Λεμεσός: Οικογενειακή ζωή κάτω από ουρανοξύστες

Λεμεσός: Οικογενειακή ζωή κάτω από ουρανοξύστες

7' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στη Λεμεσό, σε κάποιο, ας πούμε, τυχαίο γαμήλιο γλέντι, μπορεί να δεις τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, με τη συνοδεία του ή μόνο, να κουβεντιάζει με τους καλεσμένους. Οπως μπορεί να συναντήσεις τον εγγονό ενός λογοτέχνη, του οποίου το όνομα πήρε κεντρικός δρόμος της πόλης, και να σου πει ιστορίες από τον παππού του. Στη Λεμεσό και εν γένει στην Κύπρο, όλα είναι πιο εύκολα, χωρίς άγχος, δίχως πανικό. Αρκεί, όμως, αυτό;

Το δεύτερο κέντρο της Μεγαλονήσου, μετά την πρωτεύουσα Λευκωσία, ακολουθεί τον ίδιο δρόμο με τη Λάρνακα και την Πάφο, τις έτερες παραθαλάσσιες αστικές ζώνες. Δημιουργεί και επεκτείνει υποδομές φιλοξενίας, με τα resorts να καταπίνουν το παραλιακό μέτωπο, ενώ κατασκευάζονται όλο και περισσότεροι ουρανοξύστες. Δώρο για τη Λεμεσό, η παραλιακή προμενάντ, που παραδόθηκε σε κατοίκους και επισκέπτες, τμηματικά, το 2015. Εδώ και τρία χρόνια, έχει τη δική της… Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, στην πολύβουη μαρίνα της έχει διαμορφωθεί ένα οικιστικό περιβάλλον υψηλής αισθητικής, συμπιεσμένο, εντούτοις, από μπαρ, καφέ, εστιατόρια και γυμναστήρια.

Λεμεσός: Οικογενειακή ζωή κάτω από ουρανοξύστες-1

Μία… Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης στην κυπριακή πόλη.

Υπάρχει αντίφαση;

Περπατώντας, προ ημερών, στη Λεμεσό, αναρωτήθηκα πώς γίνεται να είναι τόσο «οικογενειακή» η ατμόσφαιρα και, την ίδια στιγμή, να χτίζονται τόσο μαζικά πολυτελείς κατοικίες και πολυώροφα κτίρια. Υπάρχει ή όχι αντίφαση εδώ; Ατυχώς, η πόλη, κι αυτή, μοιάζει να χτίζεται, αλλά να μην κατοικείται. Επενδυτές, κυρίως σε ακίνητα, από «τρίτες» χώρες εξασφαλίζουν σωρηδόν κυπριακή και εξ αντανακλάσεως ευρωπαϊκή υπηκοότητα, αλλά το κάνουν διότι θέλουν το διαβατήριο· δεν τους ενδιαφέρει να μετοικήσουν στη Λεμεσό ή οπουδήποτε αλλού στην Κύπρο.

Συνεπεία όλων αυτών, η Λεμεσός, πέραν του θερινού επταμήνου, παραμένει μια ήσυχη, «οικογενειακή» πόλη, όπως, άλλωστε, και όλες οι υπόλοιπες. Σε αυτήν την ησυχία, όμως, σου δίνεται χρόνος να αναζητήσεις ένα κομμάτι πέρα από τα –μάλλον απωθητικής αισθητικής– τουριστικά σημεία. Στη Λεμεσό, όχι λιγότερο από άλλες πόλεις, χρειάζεται να περπατήσεις, καθώς είναι φιλική στον flâneur· να ακούσεις τη μητρική σου γλώσσα με εντελώς άλλο ρυθμό και ίσως άλλες λέξεις, που εξακολουθείς να καταλαβαίνεις· να δεις, με κομβικό σημείο την παλιά πόλη, αυτό που είναι: ένα κουκούλι που φυλάσσει τη διαχρονική συνύπαρξη τόσο διαφορετικών ανθρώπων, που σε κάνει να σκέφτεσαι ότι όλοι κατέληξαν στο ίδιο σημείο, κι ας είχαν ξεκινήσει από ίσως αντικρουόμενες κουλτούρες και παραδόσεις. Κι όμως, κατάφεραν, κουτσά στραβά, να «τα βρουν».

Λεμεσός: Οικογενειακή ζωή κάτω από ουρανοξύστες-2

Η Λεμεσός μοιάζει να χτίζεται, αλλά να μην κατοικείται…

Ιδιότυπες συνδέσεις

Οι Λεμεσιανοί αγαπούν την πόλη τους, τη χρησιμοποιούν, ανοίγονται στον ξένο, απ’ όπου κι αν είναι αυτός, και τον συστήνουν στη δική τους καθημερινότητα. Μια καθημερινότητα που συνδυάζει τα τζαμιά και τις εκκλησίες με τα διεθνή ιδιωτικά πανεπιστήμια, τη nouvelle cuisine (λιγάκι τουριστική κι εκείνη) με τη λούντζα και το χαλούμι, τη βότκα με τη ζιβανία, την… ανάποδη «βρετανική» οδήγηση με την ξεροκεφαλιά του Ελληνα, τη σύγχρονη αρχιτεκτονική των εντυπώσεων με τον οθωμανικό αλλά και βυζαντινό ρυθμό των χαμηλών σπιτιών.

Αξίζει να περάσει κανείς μερικές ημέρες στη Λεμεσό και στο υπόλοιπο νησί. Ωστόσο, υπάρχει μία προϋπόθεση που επιβεβαιώνεται κάθε φορά που βρίσκομαι στην Κύπρο: απαιτείται να είσαι δεκτικός στις αντιφάσεις, εκείνες που διακρίνονται διά γυμνού οφθαλμού και που σε κάνουν να αναρωτιέσαι πώς γίνεται ένας τόσο μικρός τόπος να έχει στραμμένο το βλέμμα του στο «μεγάλο», το επιβλητικό, το μαζικό. Γίνεται, και οι Κύπριοι μοιάζει να έχουν βρει τον δικό τους ρυθμό: διατηρούν μέσα τους τον μικρό τόπο. Κι ας μεγαλώνει ο έξω όσο θέλει…

Κρατώντας χορευτικές ισορροπίες σήμερα

Το «Ριάλτο», το εμβληματικό θέατρο της Λεμεσού, βράδυ Παρασκευής 2 Μαρτίου, συγκεντρώνει όλες τις ηλικίες. Κοινός τόπος, η 18η Πλατφόρμα Σύγχρονου Χορού της πόλης, η οποία αποτελεί τα προεόρτια του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού, που διοργανώνεται αρχές καλοκαιριού. Η μόνη διαφορά, στην Πλατφόρμα συμμετέχουν μόνο Κύπριοι χορογράφοι ή καλλιτέχνες που δημιουργούν στο νησί.

Οι δύο ημέρες (2-3/3) της διοργάνωσης, με τις επτά χορογραφίες του διαγωνιστικού τμήματος και το παράλληλο πρόγραμμα, αποτελούν μια μικρή αλλά ενδεικτική βεντάλια της κυπριακής σκηνής. Παρά τις επιμέρους αισθητικές αντιρρήσεις που μπορεί να έχει κανείς, είναι συγκινητική η προσπάθεια που γίνεται υπέρ της επιβίωσης του είδους και της ανάπτυξης του κοινού του, που παραμένει ελάχιστο – αλλά αυτό δεν αποτελεί κυπριακή πρωτοτυπία.

Λεμεσός: Οικογενειακή ζωή κάτω από ουρανοξύστες-3

Η 18η Πλατφόρμα Σύγχρονου Χορού ξεκινάει στο «Ριάλτο». Φωτογραφία: Παύλος Βρυωνίδης

Την Παρασκευή είδαμε την Ομάδα Πέντε της Ρούλας Κλεοβούλου, τον Παναγιώτη Τοφή, τη Φούλη Στυλιανίδου και τη Σεβίμ Ακπινάρ. Ξεχωρίσαμε τη χορογραφία για δύο της Φούλης Στυλιανίδου, διότι τα «Whispers» της είχαν τη σωματικότητα, την ενέργεια και τη δύναμη που απαιτεί ο άνθρωπος για να επιβιώσει μέσα στον χυλό της καθημερινότητας. Η χορογραφία έδειξε ότι στον σύγχρονο χορό ίσως αρκεί να γνωρίζεις τον τρόπο να χειρίζεσαι τα «παλαιά υλικά»: τον συγχρονισμό των σωμάτων και την επιμονή στην κατανόηση του κόσμου μας. Από την άλλη, η Τουρκοκύπρια Σεβίμ Ακπινάρ, παρότι το «Venture» της ήταν θεματικά κορεσμένο (η εμμονή σε πρόσωπα και γεγονότα), η χορογραφία και τα σκηνικά κέρδισαν τις εντυπώσεις – ο τρόπος που έμπλεκαν τα έπιπλα με τα σώματα ήταν ελκυστικός.

Την επομένη, 3 Μαρτίου, μας περίμενε η έκπληξη του διημέρου: η χορογραφία της Λίας Χαράκη, που οδηγεί τον σύγχρονο χορό στην Κύπρο, αγκαζέ με την Ελενα Αντωνίου. Η Χαράκη, στο «Near life experience», με το σκηνικό, τη μουσική και το βίντεο δημιούργησε έναν κόσμο που σε ωθεί να βγεις από το σώμα σου – και βγαίνεις. Η χορογράφος μάς… σήκωσε από τις θέσεις και μας μετέφερε στο υπόλοιπο σύμπαν, εκεί που χάνεις τα όρια μεταξύ ζωής, ψευδαίσθησης και θανάτου. Την ίδια ημέρα, είδαμε τη χορογραφία της Αλεξίας Νικολάου, αλλά και της Τζούλια Ανα Μπρεντλ.

Παράλληλο πρόγραμμα

Στο παράλληλο πρόγραμμα ξεχωρίσαμε την Ελενα Αντωνίου, με την εξάωρη, συγκινητική περφόρμανς, στη σκηνή του «Ριάλτο», με το κοινό ελεύθερο να μπαινοβγαίνει στο θέατρο. Η Αντωνίου, με σαφείς αναφορές στη Μαρίνα Αμπράμοβιτς, στο «In situ» της αποκρυστάλλωσε την ανθρώπινη παρουσία στο ιστορικό και κοινωνικό της συγκείμενο – το «In situ» ήταν μια χορογραφία που συνομιλεί με το σήμερα, ακόμη κι αν η Αντωνίου ήταν ανεβασμένη σε ένα αρχαιοελληνικό βάθρο. Ξεχωρίσαμε, επίσης, την Εύη Δημητρίου, η οποία, με το χιουμοριστικό και… ομιλητικό για χορογραφία «When it turns red», για περίπου 20 λεπτά γέμισε τη σκηνή της Στέγης Χορού Λεμεσού. Θέλοντας να μιλήσει για το άγχος να είσαι συνεπής απέναντι στις υποχρεώσεις ως γονέας αλλά και ως εραστής, η Δημητρίου μάς επέτρεψε να γελάσουμε, να τσιμπήσουμε φαγητό από το πικνίκ που ετοίμαζε, αλλά και να συγκινηθούμε με την υποχρέωση να είναι κάποιος καλός σε όλα και για όλους. Ταυτόχρονα, απολαύσαμε τη βίντεο-περφόρμανς των Λίας Χαράκη και Χριστόδουλου Παναγιώτου, στο υπόγειο της πλατείας Ηρώων, αλλά και εκείνη της Μαρίας Χαράκη, ενώ δυναμική ήταν η παρουσία της Αριάνας Μαρκουλίδου.

Αμήχανη ταυτότητα, εμμονή με το κράτος

Τι είναι, όμως, ο χορός για την Κύπρο και πώς συμβάλλουν η πολιτεία, το «Ριάλτο» αλλά και η Στέγη Σύγχρονου Χορού Λεμεσού; «Οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού στηρίζουν τον τομέα του σύγχρονου χορού στην Κύπρο μέσα από θεσμούς όπως η ετήσια διοργάνωση της Πλατφόρμας Σύγχρονου Χορού (από το 2001) και προγράμματα επιχορηγήσεων: το Πρόγραμμα “Πολιτισμός” (υποσχέδιο για σύγχρονο και κλασικό χορό) και το Πρόγραμμα Ενίσχυσης της Δημιουργίας και Eρευνας στον Τομέα του Σύγχρονου Χορού, “Τερψιχόρη”», όπως μας ενημέρωσαν στελέχη του οικείου κυπριακού υπουργείου.

Λεμεσός: Οικογενειακή ζωή κάτω από ουρανοξύστες-4

Η χορογραφία της Λίας Χαράκη μάς εντυπωσίασε. Φωτογραφία: Παύλος Βρυωνίδης

Η Γεωργία Ντέτσερ, γενική διευθύντρια του «Ριάλτο», την οποία είχαμε γνωρίσει πέρυσι στην Πάφο ως καλλιτεχνική διευθύντρια της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, μας είπε ότι «η επίδραση της Πλατφόρμας στη σκηνή σύγχρονου χορού στην Κύπρο ουσιαστικά επέβαλε τη δημιουργία μιας επαγγελματικής σύγχρονης χορευτικής σκηνής. Η εξέλιξη των χορευτών περνά πλέον και μέσα από άλλες δομές, οι καλλιτέχνες έχουν αποκτήσει δίκτυα, εξωστρέφεια και είναι σε πολύ καλύτερο επίπεδο, ακόμη κι αν ο χορός ως επάγγελμα είναι ακόμα μακριά, καθώς υπάρχει έλλειψη χορηγιών, επαγγελματικών δυνατοτήτων και τα τοιαύτα». Και προσέθεσε: «Υπάρχει, πάντως, μια αμηχανία για την εξέλιξη του χορού και των χορευτών τα τελευταία χρόνια».

Η αμηχανία, για την οποία έκανε λόγο η Γεωργία Ντέτσερ, φάνηκε την τελευταία ημέρα της Πλατφόρμας, οπότε και διοργανώθηκε μία ανοικτή συζήτηση στη Στέγη Σύγχρονου Χορού της Λεμεσού. Με οικοδεσπότη τον χορογράφο Αλέξη Βασιλείου, η στρογγυλή τράπεζα, με τη συμμετοχή χορογράφων, χορευτών, προσκεκλημένων διευθυντών φεστιβάλ και θεάτρων, στελεχών του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και δημοσιογράφων, έδειξε δύο πράγματα: αφενός την αμηχανία, ακόμη και των ίδιων των καλλιτεχνών, απέναντι στο τι είναι ο σύγχρονος χορός σήμερα, ποια τα όριά του, αλλά και τι είδους θεσμοί απαιτούνται για να διαχυθεί το είδος σε μεγαλύτερο κοινό· αφετέρου τις βολές που δέχονται τα στελέχη του υπουργείου για την ελλιπή, όπως επανειλημμένως αναφέρθηκε, χρηματοδότηση.

Πολλά ερωτήματα

Τα ερωτήματα που μου γεννήθηκαν ήταν πολλά. Για ποιον λόγο, 17 χρόνια μετά την πρώτη Πλατφόρμα, ακόμα γίνεται συζήτηση για το πώς πρέπει να στήνονται οι διοργανώσεις και πώς οφείλει να γίνεται η επιλογή; Για ποιον λόγο ακόμη τίθεται –κυρίως ψιθυριστά– το ερώτημα, μεταξύ των καλλιτεχνών και πάλι, «είναι αυτό χορός; Αυτό είναι εγκατάσταση»; Για ποιον λόγο, σε μια χώρα που διαφυλάττει ως κόρην οφθαλμού την ελεύθερη αγορά, οι καλλιτέχνες στρέφονται αποκλειστικά στην κρατική χρηματοδότηση;

Οι απαντήσεις που πήρα αφορούσαν μόνο το τελευταίο ερώτημα και δεν ήταν ιδιαίτερα πειστικές: «Διότι και οι ελάχιστοι χορηγοί που υπήρχαν προβάλλουν ως δικαιολογία την κρίση για τη διακοπή της χρηματοδότησης». Στα υπόλοιπα ερωτήματα, η αμηχανία συναντούσε τη συγκινητική προσπάθεια να επιβιώσει ο σύγχρονος χορός και, μαζί, οι άνθρωποί του – εκείνοι που επιμένουν να προσπαθούν να αποδείξουν ότι δεν είναι… ελέφαντες, ακόμη και τις φορές που μετά δυσκολίας πείθουν εαυτούς.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή