Τι είναι συντηρητισμός; Σύμφωνα με έναν μετριοπαθή ορισμό, συντηρητισμός είναι να μεριμνάς ώστε τα πράγματα να μην αλλάζουν γρηγορότερα από τη νοοτροπία των ανθρώπων.
Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι η Νέα Δημοκρατία δεν έχει την πολυτέλεια συντηρητικών χειρισμών στο προσφυγικό. Πρέπει να τρέξει – και αυτό κάνει με την έκτακτη χωροθέτηση των νέων κέντρων. Δίνει έτσι την εντύπωση ότι τρέχει γρηγορότερα από τις νοοτροπίες που έχουν διαμορφωθεί έπειτα από πέντε χρόνια ταλαιπωρίας στις ακριτικές κοινωνίες. Φαίνεται σαν να προσπερνά το ακροατήριό της.
Στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο. Αποφασίζοντας να μη χάσει άλλον χρόνο στη ζύμωση με τους τοπικούς άρχοντες –που σε ορισμένες περιπτώσεις απέφερε μόνο το φούσκωμα του πολιτικού εγωισμού τους– η κυβέρνηση επιταχύνει τον συντονισμό της με το κοινωνικό αίτημα της αποσυμφόρησης και του περιορισμού (διάβαζε και περίφραξης) του προβλήματος. Για να πολιτευθεί συντηρητικά, πρέπει να είναι ριζοσπαστική επιχειρησιακά.
Η συζήτηση αυτή θα είχε μόνο θεωρητικό ενδιαφέρον αν δεν υπήρχαν στελέχη της Ν.Δ. που αγωνιούν ότι το κόμμα χρειάζεται στο προσφυγικό ιδεολογική ζυγοστάθμιση. Χρειάζεται μόνο να κάνει τη δουλειά.
Αν το σχέδιο «τρέξει» πιο γρήγορα από το ελληνικό κράτος, η ντουντούκα του Μουτζούρη, του περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου, θα απομείνει επιθεωρησιακό νούμερο για τους σκουπιδοσκώληκες –τους trash-lovers– του YouTube.
Αν εξαιρέσει κανείς τα ελληνοτουρκικά, σε όλες τις υπόλοιπες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση υπάρχει μια ενδιαφέρουσα αναλογία: Οπως στο προσφυγικό ο Κώστας Μουτζούρης απειλεί να «διακόψει τη συνεργασία» με την κυβέρνηση, έτσι στο ποδοσφαιρικό, το χουλιγκανικό πανό ζητούσε «απόσχιση από το κράτος των Αθηνών».
Πέρα από τη γραφική τους υπερβολή, οι εκδηλώσεις αυτές φανερώνουν ότι σε αυτή τη φάση δεν δοκιμάζεται μόνο η γραφειοκρατική αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης. Δοκιμάζεται το πολιτικό της μέταλλο.
Δοκιμάζεται, για να το πούμε ωμά, η εξουσία της. Τη ζυγίζουν όλοι – από τα ολιγαρχικά συμφέροντα μέχρι τους τοπικούς άρχοντες και τα συνδικάτα.
Η ιστορία έχει δείξει ότι σε συστήματα χωρίς εμπεδωμένες νόρμες, αυτές οι πρώιμες αναμετρήσεις θέτουν ένα υπόδειγμα –ένα παιδαγωγικό προηγούμενο– για όλον τον κυβερνητικό βίο.
Αν ενδώσεις στον πρώτο, στέλνεις ένα μήνυμα όχι μόνο στους επόμενους, αλλά και προς εαυτόν – προς τα ίδια τα στελέχη που είναι, ούτως ή άλλως, ευαίσθητα στο πολιτικό κόστος.
Αν ενδώσεις στη Λέσβο και στην Τούμπα, θα σε περιμένουν στη Λάρυμνα και στην Πτολεμαΐδα.