Αυτές τις μέρες, όποιος βρεθεί στην κομψή γκαλερί Citronne του Πόρου θα νιώσει να τον τυλίγουν τα κόκκινα και τα μπλε χρώματα του Κώστα Πανιάρα. Η διπλή ατομική έκθεση του καλλιτέχνη, η οποία εγκαινιάστηκε στις 19 Μαΐου, αποτελεί ταξίδι σε έναν δημιουργικό κόσμο όπου η σύγχρονη πρωτοπορία συναντά τις κλασικές φόρμες. Είναι δε διπλό αυτό το ταξίδι, όπως είπαμε, μια και τα έργα του Πανιάρα μοιράζονται μεταξύ της γκαλερί και του αρχαιολογικού μουσείου του νησιού, σε ένα πρότζεκτ που υποστηρίζεται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων.
Να τα πάρουμε όμως με τη σειρά. Τα «Τοπία της Μνήμης», τα οποία βρίσκονται στους τοίχους της έκθεσης, είναι κομμάτια κυρίως προερχόμενα από την ενότητα «Θέα» αλλά και τη γενικότερη πορεία του καλλιτέχνη μέχρι τον θάνατό του, το 2014. Τα εντονότατα κόκκινα, σε μεγάλες ενιαίες συνθέσεις, πλευρίζουν τον θεατή από παντού, με διακοπές μόνο από μπλε λεπτομέρειες, οι οποίες δημιουργούν ισχυρές αντιθετικές εικόνες. Αναζητώντας μια σχετική «ηρεμία», οδηγείσαι στην όμορφη εσωτερική αυλή της γκαλερί με τα δέντρα και μερικά μικρότερα έργα χώρο. Εκεί περιμένει ο «Αγιος Σεβαστιανός», ο οποίος λειτουργεί σαν σκηνή από τα προσεχώς, για όσα θα δούμε στη συνέχεια στο μουσείο. Τρυπημένος από τεράστια καρφιά και επιζωγραφισμένος, ο κορμός του κλασικού γλυπτού μοιάζει με μεσαιωνική ελαιογραφία, που μεταφέρθηκε στο εργαστήρι του 5ου π.Χ. αιώνα πριν «πέσει» στα χέρια του Μαρσέλ Ντισάν. Ολα αυτά τα αισθητικά παράλληλα συνυπάρχουν σε ένα έργο που μαγνητίζει το βλέμμα και (κυρίως) τη φαντασία του φιλότεχνου.
Οπως είπαμε, για όποιον θέλει να δει και άλλα τέτοια ιδιαίτερα αντίγραφα, μια βόλτα στην άλλη άκρη του λιμανιού, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου, θα αποδειχθεί πολύ ενδιαφέρουσα. Εκεί, ανάμεσα σε αρχαία γλυπτά και αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία προέρχονται κυρίως από την περιοχή της Τροιζήνας, στέκονται σε βάθρα τα κομμάτια της έκθεσης «Αμφιθυμία της Μνήμης». Αμφίθυμος και ο ίδιος, ανάμεσα ίσως στην πελώρια πολιτισμική κληρονομιά του παρελθόντος και τον σύγχρονο προβληματισμό, ο Πανιάρας εμπνέεται έργα ανοικτά σε πολλαπλές ερμηνείες: μέσα σε ένα πιάτο η κλασική κεφαλή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μισή κόκκινη και μισή μπλε, δίνει την εντύπωση πως δημιουργήθηκε σαν σχόλιο στις… ανησυχίες των τελευταίων μηνών, κι ας μην είναι καθόλου έτσι. Λίγο πιο πίσω, μια κατακόκκινη Αφροδίτη έχει περάσει κατευθείαν στον γύψο από τον καμβά του Μποτιτσέλι· μεμονωμένη, φαίνεται λίγο σαν τα φθηνά σουβενίρ που θα βρει κανείς στα τουριστικά της Φλωρεντίας, όμως η παρουσία της εδώ έχει άλλο, πολύ πιο ουσιαστικό περιεχόμενο.
Γενικώς η επιλογή αυτή του «διαλόγου» μεταξύ των έργων του Πανιάρα και των αρχαίων συγγενών τους αποδεικνύεται άκρως επιτυχημένη, παρά το αρχικό ξάφνιασμα του θεατή. Τόσο σε επίπεδο καλλιτεχνικό όσο και… εμπορικό, μια και η συνύπαρξη μπορεί να τραβήξει περισσότερους επισκέπτες στο μουσείο. «Σημασία έχει να είμαστε ανοιχτόμυαλοι και να προσκαλούμε το κοινό με τέτοιες πρωτοποριακές –για τα ελληνικά δεδομένα– εκθέσεις, ώστε να έρθει σε ένα μουσείο όπως αυτό του Πόρου», μας είπε σχετικά η διευθύντρια της γκαλερί Cintronne, Τατιάνα Σπινάρη-Πολλάλη. Από τις 21 Ιουλίου οι θεματικές των δύο εκθέσεων θα εμπλουτιστούν με έργα σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως ο Γιάννης Αδαμάκος, ο Τάσος Ματζαβίνος, ο Αγγελος Παπαδημητρίου και ο Γιάννης Ψυχοπαίδης. Μέχρι 30/9.