Από το καλάθι των γερανών…

3' 0" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οταν έφτασε στο γραφείο μου το δέμα με το φρεσκοτυπωμένο βιβλίο του Γιώργη Γερόλυμπου από τις εκδόσεις Μέλισσα, έσπευσα να βγάλω το περιτύλιγμα για να δω το εξώφυλλο. Η πρώτη ασυναίσθητη εντύπωση είναι ότι έβλεπα μπροστά μου έναν πίνακα του Χοάν Μιρό: αυτήν την ατίθαση γραμμή του που αναδιπλώνεται, τεντώνεται και στριφογυρίζει. Επρόκειτο –στην πραγματικότητα– για ένα τεράστιο καλώδιο και μια ανθρώπινη φιγούρα, φωτογραφημένα από ύψος δεκάδων μέτρων. Κρεμασμένος από την άκρη ενός γερανού, ο αρχιτέκτων και φωτογράφος κατέγραψε με τον φακό του τμήματα της κάτοψης του εργοταξίου στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Σαν ακροβολισμένος, υπομονετικός σκοπευτής που περιμένει την αποφασιστική στιγμή, ο Γερόλυμπος διαμόρφωσε οπτικές συνθέσεις που μαρτυρούσαν την πρόοδο της ανοικοδόμησης, αλλά ταυτοχρόνως είχαν τη δική τους εικαστική αυτόνομη οντότητα. 

Οι λήψεις αυτές της κατόψεως, που περιέχονται στο λεύκωμα με τίτλο «Ορθογραφίες», είναι ένα μικρό μόνο μέρος της δουλειάς που έκανε την τελευταία δεκαετία στο Δέλτα Φαλήρου. Επιφορτισμένος –από το Ιδρυμα Νιάρχος– με τη φωτογραφική τεκμηρίωση του έργου από το 2007 και μετά, ο Γερόλυμπος είχε το προνόμιο να έχει αποτυπώσει ολόκληρη την εννεαετή εξέλιξη του παλιού Ιπποδρόμου σε σκάμμα και σταδιακά σε ένα οικοδόμημα που άλλαξε το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας. Την υλοποίηση ενός οράματος, στην οποία πήραν μέρος εκατοντάδες άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών, εθνικοτήτων, μόρφωσης και δεξιοτήτων ενωμένοι όλοι σε έναν κοινό σφυγμό: την ανέγερση ενός συμβόλου αισιοδοξίας για μια χώρα που υποφέρει και συστρέφεται στον εαυτό της. Δεν είναι μονάχα ένα ημερολόγιο εργασιών, αλλά η αποτύπωση της συλλογικής προσπάθειας που απαιτούσε συγχρονισμό, σύμπνοια και τη διδαχή νέων ηθών για την ελληνική κοινωνία σε ό,τι αφορά τη συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου φορέα.

Πανεποπτική ματιά

Οι φωτογραφίες που τράβηξε ο Γερόλυμπος από το καλάθι των γερανών έχουν τη δική τους ξεχωριστή αξία και γι’ αυτό συναποτελούν ένα μοναδικό corpus: αυτό της πανεποπτικής ματιάς, χωρίς στάλα εγωισμού. Η «εισφορά» του είναι στην ομορφιά και στην ποιητική των εικόνων, ίσως γιατί, ως αρχιτέκτονας ο ίδιος, γνωρίζει από πρώτο χέρι τον μόχθο ενός εργοταξίου.

Το λεύκωμα αυτό δεν θα είχε γίνει εάν ο Ανδρέας Δρακόπουλος δεν είχε επιλέξει προσωπικά τον διακεκριμένο φωτογράφο να καταγράψει την τιτάνια προσπάθεια. «Εμπιστευτήκαμε στον Γερόλυμπο την οπτική τεκμηρίωση αυτού του κατασκευαστικού έργου, έχοντας πίστη στην ικανότητά του να επιλέξει, μέσα από χιλιάδες μοναδικές στιγμές, μια ακολουθία εικόνων, οι οποίες, ιδωμένες ως ενότητα, καταφέρνουν να εξιστορήσουν τον τρόπο υλοποίησης ενός εκπληκτικού εγχειρήματος», λέει στο δικό του κείμενο για το λεύκωμα που θα κυκλοφορήσει στο εξωτερικό από τις πανεπιστημιακές εκδόσεις Yale.

Ο αρχιτέκτων που σχεδίασε το ΚΠΙΣΝ, Ρέντσο Πιάνο, συμπληρώνει στις επόμενες σελίδες: «Το βιβλίο αυτό περιγράφει με εικόνες την ομορφότερη περιπέτεια ενός κτιρίου: το εργοτάξιό του. Είναι ένας τόπος μαγικός, φτιαγμένος με κινούμενα στοιχεία, αιωρούμενα αντικείμενα που ανακατεύονται και διασταυρώνονται, χωρίς καν να αγγίζει το ένα το άλλο και, μέρα με τη μέρα, μεταμορφώνονται, συνδυάζονται και παύουν να υπάρχουν αυτόνομα, καθώς ενσωματώνονται στο οικοδόμημα. Το εργοτάξιο είναι ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο».

Ο Robert Storr, πρύτανης της Σχολής Καλών Τεχνών του Yale, και η κόρη του Katharine, που συνυπογράφουν την εισαγωγή στο λεύκωμα, είδαν το εργοτάξιο ως μια μυρμηγκοφωλιά: «Ο Γερόλυμπος επέλεξε να φωτογραφίζει από μια μοναδικά πλεονεκτική θέση, ψηλά, πάνω από το έργο, σαν πουλί που πετάει ή, ακριβέστερα, σαν γερανός που αιωρείται – μηχανικός γερανός βέβαια, όχι του βασιλείου των πτηνών. (…) Εκεί, με την εξαιρετική ικανότητα κίνησης τούτου του ψηλόλιγνου μίνι ουρανοξύστη, μπορούσε να μελετά με τον καλύτερο τρόπο κάθε δραστηριότητα που εξελισσόταν στο έδαφος. Από τον περιορισμένο αριθμό τέτοιων γιγαντιαίων μηχανημάτων, διαθεσίμων σε όλο τον κόσμο ανά πάσα στιγμή, έντεκα βρίσκονταν εγκατεστημένα στο ΚΠΙΣΝ, ένδειξη του μεγέθους του εγχειρήματος».

​​Η επίσημη παρουσίαση της έκδοσης θα γίνει την Πέμπτη 30 Μαρτίου, στις 7.30 μ.μ., στον Φάρο του ΚΠΙΣΝ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή