Έχουμε μπει για καλά στο καλοκαίρι και πραγματικά είναι χαρά Θεού να απολαμβάνεις την υπέροχη φύση της Ελλάδας και ιδιαίτερα τα πανέμορφα νησιά μας. Θέλω να μοιραστώ μαζί σας ορισμένες ταξιδιωτικές εμπειρίες μου, γιατί μου έδωσαν πολλά θετικά και αρνητικά ερεθίσματα. Θα ξεκινήσω με μια περσινή καλοκαιρινή εμπειρία. Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου 2017, επιστροφή από τις διακοπές με το High Speed 4 από Πάρο για Πειραιά. Αναχώρηση με 15 λεπτά καθυστέρηση, ταξίδι άνετο χωρίς κύματα και άφιξη στον Πειραιά ύστερα από τρεις ώρες. Το πλοίο γεμάτο και τα αυτοκίνητα στριμωγμένα σαν σαρδέλες σε κονσέρβα. Εδώ όμως αρχίζει η περιπέτεια. Κάποιος αφηρημένος οδηγός δεν βρισκόταν στο αυτοκίνητό του, το οποίο συμπτωματικά ήταν από τα πρώτα στη σειρά και έτσι εμπόδιζε την έξοδο για όλα τα άλλα αυτοκίνητα που βρίσκονταν πίσω του. Χρονομέτρησα την καθυστέρησή του από τη στιγμή που άνοιξε ο καταπέλτης του πλοίου. Εκανε ακριβώς 17 λεπτά για να εμφανιστεί, προκαλώντας δικαιολογημένα εκνευρισμό σε όλους τους άλλους οδηγούς που δεν μπορούσαν να βγουν από το πλοίο. Ελληνας μεσήλικας με τη γυναίκα του και ένα παιδί μπήκαν επιτέλους στο αυτοκίνητό τους και ελευθερώθηκε η αποβίβαση των οχημάτων. Ενα περιστατικό, το οποίο δεν είναι μεμονωμένο. Το έχω παρατηρήσει πολλές φορές γιατί πηγαίνω πολύ συχνά στην Πάρο. Αλλά και στην «παντόφλα» που συνδέει την Πάρο με την Αντίπαρο έχω διαπιστώσει ότι πολλοί οδηγοί καθυστερούν να εμφανιστούν εμποδίζοντας τους άλλους να βγουν από την παντόφλα. Τους βλέπεις να προχωρούν αργά αργά σαν να μη συμβαίνει τίποτα, έστω και αν προκαλούν τον εκνευρισμό των υπολοίπων.
Πολλές φορές έχω διερωτηθεί σχετικά με τη συμπεριφορά αυτών των ανθρώπων. Τι είναι αυτό που τους κάνει να είναι παντελώς αδιάφοροι, όταν με τη δική τους καθυστέρηση «κλέβουν» ουσιαστικά πολύτιμο χρόνο από άλλους; Μήπως είναι η έλλειψη αγωγής ή μήπως είναι η παντελής αδιαφορία για τους άλλους; Τέλος πάντων, αφού βγήκαμε από το πλοίο, άλλη ταλαιπωρία γιατί στους δρόμους μέσα στο λιμάνι ήταν παρκαρισμένα αυτοκίνητα, τα οποία εμπόδιζαν τη μαζική έξοδο. Είναι βέβαιο ότι τα αυτοκίνητα αυτά δεν ανήκουν σε ταξιδιώτες, αλλά σε εργαζόμενους στο λιμάνι. Μήπως θα έπρεπε να αναζητηθεί μια άλλη ρύθμιση του χώρου, ώστε και οι εργαζόμενοι να έχουν χώρο για τη στάθμευση των οχημάτων τους, αλλά και οι επιβάτες να μπορούν να βγουν γρήγορα από το λιμάνι; Η έξοδος των οχημάτων από το λιμάνι του Πειραιά, ειδικά τις ημέρες μεγάλης κίνησης, είναι απλά απαράδεκτη. Οι επιβάτες κουρασμένοι από το πολύωρο ταξίδι τους, θέλουν να πάνε στα σπίτια τους το ταχύτερο δυνατόν. Αδύνατον. Με τα έργα για το τραμ και την παντελή έλλειψη τροχονόμων για να ρυθμίσουν την αυξημένη κίνηση, από το λιμάνι μέχρι το στάδιο Καραϊσκάκη είναι μια κόλαση.
Αυτά σαν ορεκτικό στις ταξιδιωτικές εμπειρίες. Πάμε τώρα στα σοβαρά. Στους μήνες που πέρασαν έκανα αρκετά αεροπορικά ταξίδια και πέρασα πολλές φορές από το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος». Ετσι, παρακολούθησα τα διάφορα στάδια στον μετασχηματισμό της ζώνης Σένγκεν του αεροδρομίου, σε έναν σύγχρονο και εξαιρετικά λειτουργικό χώρο. Ολα έγιναν μεθοδικά και με σχεδιασμό, ώστε να προκαλούν την ελάχιστη δυνατή όχληση στους ταξιδιώτες. Σήμερα, στο αεροδρόμιο δραστηριοποιούνται περίπου 300 επιχειρήσεις και απασχολούν συνολικά 13.000 εργαζόμενους, δηλαδή έμμεσα είναι ένας από τους μεγαλύτερους εργοδότες της χώρας! Αξίζει ακόμα να σημειωθεί ότι για το 2017 πέρασαν 21 εκατ. επιβάτες και διεκπεραιώθηκαν 200.000 πτήσεις αεροσκαφών. Και εύλογα προκύπτει το ερώτημα: Θα μπορούσε να γίνει τέτοιας μεγάλης κλίμακας μετασχηματισμός, αν τη διοίκηση του «Ελ. Βενιζέλος» την είχε κάποια κρατική υπηρεσία; Η εμπειρία μας λέει, εμφατικά όχι. Και όμως, κάθε φορά που γίνεται λόγος να ιδιωτικοποιηθεί μια δραστηριότητα γίνεται ο κακός χαμός. Θέλουμε το κράτος να διαχειρίζεται τα πάντα. Από τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, τα σκουπίδια και ό,τι άλλο μπορούμε να φανταστούμε.
Μπήκα στην ιστοσελίδα του αεροδρομίου και είναι πάρα πολλές οι διεθνείς διακρίσεις που έχει πάρει, ώστε δεν είναι δυνατόν να τις απαριθμήσω. Αρκούμαι μόνο στις δύο τελευταίες διακρίσεις:
Τον Απρίλιο του 2018, το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» βραβεύτηκε ως το καλύτερο αεροδρόμιο στη Ν. Ευρώπη, στο πλαίσιο των Skytrax World Airport Awards, της μεγαλύτερης ετήσιας παγκόσμιας έρευνας ικανοποίησης των αεροπορικών ταξιδιωτών με τις ψήφους των επιβατών. Τα βραβεία Skytrax World Airport Awards για το 2018 βασίστηκαν σε 13,73 εκατ. ερωτηματολόγια, συμπληρωμένα από αεροπορικούς επιβάτες περισσοτέρων από 100 εθνικοτήτων. Η έρευνα έγινε το διάστημα Αύγουστος 2017 – Φεβρουάριος 2018, σε 550 αεροδρόμια παγκοσμίως. Η έρευνα εξετάζει ως δείκτες επιβατικής ικανοποίησης ένα ευρύ φάσμα αεροδρομικών υπηρεσιών και προϊόντων, όπως υπηρεσίες check-in, αφίξεων, transfer, εμπορικά καταστήματα, ασφάλεια.
Επίσης, στο πλαίσιο των κορυφαίων στον κόσμο ετήσιων βραβείων ASQ του Παγκοσμίου Συμβουλίου Αεροδρομίων (Airports Council International / ACI World), τα οποία αναγνωρίζουν τα καλύτερα αεροδρόμια διεθνώς σύμφωνα με την ικανοποίηση των επιβατών σε σχέση με την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών κατέλαβε την πρώτη θέση στην Ευρώπη στην κατηγορία του (15-25 εκατ. επιβατική κίνηση). Είναι μια διάκριση με ξεχωριστή αξία, καθώς τα βραβεία ASQ του ACI World αποτελούν παγκοσμίως την κορυφαία μέθοδο μέτρησης και αποτύπωσης της ικανοποίησης των επιβατών, εξετάζοντας 34 βασικούς δείκτες απόδοσης σε υπηρεσίες και προϊόντα των αεροδρομίων παγκοσμίως. Για το 2017, το πρόγραμμα συμπεριέλαβε συνολικά 343 αεροδρόμια από 84 χώρες.
Υπάρχει όμως μια ενδιαφέρουσα διάσταση στις επιτυχίες του αεροδρομίου. Πληροφορούμαι ότι η διοίκηση του αεροδρομίου κάνει εκτεταμένη χρήση υπηρεσιών outsourcing. Η ασφάλεια έχει ανατεθεί σε εξειδικευμένη εταιρεία του χώρου. Η καθαριότητα επίσης σε εργολάβο, καθώς και άλλες υπηρεσίες. Ετσι, η διοίκηση μπορεί να ασχολείται με την ανάπτυξη του αεροδρομίου και όχι με τα καθημερινά προβλήματα πολυάριθμου προσωπικού. Αυτή την απλή συνταγή αρνούμαστε να αποδεχτούμε στη χώρα μας. Θέλει ένα υπουργείο καθαρίστριες προσλαμβάνει καθαρίστριες, αντί να προσλάβει ένα εργολάβο για το έργο. Μάλιστα, οι καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών έγιναν και προεκλογικό θέμα. Ετσι, όμως, μεγαλώνει το Δημόσιο και οι πολιτικοί αποκτούν ψήφους για την επανεκλογή τους, ενώ εμείς οι φορολογούμενοι πληρώνουμε τον λογαριασμό.
Κάτι ακόμα. Την επόμενη φορά που θα οδηγείτε στην Αττική Οδό, αξίζει να παρατηρήσετε το τσιμεντένιο διαχωριστικό του δρόμου. Από τη μεριά της Αττικής Οδού είναι πεντακάθαρο και δεν έχει κανένα graffiti. Αντίθετα από τη μεριά του προαστιακού, είναι γεμάτο μουντζούρες και ακαλαίσθητα graffiti. Είναι και αυτό το φαινόμενο μια απόδειξη στη διαφορά της δημόσιας από την ιδιωτική διοίκηση. Μικρό θέμα, αλλά πολύ χαρακτηριστικό.
Βρέθηκα στη Θεσσαλονίκη για να μιλήσω σε ένα συνέδριο και έτσι είχα την ευκαιρία να περάσω από το αεροδρόμιο «Μακεδονία», μετά την ανάληψη της διαχείρισής του από τη Fraport. Παρόλο που τότε (Οκτώβριος 2017) μόλις άρχισαν οι επεμβάσεις της Fraport, εντούτοις οι βελτιώσεις ήταν εμφανείς: Ενιαίος χώρος ελέγχου κ.ά. Ηδη και η Fraport έχει αρχίσει να μαζεύει διακρίσεις και βραβεία. Ούτε όμως αυτή τη ρύθμιση θέλαμε. Οταν αποβάλουμε τον κρατισμό που έχει ριζώσει μέσα μας, τότε μόνο θα προοδεύσουμε.
Σας αφήνω με μια νότα αισιοδοξίας. Το ταξί που με πήγε από το ξενοδοχείο στο αεροδρόμιο «Μακεδονία», μου επεφύλαξε μια πολύ ευχάριστη έκπληξη. Οδηγός του ήταν ένας νέος καλοντυμένος με σακάκι και γραβάτα, φρεσκοξυρισμένος, ο οποίος δεν κάπνιζε ούτε άκουγε στο ραδιόφωνο τον αγαπημένο του σταθμό με συνήθως βαριά λαϊκά τραγούδια. Στις θήκες στο πίσω κάθισμα είχε μπουκαλάκια με νερό για τους επιβάτες του, συνήθεια που την έχω δει και σε άλλα ταξί.
Εκεί όμως που με εντυπωσίασε είναι το γεγονός ότι το ταξί είχε σύνδεση στο internet και ο ίδιος διέθετε για τους επιβάτες ένα ολοκαίνουργιο laptop, ώστε σε μακρινές διαδρομές να έχουν τη δυνατότητα να σερφάρουν στο Διαδίκτυο! Αυτά τα μικροπράγματα με γεμίζουν αισιοδοξία.
Ραντεβού τον Σεπτέμβριο!
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.