«Τι να κάνω το παιδί τα πρωινά;». Αυτό το ερώτημα βασανίζει πολλούς εργαζόμενους γονείς μαθητών νηπιαγωγείου και δημοτικού όταν τα σχολεία κλείνουν λόγω διακοπών, όπως τώρα. Οταν άλλες επιλογές (διακοπές με άλλα μέλη της οικογένειας, φροντίδα από τρίτο πρόσωπο σε τόπο κατοικίας, συμμετοχή σε camp με δραστηριότητες) δεν είναι εφικτές, πολλοί βρίσκονται αντιμέτωποι με το δίλημμα: μπορώ να αφήσω το παιδί μόνο στο σπίτι ή όχι; To σωματείο ΕΛΙΖΑ δημοσιοποίησε οδηγίες από το NSPCC (The National Society for the Prevention of Cruelty to Children), τη μεγάλη βρετανική οργάνωση που ασχολείται αποκλειστικά με την ασφάλεια των παιδιών. Βάσει αυτών, παιδιά έως 3 ετών δεν πρέπει ποτέ να μένουν μόνα, τα παιδιά μέχρι 12 ετών δεν θα πρέπει να μένουν για πολλή ώρα μόνα, ενώ οι έφηβοι μέχρι 16 δεν πρέπει να διανυκτερεύουν μόνοι τους. Οσα είναι 16-18 ετών και βρίσκονται στο κατώφλι της ενηλικίωσης «δεν θα πρέπει να αφήνονται μόνα συχνά και για μεγάλες χρονικές περιόδους ή για πολλά βράδια».
Ωστόσο, οι ειδικοί εξηγούν ότι η ηλικία έναρξης εφαρμογής των… οδηγιών διαφέρει από παιδί σε παιδί ανάλογα με την ωριμότητά του. «Κατά τη γνώμη μου, πριν από τα δέκα το παιδί είναι πολύ μικρό για να διαχειριστεί μια πολύωρη απουσία γονέα. Σε μια τέτοια ηλικία, μια πολύ σύντομη αποχώρηση για αγορές πέριξ της οικίας, διάρκειας π.χ. μιας ώρας, είναι διαχειρίσιμη», λέει η κ. Λήδα Αναγνωστάκη, ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια παιδιών και εφήβων, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του ΕΚΠΑ και μέλος της επιστημονικής ομάδας του σωματείου ΕΛΙΖΑ. «Η διαδικασία πρέπει να γίνεται σταδιακά. Εφόσον η σύντομη απουσία έγινε αποδεκτή ανώδυνα και το παιδί συμφωνεί με αυτό το βήμα, τότε μπορεί ο γονιός να λείψει περισσότερο, αφού έχει προηγηθεί προετοιμασία του παιδιού και βέβαια συζήτηση», προσθέτει. «Η βασική μας προτεραιότητα είναι η σωματική του ακεραιότητα. Συναποφασίζουμε, λοιπόν, τι επιτρέπεται και τι όχι να κάνει στην κουζίνα, ενώ φυλάσσουμε σε μη προσβάσιμο σημείο αλκοόλ και φάρμακα. Οι συσκευές του τηλεφώνου πρέπει να είναι φορτισμένες, ο γονιός και άλλα οικεία πρόσωπα να είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμα τηλεφωνικά, θα πρέπει να έχουμε κάπου αναρτημένα τηλέφωνα για μια έκτακτη ανάγκη, να έχουμε συμβουλεύσει το παιδί πώς καλεί το “100”», λέει η ίδια. Εξυπακούεται ότι δεν έχουμε κανονίσει στο εν λόγω διάστημα να γίνει η παράδοση δεμάτων στο σπίτι, ούτε επιτρέπουμε στο παιδί να παραγγείλει φαγητό απέξω.
Εχοντας υπόψη την ελληνική πραγματικότητα, είναι σαφές ότι όχι μόνο στις διακοπές αλλά και στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς πολλά παιδιά δημοτικού μένουν δύο ή και περισσότερες ώρες μόνα στο σπίτι, δεδομένου ότι σχολάνε πριν από τους γονείς τους. «Η συστηματική παραμονή ενός μικρού παιδιού σε ένα σπίτι χωρίς επίβλεψη ενηλίκου συνιστά παραμέληση, συνεπώς δεν αποκλείεται μελλοντικά να παρουσιάσει ορισμένες επιπτώσεις της, όπως χαμηλή επίδοση στο σχολείο, χαμηλή αυτοπεποίθηση, επιθετικότητα κ.ά.», παρατηρεί η κ. Αναγνωστάκη. «Εχουμε επίγνωση, βέβαια, του αδιεξόδου πολλών οικογενειών». Συχνά τα μεγαλύτερα αδέλφια, ακόμη και ανήλικα, αναλαμβάνουν την επίβλεψη των πιο μικρών ή οι εκπαιδευτικοί που προσέρχονται για μάθημα επωμίζονται και τη φύλαξη των μαθητών τους. «Εφόσον είναι άτομα που γνωρίζετε και εμπιστεύεστε, είναι μια λύση αποδεκτή», σημειώνει η πανεπιστημιακός. Σύμφωνα πάντως με την ίδια, ένα παιδί δημοτικού είναι προτιμότερο να το πάρετε μαζί στη δουλειά, ακόμη και αν δεν είστε σε ένα ιδανικό εργασιακό περιβάλλον.
