υπάρχει; Oτι είναι μια παράνομη κατασκευή, η οποία θα μπορούσε να εξαλειφθεί –να σκιστεί– μέσα σε μια νύχτα;

Πόσοι ήταν οι Σωρρίστας όταν εξαπλωνόταν η καμπάνια του «Δεν πληρώνω»; Πού ήταν ο αρχηγός τους, όταν κοινοβουλευτικά κόμματα μοίραζαν έτοιμες δηλώσεις για τη μη πληρωμή  του ΕΝΦΙΑ; Οταν στο Κοινοβούλιο η πολιτειακή ηγεσία χοροστατούσε σε τελετές εξορκισμού του χρέους ως «απεχθούς», «επαχθούς» και «επονείδιστου»;

Φταίει, βεβαίως, το Διαδίκτυο. Oμως, αν εξαιρέσει κανείς το περιτύλιγμα του αποκρυφισμού, τα βασικά συστατικά του φαινομένου «Σώρρας» υπήρχαν πριν από τον ίδιο. Πολύ πριν η τηλεόραση αρχίσει να επιστρατεύει ως καλτ προϊόν τον ιεροκήρυκα, τα κηρύγματά του είχαν εξαπλωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να απειλούν να επιβληθούν, στην κοινωνία αλλά και στη Βουλή, ως κοινοί τόποι. Ηταν πολλοί οι Σώρρες πριν από τον Σώρρα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή