H Σόνια ήρθε στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του ’90 με το πρώτο κύμα Αλβανών μεταναστών, ανθρώπων που περνούσαν τα σύνορα περπατώντας μέρες και νύχτες στα βουνά της Ηπείρου. Ηταν δεν ήταν 20 χρόνων.
Μια μέρα εμφανίστηκε στο σπίτι ως υποψήφια για να βοηθάει τη μητέρα μου «στις δουλειές». Με τα χρόνια η Σόνια παντρεύτηκε, έκανε δύο παιδιά, έφτιαξε το σπίτι της. Ομως κάποια στιγμή «εξαφανίστηκε». Μας ειδοποίησε ότι έπρεπε να γυρίσει στα Τίρανα, οικογενειακά προβλήματα, δεν είχε επιλογή. Ούτε εμείς.
Εξι χρόνια μετά, χτύπησε το τηλέφωνο. Είχε επιστρέψει στην Ελλάδα, έψαχνε για δουλειά. Κοιταχτήκαμε με τον πατέρα και τα αδέλφια μου: τι ανέλπιστο δώρο ήταν αυτό; Οσο η Σόνια έλειπε στη χώρα της, η μητέρα μας είχε αρρωστήσει. Δεν το ήξερε όταν χτυπούσε το κουδούνι μας.
Το επόμενο πρωί έπιασε δουλειά. Παρά τις συνέπειες μιας εκφυλιστικής ασθένειας όπως το Αλτσχάιμερ, η επίδραση της παρουσίας της Σόνιας στην καθημερινότητα της μητέρας μου αποδείχθηκε καταλυτική. Η διάθεσή της βελτιώθηκε, ανέπτυξαν έναν κοινό κώδικα συνεννόησης με πολλή αγάπη και (παραδόξως) αρκετό γέλιο.
Αυτή η ωραία σχέση κράτησε περίπου επτά χρόνια. Η μητέρα μου έφυγε ήσυχη, χορτασμένη από τη φροντίδα της Σόνιας, η οποία συνέχισε να ζει στο σπίτι προσέχοντας πια τον ηλικιωμένο πατέρα μας. Πριν από λίγους μήνες, όταν και ο δικός του κύκλος έκλεισε, η Σόνια, η μόνη παρούσα την ύστατη ώρα των γονιών μου, ήταν το ίδιο συντετριμμένη με εμάς, τα παιδιά τους. Αυτός είναι ένας από τα εκατομμύρια λόγους που η Γκαϊανέ Κασαρτζιάν, η άτυχη γυναίκα από την Αρμενία η οποία έχασε τη ζωή της πηδώντας στο κενό για να γλιτώσει έναν αστυνομικό έλεγχο, άξιζε και αξίζει τον σεβασμό κάθε πολιτισμένου ανθρώπου.
Ας μνημονεύουμε το όμορφο όνομά της για να θυμόμαστε τις χιλιάδες γυναίκες αλλά και τους άντρες κάθε πιθανής εθνικότητας που άφησαν πατρίδες, σπίτια και παιδιά, για να φροντίσουν τους πιο δικούς μας ανθρώπους μέχρι την τελευταία τους ώρα. Κι αν δεν έχουμε κάτι να πούμε, καλύτερα να σιωπήσουμε. Ή να ζητήσουμε μια απλή, ανθρώπινη συγγνώμη.