Oι σκαπανείς της καλλιτεχνικής φωτογραφίας
ΛΟΝΔΙΝΟ
Αυτό που σήμερα ορίζεται ως ρομαντικό ενδέχεται να υπήρξε εντυπωσιακά πρωτοποριακό. Δύσκολα το κοινό αντιλαμβάνεται τη σχετικότητα των πραγμάτων, καθώς η προσέγγιση στα «φαινόμενα» περνάει μέσα από τις άμεσες αναφορές του περιβάλλοντος. Κατανοητό ώς ένα σημείο. Αλλά, μια που τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει όλοι φωτογράφοι με το κινητό μας και τα φίλτρα βελτίωσης που μπορεί να εφαρμόσει και ο κάθε αδαής περί την τέχνη της φωτογραφίας, είναι ανάγκη να επαναφέρουμε το βλέμμα στις απαρχές της τέχνης αυτής που άλλαξε τον κόσμο σταδιακά μετά το 1839. Αν σκεφτεί κανείς ότι παράλληλα με τη φωτογραφία αναπτύχθηκε και ο σιδηρόδρομος, μπορεί να φανταστεί τις τεράστιες μεταβολές στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων μετά το 1840. Η νέα έκθεση που εγκαινιάστηκε στη National Portrait Gallery του Λονδίνου φωτίζει ηρωικές μορφές της καλλιτεχνικής φωτογραφίας τα πρώτα, δύσκολα χρόνια, στη μέση βικτωριανή περίοδο. Η έκθεση με τίτλο «Victorian Giants: The Birth of Art Photography» εστιάζει στις περιπτώσεις τεσσάρων σκαπανέων, δύο εκ των οποίων είναι γυναίκες, αλλά και στις μεταξύ τους σχέσεις και αλληλεπιδράσεις. Με υλικό προερχόμενο από συλλογές μουσείων και ιδιωτών, η National Portrait Gallery φέρνει στο προσκήνιο τους εξέχοντες φωτογράφους Τζούλια Μάργκαρετ Κάμερον (1815-79), Λούις Κάρολ, τον συγγραφέα της «Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων» (1832-98), Λαίδη Κλημεντίνη Χαουόρντεν (1822-65) και Οσκαρ Ρεϊλάντερ (1813-75). Προβάλλονται ορισμένες από τις πιο επιδραστικές δημιουργίες στην ιστορία της φωτογραφίας, που μας οδηγούν και στις επιρροές της πρώιμης φωτογραφίας από τη ζωγραφική. Ιδιαίτερη ήταν η διασύνδεση με την αδελφότητα των προραφαηλιτών και τον αισθητισμό τους, γεγονός που αναδεικνύει εκείνους τους σκαπανείς της καλλιτεχνικής φωτογραφίας ως ενδιάμεσους δημιουργούς ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον. Εντυπωσιάζουν και τα πορτρέτα γνωστών προσωπικοτήτων όπως η ηθοποιός Ελεν Τέρι, ο φυσιοδίφης Κάρολος Δαρβίνος, ο ποιητής Αλφρεντ Τένισον, ο στοχαστής Τόμας Κάρλαϊλ, ο ζωγράφος Ντάντε Γκάμπριελ Ροσέτι και πολλοί ακόμη, που συγκροτούν μια πινακοθήκη του πνεύματος και της επιστήμης στη βικτωριανή Αγγλία. Διάρκεια έως 20 Μαΐου.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Ο Πικάσο στην Τέιτ
Αντιμέτωπη με αυτό το έργο του Πικάσο από το 1932, η νέα κοπέλα έρχεται σε επαφή με όσα έχει να προσφέρει η έκθεση «The EY Exhibition: Picasso 1932 – Love, Fame, Tragedy» που εγκαινιάστηκε στην Tate Modern (έως 9 Σεπτεμβρίου). Το έτος 1932 θεωρείται σημείο καμπής για τη μετεξέλιξη του Πικάσο, καθώς εκείνος στη δημιουργική κορύφωση της ωριμότητάς του ανακαλύπτει νέα εκφραστικά μέσα. Η έκθεση με έργα του Πικάσο είναι αυτήν την περίοδο ένα από τα βασικά αξιοθέατα στο Λονδίνο.
ΒΟΣΤΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο
Σε ένα από τα ωραιότερα μικρά μουσεία των ΗΠΑ, στο Isabella Stewart Gardner Museum της Βοστώνης, παρουσιάζεται μια εξέχουσα έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Φρα Αντζέλικο (π. 1395-1455). O Φρα Αντζέλικο άλλαξε τη δυτική τέχνη καθώς εμπότισε τα χριστιανικά θέματά του με νέο νόημα. Η έκθεση «Heaven on Earth» επανενώνει έργα του Φρα Αντζέλικο με επεισόδια από τη ζωή της Παναγίας, που βρίσκονται στις συλλογές του μουσείου της Βοστώνης και του Μουσείου Σαν Μάρκο στη Φλωρεντία.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Η βαθιά Αμερική
Από τους πλέον αναγνωρίσιμους πίνακες της Αμερικής του 20ού αιώνα, το έργο του Γκραντ Γουντ «American Gothic» αποτελεί το κεντρικό σημείο της έκθεσης που εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Whitney της Νέας Υόρκης. Η έκθεση παρουσιάζει επί της ουσίας το έργο και την προσωπικότητα του Γκραντ Γουντ, πέρα από το πολύ γνωστό αυτό έργο του που συμβόλισε την Αμερική της κρίσης στη δεκαετία του 1930. Ο Γκραντ Γουντ μέσα από ευανάγνωστα έργα δείχνει την αγωνία του για την αμερικανική ταυτότητα.
ΤΕΧΕΡΑΝΗ
Το Λούβρο στο Ιράν
Μία γυναίκα στην Τεχεράνη φωτογραφίζει ένα από τα εντυπωσιακά εκθέματα (ταφικό μνημείο) που έστειλε το Μουσείο του Λούβρου από το Παρίσι στην πρωτεύουσα του Ιράν. Η έκθεση με τίτλο «Το Λούβρο στην Τεχεράνη» εγκαινιάστηκε σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο στο Εθνικό Μουσείο του Ιράν και περιλαμβάνει μια αντιπροσωπευτική επιλογή από τα αριστουργήματα διαφόρων πολιτισμών που ανήκουν στις συλλογές του Λούβρου. H έκθεση είχε συμφωνηθεί κατά την επίσκεψη Ροχανί στο Παρίσι το 2016.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
«Νέος» Σαλβαδόρ Νταλί
Αυτό το έργο, που εικονίζεται σε λεπτομέρεια, αποδίδεται πλέον επισήμως στον Σαλβαδόρ Νταλί. Τη γνωμάτευση δημοσιοποίησε ο ειδικός μελετητής Nicolas Descharnes, ο οποίος είναι γιος του πρώην προσωπικού γραμματέα του ζωγράφου. Το έργο, φιλοτεχνημένο το 1932, ανήκε αρχικά στον συλλέκτη Περικλή Εμπειρίκο και παρουσιάστηκε πρόσφατα στην Heather James Fine Art στη Νέα Υόρκη. Το Ιδρυμα Gala-Salvador Dali Foundation θα το περιλάβει σύντομα στον οριστικό κατάλογο.