Ενα σχολείο που θα αποτελέσει προέκταση του σπιτιού. Δάσκαλοι που θα χρησιμοποιούν το τραγούδι ως εργαλείο μάθησης. Μαθητές που δεν θα αξιολογούνται μόνο με βαθμούς. Αυτοί είναι μερικοί μόνον από τους στόχους που περιλαμβάνει το καταστατικό ίδρυσης του νηπιαγωγείου και δημοτικού σχολείου «Τριανέμι» στο Μαρούσι. Το εν λόγω σχολείο, που βάσει της ελληνικής νομοθεσίας θεωρείται ιδιωτικό, φιλοδοξεί να διαφοροποιηθεί σε πολλά σημεία. «Είμαστε το πρώτο Δημοτικό εν Ελλάδι που θα ακολουθεί την παιδαγωγική Waldorf», σημειώνει στην «Κ» ο 41χρονος πρόεδρος του Σωματείου Τριανέμι, Αρχοντής Καρανάτσιος, «και το πρώτο που γεννήθηκε από τη βούληση και την αποφασιστικότητα μιας κοινότητας γονέων και εκπαιδευτικών». Το όνομά του, άλλωστε, μας προδιαθέτει για καινοτόμες αλλαγές. «Τριανέμι» ονομαζόταν το σπίτι του δημοτικιστή Γιώργου Κατσίμπαλη, που αποτελούσε σημείο αναφοράς της διανόησης της εποχής και βρίσκεται σε μικρή απόσταση από εκεί. Οι ζυμώσεις που έλαβαν χώρα εκεί σημάδεψαν ακόμα και τον ταξιδιώτη Χένρι Μίλερ, που αποτυπώνει τα παραπάνω στον «Κολοσσό του Μαρουσιού».
Η αποφασιστικότητα των γονέων είχε σμιλευθεί τα προηγούμενα χρόνια, όταν διαπίστωναν ότι το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα δεν τους κάλυπτε. «Περιορισμένες θέσεις στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς, ιδιωτικοί με εξαιρετικά τσουχτερά δίδακτρα ή πεπαλαιωμένες παιδαγωγικές μεθόδους», περιγράφει ένας εξ αυτών, «αυτές ήταν οι επιλογές μας». Εξ ανάγκης, λοιπόν, οι νέοι γονείς συσπειρώθηκαν και δημιούργησαν τους «Παιδόκηπους», των οποίων τα «δένδρα» επεκτάθηκαν σε αρκετές γειτονιές της Αθήνας. «Σήμερα, το δίκτυο είναι εκτεταμένο, ωστόσο διαφοροποιείται η νομική μορφή του κάθε παιδικού», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Αλέξανδρος Κανδαλέπας, που επέλεξε έναν από τους κήπους για τον γιο του. «Πρόκειται για σχολεία σχέσεων, καθώς τα νήπια μαθαίνουν πώς να σχετίζονται υγιώς με τους άλλους», επισημαίνει ο ίδιος.
Εμπρακτη συμπαράσταση
«Το ζητούμενο ήταν τι θα κάναμε μετά τον παιδικό», μεταφέρει ο κ. Κανδαλέπας το αδιέξοδο, στο οποίο βρέθηκαν προ μηνών γονείς, όπως εκείνος, που είχαν διαπιστώσει την ευεργετική επίδραση της Waldorf στο παιδί τους και επιθυμούσαν να παρατείνουν την εν λόγω διαπαιδαγώγησή του. Ετσι, είκοσι άτομα, γονείς και εκπαιδευτικοί, συσπειρώθηκαν και αποφάσισαν να βάλουν τα θεμέλια ενός νέου σχολείου. Ως χώρο μίσθωσαν ένα σχολικό κτίριο, που ήταν άδειο για πάνω από δέκα χρόνια. Η γειτονιά ενθουσιάστηκε, άπαξ και το εγκαταλελειμμένο κτίριο άρχισε να ζωντανεύει. Εδώ, όλοι οι εμπλεκόμενοι «βάζουν» πλάτη. «Είμαι απόφοιτος σχολείου Waldorf στη Γερμανία, όπου είχα σπουδάσει Καλές Τέχνες και Αρχιτεκτονική, ενώ στην Ελλάδα έχω εργαστεί στη μέση εκπαίδευση, αλλά και στην… οικοδομή», περιγράφει ο κ. Καρανάσιος, «ψυχή» του εγχειρήματος, που ανέλαβε τη μετατροπή του χώρου σε ένα σύγχρονο σχολείο. «Οπως βλέπετε, προσπαθούμε να αποφεύγουμε τις ορθές γωνίες», λέει στην «Κ» δείχνοντας τις κάσες στις πόρτες, «επειδή παραλάβαμε, όμως, ένα υπάρχον κτίριο, δεν είμαστε πλήρως εναρμονισμένοι με την αρχιτεκτονική σχολείων Waldorf στο εξωτερικό, όπου κυριαρχεί το ξύλο». Παρά τις απειροελάχιστες αποκλίσεις, οι εκπαιδευτικές κοινότητες των σχολείων Waldorf χαιρετίζουν την πρωτοβουλία των Ελλήνων, εκφράζοντας έμπρακτα συμπαράσταση – με μια μικρή χορηγία, αλλά και με αποστολή εθελοντών που βοήθησαν στις υπαίθριες υποδομές.
«Θα ακολουθούμε πιστά το αναλυτικό πρόγραμμα του υπουργείου, απλώς όσα αναφέρονται ως προαιρετικά και επαφίενται στο μεράκι του δασκάλου, όπως τα εικαστικά και η μουσική, θα τα καλλιεργήσουμε συστηματικά», εξηγεί στην «Κ» η δασκάλα της Δ΄ Δημοτικού Σάντρα Μαυροειδή, που αν και έχει σπουδάσει νομική, αντιλήφθηκε αργότερα ότι ήταν γεννημένη για την εκπαίδευση. «Το 2012 μπήκα στο Παιδαγωγικό με κατατακτήριες, μετά έκανα μεταπτυχιακό, ενώ έχω διδάξει και σε Δημοτικό», περιγράφει η Σάντρα, που παρακολούθησε εξειδικευμένα σεμινάρια της εν λόγω παιδαγωγικής προσέγγισης. Η Σάντρα δεν αποτελεί εξαίρεση. Οι περισσότεροι δάσκαλοι είναι άνθρωποι που επέλεξαν την εκπαίδευση ύστερα από προσωπική αναζήτηση και εξέλιξη.
«Κάθε πρωί στέκομαι στην είσοδο και χαιρετώ κάθε μαθητή με χειραψία, κοιτάζοντάς τον στα μάτια, όπως αντίστοιχα και στο σχόλασμα», λέει η Σάντρα. «Το χτίσιμο μιας δυνατής σχέσης με τον δάσκαλο αποτελεί για μας προτεραιότητα», τονίζει, «θέλουμε να δώσουμε αξία στη μοναδικότητα και την ατομικότητα του κάθε παιδιού». Απώτερος στόχος όλων είναι οι μαθητές να αγαπήσουν το σχολείο και τη μάθηση.