Η σχεδιαζόμενη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ερντογάν στην Αθήνα θα γίνει σε περίοδο που η οικονομία της γειτονικής χώρας βρίσκεται σε αστάθεια και οι άμεσες προοπτικές της απέχουν πολύ από τον διθυραμβικό τόνο των υψηλών (υπερφιλόδοξων) εξαγγελιών του παρελθόντος.
Ο Ερντογάν ξεπέρασε, με τον τρόπο του, την πολιτική κρίση και το πραξικόπημα που στόχευε στην ανατροπή του αλλά εις βάρος των παραδοσιακών σχέσεων με τις ΗΠΑ, ενώ η εμπλοκή στη Συρία, οι «αταίριαστες» σχέσεις με τη Ρωσία, ο απηνής διωγμός πολιτικών αντιπάλων, έπληξαν τους θεσμούς, τη Δικαιοσύνη, τις ένοπλες δυνάμεις, την εκπαίδευση και κυρίως την οικονομία.
Τα τελευταία στοιχεία για τον τιμάριθμο είναι απογοητευτικά. Υπολογίζεται σε 11,20%, ενώ ο στόχος της κυβέρνησης και της κεντρικής τράπεζας ήταν 5%. Το χειρότερο είναι ότι το νόμισμα της χώρας, η λίρα, μπήκε σε καθοδική πορεία υποτίμησης και η ισοτιμία του ευρώ είναι πάνω από 4 λίρες, ισοτιμία που θα ενθουσίαζε τους τουρίστες, αν υπήρχαν. Η πολιτική αναστάτωση, η διακοπή χορήγησης βίζας σε Αμερικανούς, η τρομοκρατία, έπληξαν και τον τουρισμό.
Αν επρόκειτο για συνηθισμένη κυβέρνηση, η λύση θα ήταν απλή. Με άνοδο των επιτοκίων η Τουρκία θα μπορούσε να περιορίσει τις πληθωριστικές πιέσεις. Επιπλέον, θα ενίσχυε το νόμισμα, θα περιόριζε την υποτιμητική κερδοσκοπία, καθώς κάποιοι δανείζονται λίρες με χαμηλό επιτόκιο, αγοράζουν δολάρια και τα πωλούν αργότερα, κερδίζοντας και εξοφλούν το χαμηλότοκο δάνειο σε λίρες. Θα ανέβουν τα επιτόκια; Οχι επιμένει η κυβέρνηση, θυμίζοντας έμμεσα ότι σύμφωνα με το κοράνι, είναι αμαρτία να ζητείς τόκο. Πολύ περισσότερο, είναι κατακριτέο, να αυξηθεί. Πίσω όμως από τις θρησκευτικές αναστολές κρύβεται ο φόβος ότι η άνοδος επιτοκίων θα επιβραδύνει την οικονομία, καταστρέφοντας την κυβερνητική ρητορική.
Ετσι, το στενό επιτελείο του Ερντογάν, «ανακάλυψε» έναν απρόσμενο, νέο, «διάβολο», τον οικονομολόγο Τζον Τέιλορ, καθηγητή του Στάνφορντ. Ο κ. Τέιλορ είναι ένας από τους δύο επικρατέστερους υποψηφίους για τη θέση του προέδρου της FED, καθώς η θητεία της Τζάνετ Γέλεν λήγει τον Φεβρουάριο. Δεν είναι αυτός ο λόγος που είναι αντιπαθής στην Αγκυρα, αλλά το επιστημονικό του έργο!
Ο 70χρονος καθηγητής είναι διάσημος για τον «κανόνα Τέιλορ» όπως επικράτησε να λέγεται και προβλέπει ότι οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να αυξάνουν το επιτόκιο μία ποσοστιαία μονάδα για κάθε μονάδα που ο πληθωρισμός υπερβαίνει τον στόχο που είχε τεθεί. Ετσι μειώνεται ο πληθωρισμός και με ανάλογο ρυθμό πρέπει να μειώνονται τα επιτόκια όταν ο πληθωρισμός περιορίζεται.
Με βάση τον «κανόνα Τέιλορ», τα επιτόκια στην Τουρκία από περίπου 13% σήμερα, πρέπει να αυξηθούν σε 19% προκειμένου να μειωθεί ο πληθωρισμός. Γίνεται; Αποκλείεται, λένε, τα επιτόκια είναι σατανική εφεύρεση. Θα πληγεί η δημοφιλία της κυβέρνησης που στηρίζεται στο οικονομικό θαύμα του παρελθόντος. Η λύση κατά το «ερντογανικό στυλ», είναι η αδιαφορία για τις αγορές και η ενίσχυση των διμερών σχέσεων με χώρες. Ενα κύμα προτάσεων, επιχειρηματικών σχεδίων και προοπτικών, με χώρες γειτονικές, μακρινές όπως η Μ. Βρετανία, αλλά και απόμακρες όπως η Ν. Κορέα είναι η επίσημη «αναπτυξιακή» ρητορική. Θα εμφανιστεί και στην Αθήνα.