Δεν φταίει ο Μάκης Μπαλαούρας. Δεν πήρε εκείνος το επίδομα. Το σύστημα του το έδωσε. Το σύστημα δεν είναι σε θέση να ξέρει.
Τον Δεκέμβριο του 2009, λίγο μετά το «game over» του Γιούνκερ και λίγο πριν από το Καστελλόριζο, η κυβέρνηση Παπανδρέου ετοιμαζόταν να διανείμει ένα επίδομα αλληλεγγύης που είχε τάξει προεκλογικά. Στο υπουργείο Οικονομικών ορισμένα μη πολιτικά στελέχη φώναζαν ότι, την ώρα που η δίνη της χρεοκοπίας ρουφούσε τη χώρα, το επίδομα ήταν λεφτά –για την ακρίβεια ένα δισ.– πεταμένα από το παράθυρο. «Ετσι όπως τα δίνουμε, δεν ξέρουμε καν ποιος θα τα πάρει», έλεγαν. Τα πήραν τελικά πολλοί – μεταξύ αυτών και η κραυγαλέα περίπτωση ενός επιφανούς επιχειρηματία, που είχε μάλιστα εκείνη την εποχή πουλήσει μια μεγάλη επιχείρηση, αλλά το «σύστημα», διαβάζοντας τη φορολογική του δήλωση, τον είχε εκλάβει ως πένητα.
Το «σύστημα» τότε δεν ήξερε ποιος πληρώνει πού. (Το ΔΝΤ δεν είχε ακόμη οργανώσει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους). Δεν ήξερε ούτε πόσους υπαλλήλους ούτε πόσους συνταξιούχους συντηρούσε. Εκτοτε το «σύστημα» άλλαξε. Τακτοποιήθηκε. Ψηφιοποιήθηκε. Οργανώθηκε. Εκείνο που δεν άλλαξε είναι η πολιτική κουλτούρα που κρατάει τις ρωγμές του συστήματος ανοιχτές.
Ναι, αν ξεπεράσει κανείς τις πρώτες –όχι και τόσο ανθρωπιστικές– παρορμήσεις του, μπορεί να αναγνωρίσει ότι δεν φταίει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ που του έδωσαν το έκτακτο επίδομα. Φταίει όμως στον τρόπο που προσπάθησε να διορθώσει το λάθος με λάθος, «δωρίζοντας» ένα μέρος του ποσού πού; Στο «απεργιακό ταμείο» των υπαλλήλων της Τραπέζης της Ελλάδος, όπου σταδιοδρόμησε ως συνδικαλιστής.
Δεν χρειάζεται να αναλύσει κανείς τον συμβολισμό της μπαλαουρικής χειρονομίας. Δεν χρειάζεται να εξηγήσει τι σημαίνει το γεγονός ότι στη συνείδηση του βουλευτή το κοινωνικό σύνολο, που φορολογήθηκε για το ξώφαλτσο επίδομά του, ταυτίζεται με το συνδικαλιστικό αξεσουάρ της συντεχνίας του. Το σύστημα άλλαξε λογιστικά. Αλλά στη λογιστική είναι άτρωτος ο μπαλαουρισμός.