To IOBE προστέθηκε στους οργανισμούς που αναθεώρησαν προς τα κάτω τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη της οικονομίας το 2024, τοποθετώντας την πλέον στο 2,1%, έναντι προηγούμενης για 2,4%, όπως ανακοίνωσε χθες ο γενικός διευθυντής του, καθηγητής Νίκος Βέττας, παρουσιάζοντας την έκθεση του ιδρύματος για το α΄ τρίμηνο.
Η επίσημη κυβερνητική πρόβλεψη είναι για 2,9%, που όμως αναμένεται να αναθεωρηθεί στην περιοχή του 2,5% την ερχόμενη εβδομάδα, ενώ η πλειονότητα των φορέων κινείται μεταξύ 2% και 2,5%. Με πρόβλεψη για ρυθμό ανάπτυξης της Ε.Ε. μόλις 0,6%, ο ελληνικός 2,1% (και 2% το 2023) τεχνικά σημαίνει σύγκλιση, αλλά αυτό δεν είναι το μόνο ζητούμενο για μια οικονομία που έχει υποστεί την καθίζηση της προηγούμενης δεκαετίας. Οπως εξήγησε ο κ. Βέττας, βραχυχρόνια καταγράφονται σημαντικές θετικές εγχώριες τάσεις, ωστόσο μεσοπρόθεσμα είναι ερώτημα αν η ελληνική οικονομία θα μπορέσει να οδηγήσει σε συστηματική αύξηση των εισοδημάτων, αν δεν αλλάξουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της. Αυτή τη στιγμή ο ίδιος είπε ότι έχουμε μια «σαφώς καλύτερη εκδοχή της ίδιας οικονομίας».
Οπως τόνισε, «είναι σκόπιμο οι ασκούντες πολιτική να προτάξουν προτεραιότητες με μεσοπρόθεσμο ορίζοντα για την ενδυνάμωση της παραγωγικής βάσης. Στο πλαίσιο αυτό έχει σημασία η στόχευση μιας εύρυθμης αγοράς εργασίας μέσα από ενίσχυση κινήτρων για συμμετοχή και ουσιαστική κατάρτιση του εργατικού δυναμικού. Επιπλέον, κρίσιμη είναι η τόνωση της παραγωγικότητας μέσα από την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και η ενίσχυση της καινοτομίας μέσα από το άνοιγμα της οικονομίας σε νέες δραστηριότητες και νέα επιχειρηματικότητα. Παράλληλα, ευεργετικά θα δράσει η απελευθέρωση και ανακατανομή πόρων της οικονομίας μέσα από την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη επίλυση των κόκκινων δανείων. Τέλος, προϋπόθεση αποτελεί η διασφάλιση σταθερότητας και διαφάνειας στους κανόνες της αγοράς, σε συνδυασμό με τη δραστική απλοποίηση διαδικασιών στον δημόσιο τομέα».
Η έκθεση χαρακτηρίζει «αρνητική έκπληξη» την πορεία των επενδύσεων το 2023 (αύξηση 3,9%), αλλά προβλέπει επιτάχυνσή τους στο 9,5% φέτος. Το «κλειδί» είναι να ενταθούν οι επενδύσεις, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του ΙΟΒΕ, ο οποίος πρόσθεσε ότι διακρίνεται μεν μια θετική τάση, αλλά όχι τόσο έντονη όσο απαιτείται, ώστε να φτάσει ο ρυθμός ανάπτυξης στο 3%-4%.
Επίσης, ο κ. Βέττας χαρακτήρισε πρόκληση την κόπωση που εμφανίζεται σε δείκτες της αγοράς εργασίας, όπως και στο οικονομικό κλίμα, καθώς και τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. «Παράλληλα», είπε, «αναδεικνύεται η κρισιμότητα του ρυθμιστικού ρόλου του κράτους, περισσότερο, ωστόσο, στην κατεύθυνση της διασφάλισης υγιούς ανταγωνισμού και ενίσχυσης της παραγωγικής βάσης, αντί για την επιβολή σύνθετων και μεταβαλλόμενων περιορισμών».
Μάλιστα, ο κ. Βέττας συνέδεσε και τον υψηλό πληθωρισμό στην Ελλάδα με τη λειτουργία της αγοράς. Είπε ότι για να μειωθεί «πρέπει να σπάσει ένας πιο σκληρός πυρήνας, που δεν εξαρτάται μόνο από τις ενεργειακές τιμές». Θύμισε ότι και στην πρώτη δεκαετία του 2000 ο πληθωρισμός συστηματικά ήταν πάνω από τον ευρωπαϊκό, εξαιτίας των αδυναμιών λειτουργίας της αγοράς. Πρόσθεσε πάντως ότι και τα μη δηλωμένα εισοδήματα συμβάλλουν στην τροφοδότηση του πληθωρισμού, τον οποίο προβλέπει το ΙΟΒΕ στο 3% φέτος κατά μέσον όρο.
Ενα από τα διαρθρωτικά προβλήματα που επισημαίνονται στην έκθεση είναι το κενό αποταμίευσης, η άλλη όψη του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Σύμφωνα με τον κ. Βέττα, αυτό αποτελεί εμπόδιο για την επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης.