Σχέδιο για χορήγηση υψηλότερου επιδόματος για το πρώτο και το δεύτερο παιδί της οικογένειας εξετάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, αλλά η υλοποίησή του εξαρτάται από τα περιθώρια εξοικονόμησης δαπανών από άλλους τομείς, όπως αυτά θα προκύψουν στο πλαίσιο της λεγόμενης «αξιολόγησης δαπανών» του προϋπολογισμού (spending review).
Συγκεκριμένα, στην κυβέρνηση έχει διαμορφωθεί η άποψη ότι δεν είναι ορθολογικό να ενισχύεται η οικογένεια με ένα παιδί με 480 ευρώ τον χρόνο και με δύο παιδιά 960 ευρώ τον χρόνο και στη συνέχεια να εκτοξεύεται η ενίσχυση σε 2.960 ευρώ για τα τρία παιδιά (για το χαμηλότερο εισοδηματικό κλιμάκιο). Δεδομένου, μάλιστα, ότι στην Ελλάδα η γεννητικότητα βρίσκεται στο 1,3% όπως αναφέρουν στο οικονομικό επιτελείο, το λογικό θα ήταν να δοθεί περισσότερη έμφαση στο δεύτερο παιδί.
Στόχος του οικονομικού επιτελείου, όπως αναφέρεται, είναι να αυξηθεί ο προϋπολογισμός που προβλέπεται για το επίδομα αυτό «κατά μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ», ώστε να ενισχυθούν το πρώτο και το δεύτερο παιδί.
Εναλλακτικά σενάρια που έχει διαμορφώσει η Παγκόσμια Τράπεζα και τα έχει θέσει υπόψη του υπουργείου Εργασίας, προβλέπουν –σύμφωνα με πληροφορίες– αυστηροποίηση των εισοδηματικών κριτηρίων και αναλογική μείωση του επιδόματος για τα τρία και περισσότερα παιδιά, ώστε να εξοικονομηθούν πόροι και να ενισχυθούν το πρώτο και το δεύτερο.
Ομως, στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι είναι σκόπιμο να ενισχυθεί συνολικά ο προϋπολογισμός του συγκεκριμένου επιδόματος, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποδώσει καρπούς η εν εξελίξει αξιολόγηση δαπανών, το spending review.
H αξιολόγηση δαπανών είναι μια άσκηση που ξεκίνησε πιλοτικά το 2016 σε δύο υπουργεία και επεκτάθηκε στη συνέχεια φέτος σε όλο το Δημόσιο. Από μια «δεξαμενή» 5-5,5 δισ. ευρώ λειτουργικών δαπανών, που θεωρούνται σχετικά ελαστικές, επιχειρείται να αναγνωριστούν περίπου 350-400 εκατ. ευρώ ως δαπάνες που μπορούν να ανακατανεμηθούν. Ο αρχικός στόχος ήταν η ανακατανομή να αφορά το 10%, δηλαδή 500-550 εκατ. ευρώ, αλλά στη συνέχεια αυτός αναθεωρήθηκε προς τα κάτω.
Ακόμη και τον αναθεωρημένο προς τα κάτω στόχο, ωστόσο, δυσκολεύεται να τον πετύχει το υπουργείο Οικονομικών, καθώς –σύμφωνα με πληροφορίες– δεν υπάρχει ανταπόκριση από υπουργούς που καλούνται να προχωρήσουν σε περικοπές. Χαρακτηριστικά, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης κάθε άλλο παρά ευτυχής είναι με την αναμενόμενη από αυτόν συνεισφορά του 1/3 περίπου του συνολικού προς ανακατανομή ποσού.
Αν δεν πετύχει η άσκηση του spending review, όπως επισημαίνεται, προκειμένου να γίνουν οποιεσδήποτε αυξήσεις, όπως αυτές των επιδομάτων του πρώτου και του δεύτερου παιδιού, «κάποια άλλα πρέπει να κοπούν».
Σημειώνεται ότι εκτός από τα επιδόματα για τα παιδιά, το οικονομικό επιτελείο στηρίζει ελπίδες στην «αξιολόγηση των δαπανών» και για την ενίσχυση των παροχών κατοικίας. Η συγκεκριμενοποίηση των σχετικών σχεδίων της κυβέρνησης περιλαμβάνεται στα προαπαιτούμενα του υπουργείου Εργασίας, που πρέπει να ψηφιστούν ώς το τέλος του χρόνου. Οπως αναφέρεται, η επιδίωξη είναι να υποκατασταθεί τουλάχιστον η απώλεια από το επίδομα θέρμανσης που μειώθηκε από 110 σε 55 εκατ. ευρώ.