Σε δεύτερο πλάνο περνάει το ζήτημα της συγκρότησης εξεταστικών επιτροπών από την παρούσα Βουλή, καθώς ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης προκρίνει ο δημόσιος διάλογος να επικεντρωθεί στις μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, ενώ δεν έχει λόγους να δημιουργήσει έδαφος για πιθανή συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ.
Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, με βάση τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων της νέας περιόδου, «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αόρατος από την πολιτική σκηνή», δεν διαθέτει «πολιτικό οξυγόνο» και η κυβέρνηση δεν έχει λόγους να του το προσφέρει.
Επί της ουσίας, μετά και την κατηγορηματική δήλωση του κ. Μητσοτάκη ότι δεν επιθυμεί μια «βιομηχανία» Εξεταστικών στη Βουλή, στο «τραπέζι» βρίσκονται πλέον μόνον δύο υποθέσεις: Η Novartis, που την περασμένη εβδομάδα επανήλθε με ένταση στο προσκήνιο, μέσω των καταθέσεων του πρώην πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά, του κ. Ευ. Βενιζέλου και του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Ιω. Αγγελή. Και η ΔΕΗ, η καθοδική πορεία της οποίας επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ υποχρεώνει την παρούσα κυβέρνηση να εφαρμόσει το αμέσως επόμενο διάστημα ένα επώδυνο σχέδιο διάσωσης.
Αναθεώρηση Συντάγματος
Οπως προαναφέρθηκε, ο πρωθυπουργός δεν έχει ως προτεραιότητα να δρομολογήσει άμεσα εξελίξεις για τις δύο αυτές υποθέσεις, παρότι τα δεδομένα μπορεί να αλλάξουν μετά τη διαβίβαση, προχθές, της δικογραφίας για τη Novartis στη Βουλή. Εξάλλου επίκειται η έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος, που πρόθεση του Μεγάρου Μαξίμου είναι να ολοκληρωθεί σε συναινετικό κλίμα. Είναι ενδεικτικό ότι κατά τις προπαρασκευαστικές συσκέψεις ενόψει της παρουσίας του στη ΔΕΘ δεν υιοθέτησε εισηγήσεις να δεσμευθεί για τη συγκρότησή τους. Μάλιστα, σύμφωνα με στενό συνεργάτη του κ. Μητσοτάκη, «το ενδεχόμενο Εξεταστικών μπορεί να παραμείνει ανοικτό μέχρι να κλείσει».
Σε κάθε περίπτωση, ειδικά στην περίπτωση της Novartis –που έχει έντονη φόρτιση λόγω και της απόπειρας εμπλοκής του κ. Σαμαρά– η κυβερνητική πλειοψηφία έχει ευχέρεια χειρισμών: Εξεταστική επιτροπή μπορεί να συγκροτηθεί ανά πάσα στιγμή, καθώς μάλιστα από προχθές αποφασίστηκε η σχετική δικογραφία να διαβιβαστεί στη Βουλή. Ομως, επί της ουσίας, ακόμη και πολιτικά πρόσωπα που είχαν στοχοποιηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν πως θα ήταν άτοπο να εκκινήσουν οι σχετικές διαδικασίες, ενώ ακόμη δεν έχουν αρχειοθετηθεί και τυπικά οι υποθέσεις του υπουργού Ανάπτυξης Αδ. Γεωργιάδη και του τέως επιτρόπου κ. Δημ. Αβραμόπουλου. Εάν, πάντως, η έρευνα δρομολογηθεί, θα επικεντρωθεί στον τέως αναπληρωτή υπουργό Δικαιοσύνης Δημ. Παπαγγελόπουλο και στο κατά πόσον γνώστης των πιθανών χειρισμών του ήταν ο τέως πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας. Στις μηνυτήριες αναφορές που έχουν κατατεθεί για την υπόθεση έχουν αναφερθεί και οι κ. Δημ. Τζανακόπουλος και Π. Πολάκης, αλλά για ήσσονος σημασίας ζητήματα, όπως η παρουσία του πρώτου στον Αρειο Πάγο, όταν η υπόθεση ήλθε στο προσκήνιο.
Η δεδομένη απόφαση του πρωθυπουργού να μη μετατρέψει την παρούσα Βουλή σε «βιομηχανία Εξεταστικών» συνεπάγεται ότι κλείνουν σε κοινοβουλευτικό επίπεδο μία σειρά από άλλα θέματα που προκάλεσαν σκιές στη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Μεταξύ αυτών, η πολύκροτη υπόθεση Πετσίτη, η αγορά βλημάτων από τη Σαουδική Αραβία και οι χειρισμοί στις συμβάσεις σειράς δημοσίων έργων. Επίσης, ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης κατέστησε σαφές ότι δεν πρόκειται να συσταθεί με δική του πρωτοβουλία εξεταστική επιτροπή της Βουλής για το «εξάμηνο Βαρουφάκη» που οδήγησε τη χώρα σε ένα νέο μνημόνιο, προκαλώντας, μάλιστα, τον κ. Τσίπρα να τη δρομολογήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, με βάση τη δυνατότητα που δίδει στην αντιπολίτευση το νέο Σύνταγμα.
Τρεις λόγοι
Οι λόγοι για τους οποίους ο πρωθυπουργός κατέληξε στη συγκεκριμένη απόφαση είναι τρεις:
Πρώτον, τυχόν ποινικά αξιόποινες πράξεις που διαπράχθηκαν το διάστημα μεταξύ της πρώτης εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ και της υπογραφής του νέου μνημονίου, τον Ιούλιο του 2015, έχουν πλέον παραγραφεί.
Δεύτερον, σε πολιτικό επίπεδο, οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ έχουν αποτιμηθεί στο εκλογικό αποτέλεσμα της αναμέτρησης του Ιουλίου.
Τρίτον, το «άνοιγμα» της συζήτησης για τα μνημόνια θα πυροδοτούσε έντονες συζητήσεις για τη χρονική περίοδο που θα απασχολούσε τις εργασίες τυχόν εξεταστικής επιτροπής. Ως γνωστόν, η Ν.Δ. κατά την περίοδο που ήταν αξιωματική αντιπολίτευση τόνιζε πως τυχόν διερεύνηση θα έπρεπε να αφορά το πρώτο εξάμηνο της πρωθυπουργίας του κ. Τσίπρα, όταν υπουργός Οικονομικών ήταν ο κ. Γ. Βαρουφάκης. Είναι προφανές πως εάν το θέμα έλθει προς συζήτηση στη Βουλή, ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιμείνει η έρευνα να επεκταθεί χρονικά και να καλύψει τουλάχιστον την περίοδο από το 2010, όταν και η χώρα υπέγραψε το πρώτο μνημόνιο επί κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου, ή και ακόμη νωρίτερα. Τέλος, ως γνωστόν, θέση του ΚΙΝΑΛ είναι πως αφετηρία τυχόν έρευνας θα πρέπει να είναι το 2004, αφού αποδίδει την παρ’ ολίγον χρεοκοπία της χώρας σε χειρισμούς της διακυβέρνησης Καραμανλή.