«Πίσω από τον τίτλο και τα ονόματα του ευρωψηφοδελτίου κρύβεται το δικό μου όνομα», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης την περασμένη Κυριακή από το βήμα του συνεδρίου για τα 50 χρόνια της Ν.∆., καθιστώντας σαφές ότι όχι μόνο θα πολιτικοποιήσει σε σημαντικό βαθμό την ευρωκάλπη της 9ης Ιουνίου, αλλά και ότι ο ίδιος θα σηκώσει πλήρως το βάρος της αναμέτρησης. Η επιλογή του πρωθυπουργού έχει σαφή πλεονεκτήματα, αλλά εμπεριέχει και –λελογισμένο– ρίσκο. Αναφορικά με τα πλεονεκτήματα:
Πρώτον, ο κ. Μητσοτάκης έχει αποδείξει πως διαθέτει την «τεχνογνωσία» για να κερδίζει σε εκλογικές αναμετρήσεις. Από το 2016, που επικράτησε του Βαγγέλη Μεϊμαράκη στην εσωκομματική μάχη για την ηγεσία, οδήγησε τη Ν.Δ. σε τρεις εθνικές εκλογές, σε δύο αναμετρήσεις για την τοπική αυτοδιοίκηση και στις ευρωεκλογές του 2019 αποσπώντας ευρείες νίκες. Ως εκ τούτου, είναι εύλογο να επιλέγει να μεταφέρει την επερχόμενη εκλογική μάχη στο δικό του «γήπεδο».
Δεύτερον, υπερέχει συντριπτικά των αντιπάλων του στο ερώτημα της καταλληλότητας για την πρωθυπουργία, που είναι «συμπληρωματικό» προς το διακύβευμα της πολιτικής σταθερότητας που θέτει ενόψει ευρωεκλογών. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της Pulse (για τον ΣΚΑΪ) ο Κυρ. Μητσοτάκης θεωρείται καταλληλότερος για πρωθυπουργός από το 34%, ενώ ο Στ. Κασσελάκης από το 12% και ο Ν. Ανδρουλάκης από το 8%. Το κυριότερο, όμως, είναι πως ο Κυρ. Μητσοτάκης υπερέχει στο συγκεκριμένο ερώτημα και στη λεγόμενη «γκρίζα ζώνη» (αναποφάσιστοι, λευκό, άκυρο, αποχή, δεν απαντώ) που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό και τους τελικούς εκλογικούς συσχετισμούς. Μεταξύ των συγκεκριμένων ψηφοφόρων, ο Κυρ. Μητσοτάκης επιλέγεται από το 17% έναντι 5% του Ν. Ανδρουλάκη και 4% του Στ. Κασσελάκη.
Τρίτον, εμφανιζόμενος σε πρώτο πλάνο κατά την προεκλογική περίοδο «εντυπώνει» στο 41% που επέλεξε τον περασμένο Ιούνιο τη Ν.Δ. τη σημασία της κάλπης. Και αυτό θεωρείται κρίσιμο, διότι αν και η Ν.Δ. υφίσταται διαρροές προς τα δεξιά της, το μεγαλύτερο πρόβλημα που μπορεί να αντιμετωπίσει είναι η αποχή.
Η στρατηγική όμως που προσώρας υιοθετείται από το Μέγαρο Μαξίμου εγκυμονεί και ορισμένους κινδύνους, όπως απέδειξαν και οι αυτοδιοικητικές εκλογές στην Τουρκία, αναφορικά με τον Ταγίπ Ερντογάν: Η μονοπώληση της προεκλογικής εκστρατείας από τον Κυρ. Μητσοτάκη μπορεί να οδηγήσει τα πρωτοκλασάτα στελέχη της Ν.Δ., αλλά και ευρύτερα τον κομματικό μηχανισμό, σε επανάπαυση και αδράνεια. Το κυριότερο, ωστόσο, είναι πως ενδεχόμενο κάτω του αναμενομένου αποτέλεσμα θα αποκτήσει μεγαλύτερη πολιτική βαρύτητα, παρότι η όποια αστάθεια προκληθεί είναι προφανές ότι θα περιοριστεί σε επίπεδο κλίματος, αφού ο Κυρ. Μητσοτάκης είναι σαφής στην τοποθέτηση περί εξάντλησης της τετραετίας και η Ν.Δ. διαθέτει ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Το νέο κοινό του ΣΥΡΙΖΑ
Βεβαιότητα ότι το εφιαλτικό σενάριο της τρίτης θέσης έχει απομακρυνθεί οριστικά επικρατεί στον ΣΥΡΙΖΑ στον απόηχο του τελευταίου κύματος δημοσκοπήσεων. Μάλιστα, στην Κουμουνδούρου διατυπώνεται η εκτίμηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υπό προϋποθέσεις μπορεί να προσεγγίσει το 17,83% του περασμένου Ιουνίου ή, στη χειρότερη περίπτωση, να κινηθεί στην περιοχή του 15%, αποτέλεσμα που θα σταθεροποιήσει τον Στ. Κασσελάκη στην ηγεσία του κόμματος μετά μια μακρά περίοδο αμφισβήτησης. Οι αισιόδοξες αυτές προσεγγίσεις εδράζονται στο γεγονός ότι για πρώτη φορά ο Στ. Κασσελάκης εμφανίζεται να «φέρνει» νέους ψηφοφόρους –της τάξης του 2%, περίπου– στον ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα κατά βάση από μη πολιτικοποιημένα κοινά. Επίσης, το φλερτ του με πτυχές του λαϊκισμού μπορεί να μην αποτελεί διαβατήριο για την επάνοδο του ΣΥΡΙΖΑ σε κυβερνητική προοπτική, αλλά είναι πολύ πιθανό να τον ωφελήσει στις κάλπες του Ιουνίου, που ευνοούν την ψήφο διαμαρτυρίας. Τέλος, ορισμένοι πιστεύουν ότι μια και ο Στ. Κασσελάκης απευθύνεται και σε «ειδικά» κοινά, που είναι δύσκολο να ανιχνευτούν στις δημοσκοπήσεις, ίσως το ποσοστό του υποεκτιμάται. Πάντως, όπως αναγνωρίζουν οι ίδιες πηγές, κάπου εδώ σταματούν τα «καλά νέα» για την Κουμουνδούρου και εντοπίζονται τρία σοβαρά προβλήματα.
Πρώτον, με την εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ σταδιακά να μεταλλάσσεται, μένει να αποδειχθεί εάν όσοι δηλώνουν ότι προτίθεται να ψηφίσουν τον Στ. Κασσελάκη θα προσέλθουν στις κάλπες, ειδικά καθώς οι εκλογές θα διεξαχθούν μέσα στη θερινή περίοδο.
Δεύτερον, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μετατραπεί σε κόμμα χωρίς οργανωτική δομή. Οι οργανώσεις που είναι πάντα χρήσιμες σε εκλογικές αναμετρήσεις σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν άδειο κέλυφος, ενώ τα πλέον έμπειρα στελέχη έχουν «μετακομίσει» στη Νέα Αριστερά.
Τέλος, σε μια άκρως πολωτική αναμέτρηση, μένει να αποδειχθεί κατά πόσον ο Στ. Κασσελάκης θα αποφύγει τα «λάθη» έναντι του σαφώς εμπειρότερου Κυρ. Μητσοτάκη, αλλά και του Ν. Ανδρουλάκη.
Περιμένοντας την ΑΔΑΕ
Σχετικά άμεσα εκτιμούν κυβερνητικά στελέχη, αλλά και παράγοντες του ΠΑΣΟΚ, πως θα καθαρογραφεί και θα αποσταλεί στην Α∆ΑΕ η απόφαση του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματικό τον νόμο του 2021 για τις υποκλοπές. Η κοινοποίηση της απόφασης θα δρομολογήσει εξελίξεις αναφορικά με τον Ν. Ανδρουλάκη, μια και θεωρείται πολύ δύσκολο με βάση την απόφαση να μη ζητηθούν από την ΕΥΠ τα όποια στοιχεία υπάρχουν αναφορικά με τον φάκελό του. Το ερώτημα είναι κατά πόσον η επαναφορά στο προσκήνιο της παρακολούθησης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ θα τον βοηθήσει πολιτικά στην πορεία προς τις ευρωεκλογές. Αυτό μένει να αποδειχθεί στην πράξη. Τα οφέλη άλλωστε που είχε αποκομίσει όταν η υπόθεση ήταν και πάλι στο προσκήνιο πριν από τις εθνικές εκλογές του 2023 ήταν περιορισμένα: Οι πολίτες ενώ εμφανίζονται στις δημοσκοπήσεις να έχουν «ταυτιστεί» με την τραγωδία των Τεμπών, δεν έχουν πράξει το ίδιο με τις υποκλοπές, καθώς είτε τις προσεγγίζουν ως θέμα που δεν τους αφορά προσωπικά είτε θεωρούν ότι «γίνονται από όλες τις κυβερνήσεις». Πάντως, ακόμη και τα περιορισμένα δημοσκοπικά κέρδη θα είναι ευπρόσδεκτα για τη Χαριλάου Τρικούπη, καθώς το ΠΑΣΟΚ οδεύει στην κάλπη της 9ης Ιουνίου με τον Ν. Ανδρουλάκη να έχει θέσει ψηλά τον πήχυ στην κατάκτηση της δεύτερης θέσης και με υψηλό ποσοστό. Παρότι το ΠΑΣΟΚ έχει υποχωρήσει στην τρίτη θέση, στη Χαριλάου Τρικούπη επικρατεί αισιοδοξία ότι ο στόχος θα επιτευχθεί, καθώς διαθέτει συμπαγή εκλογική βάση, αλλά και ισχυρή παρουσία στην τοπική αυτοδιοίκηση και στον συνδικαλισμό, που διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στις εκλογικές αναμετρήσεις.