Θα ξεκινήσω με ένα ανέκδοτο για να σας φτιάξω τη διάθεση. Συζητάνε δύο φίλοι για τις σχέσεις τους με τις συζύγους τους. Λέει ο ένας: «Στο σπίτι έχουμε χωρίσει τα θέματα με τα οποία ασχολείται ο καθένας μας και έτσι αποφεύγουμε τους καβγάδες και τις αντιπαραθέσεις». «Πολύ ωραία, αλλά πώς τα χωρίσατε;», τον ρωτά ο άλλος. «Πολύ απλά, η γυναίκα μου ασχολείται με τα μικροπράγματα, όπως τα εβδομαδιαία ψώνια, το πού θα πάμε διακοπές, το φροντιστήριο, τα ρούχα των παιδιών και διάφορα άλλα επουσιώδη, ενώ εγώ με τα μεγάλα θέματα». «Μπράβο, και με ποια μεγάλα θέματα ασχολείσαι εσύ;». «Με τον πόλεμο στη Συρία, την κλιματική αλλαγή, την πείνα στην Αφρική και άλλα παρόμοια σημαντικά θέματα»! Κόκαλο ο φίλος.
Ε, λοιπόν προσωπικά ασχολούμαι με τα «μικροπράγματα» και αφήνω τα μεγάλα θέματα στους άλλους. Η ζωή στην Ελλάδα, καθημερινά σε φέρνει αντιμέτωπο με τις πλέον απίθανες και σουρεαλιστικές καταστάσεις. Παρακαλώ, παρακολουθήστε μια αποκαλυπτική ιστορία, που εξελίσσεται στην «ψηφιακή» Ελλάδα του σήμερα, η οποία μπορεί να φαίνεται ασήμαντη, αλλά δυστυχώς είναι σαν το παγόβουνο που το ορατό μέρος του είναι πολύ μικρό.
Η σημερινή ιστορία αφορά το Κτηματολόγιο, γι’ αυτό θα κάνω ένα flash back στο μακρινό 2008, όταν τότε κληθήκαμε να υποβάλουμε ηλεκτρονικά τα στοιχεία των ιδιοκτησιών μας στην Αθήνα. Εγραψα τότε (7/8/2008) ένα άρθρο στον «Ελεύθερο Τύπο» με τίτλο «Αντιμέτωπος με τη βλακεία, ακόμα και ο ίδιος ο Θεός είναι ανήμπορος», από όπου σας παραθέτω ορισμένα αποσπάσματα για να στρώσω το χαλί (και το χάλι) της σημερινής ιστορίας.
«Πάντα έλεγα στους συνεργάτες μου ότι “δεν υπάρχει άμυνα στη βλακεία”, μέχρι που ανακάλυψα την Εβραϊκή παροιμία του τίτλου, η οποία αποδίδει καλύτερα το ίδιο νόημα.
Αναφέρομαι στο Κτηματολόγιο και στις προσπάθειες που έκανα για να υποβάλω τη δήλωσή μου μέσω Internet και να αποφύγω τις ουρές και την ταλαιπωρία! Στο κάτω-κάτω σαράντα χρόνια ασχολούμαι με την πληροφορική και υποβάλλω τη φορολογική μου δήλωση μέσω Internet. Τι στο διάολο δεν θα τα κατάφερνα να δαμάσω και το Κτηματολόγιο; Οποία πλάνη!…»
Ακολουθούν 394 λέξεις όπου περιγράφω την ταλαιπωρία μου στην προσπάθειά μου να καταχωρίσω το σπίτι μου στο Κτηματολόγιο, που δεν θα σας κουράσω με την περιγραφή της. Σημασία έχει μόνο η κατάληξη:
«…Τότε αποφάσισα ότι δεν μπορώ να τα βγάλω πέρα και θα πάω στο χειρόγραφο σύστημα. Σε διάφορα blogs διαπίστωσα ότι και άλλοι αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα και έτσι δεν ανησύχησα για την πνευματική υγεία μου.
Η ιστορία αυτή αναδεικνύει την επιπολαιότητα στον σχεδιασμό σημαντικών ζητημάτων. Το Κτηματολόγιο είναι απαραίτητο να γίνει, αλλά φαίνεται ότι πολλά κομμάτια αφέθηκαν σε νεοφώτιστους της πληροφορικής οι οποίοι με τον ερασιτεχνισμό τους αντί για καλό, κάνουν τρομακτικό κακό γιατί κλονίζουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στην πληροφορική».
Αυτά έγραφα τότε και πίστευα ότι η νέα προσπάθεια για την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων θα είχε βελτιωθεί. Πράγματι τώρα δεν απαιτείται να αποκτήσει κάποιος νέους κωδικούς για το Κτηματολόγιο. Η είσοδος στο σύστημα γίνεται με τους κωδικούς του TaxisNet. Μπράβο! Πραγματική πρόοδος. Στην είσοδο απαιτείται εξουσιοδότηση, σύμφωνα με τις οδηγίες: «Εξουσιοδοτώ τον εξυπηρετητή της Κτηματολόγιο Α.Ε. να προσπελάσει τα στοιχεία μου (ΑΦΜ) που τηρούνται στην ΑΑΔΕ». Είναι ευνόητο ότι πρέπει να δώσουμε ρητή εξουσιοδότηση για να πάρει το Κτηματολόγιο τα στοιχεία μας από την ΑΑΔΕ. Ολα καλά. Δίνουμε την Εξουσιοδότηση και προχωράμε. Εδώ, όμως, αρχίζουν τα περίεργα. Το σύστημα του Κτηματολογίου μας υποδέχεται με μία σελίδα που φέρει τον εντυπωσιακό τίτλο: «Διαχείριση προσωπικών δεδομένων / Δημιουργία προφίλ», όπου καλείται ο κακόμοιρος χρήστης να συμπληρώσει όλα τα πεδία που επισημαίνονται με κόκκινο αστερίσκο. Δεν είναι δα και λίγα. Είναι 20 κουτάκια και περιλαμβάνουν: Επώνυμο, όνομα, τόπο γέννηση, ημερομηνία γέννησης, επώνυμο πατρός, όνομα πατρός και όλα τα άλλα στοιχεία τα οποία είναι ήδη καταχωρισμένα στα αρχεία του TaxisNet! Το μόνο που έρχεται προσυμπληρωμένο είναι το ΑΦΜ!
Ερώτηση κρίσεως επιπέδου Νηπιαγωγείου: Αφού δώσαμε την εξουσιοδότησή μας στο Κτηματολόγιο να πάρει τα στοιχεία από την ΑΑΔΕ, γιατί μας υποβάλλει στον περιττό κόπο να τα πληκτρολογήσουμε ξανά και δεν τα συμπληρώνει αυτόματα με τα στοιχεία που ήδη διαθέτει, όπως έγινε με το ΑΦΜ; Αναζητείται λογική απάντηση.
Πάμε παρακάτω. Αν κάνετε κανένα λάθος στην εισαγωγή των στοιχείων σας, τότε το σύστημα έρχεται και σας μαλώνει, λέγοντας ότι τα νέα στοιχεία δεν συμφωνούν με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ! Θέλει λοιπόν σώνει και καλά να ξαναγράψουμε όλα τα στοιχεία ακριβώς όπως είναι αποθηκευμένα στα αρχεία της ΑΑΔΕ! Ερώτηση κρίσεως επιπέδου προνήπιου: Γιατί μας ζητά να τα ξαναγράψουμε αφού έτσι και αλλιώς θεωρεί τα στοιχεία της ΑΑΔΕ σωστά; Για τιμωρία ή για να ελέγξει αν γνωρίζουμε τα στοιχεία μας με τα οποία υποβάλλουμε τη φορολογική μας δήλωση. Ετσι για πρόσθετη σιγουριά.
Είμαι απολύτως βέβαιος ότι κάποια εξήγηση υπάρχει στο σκεπτικό των ανθρώπων που σχεδίασαν την εφαρμογή. Εδώ όμως ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα. Δεν έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε ψηφιακά. Η ταυτοπροσωπία εξασφαλίζεται από τους κωδικούς του TaxisNet. Τους εμπιστευόμαστε ή δεν τους εμπιστευόμαστε. Το να ζητούμε την καταχώριση και τη σύγκριση είναι το λάθος της Ελληνικής Γραφειοκρατικής νοοτροπίας.
Αν σας φαίνεται μικρό θέμα αυτό είστε γελασμένοι. Με τους πλέον συντηρητικούς υπολογισμούς (απασχόληση 10 λεπτών), η καταχώριση των προσωπικών στοιχείων που ήδη υπάρχουν στα αρχεία και θα έπρεπε να παρουσιάζονται προσυμπληρωμένα, ισοδυναμεί με 167.000 ανθρωποώρες για κάθε ένα εκατομμύριο δηλώσεων! Δεν γνωρίζω πόσα εκατομμύρια δηλώσεις θα υποβληθούν, αλλά σίγουρα είναι μερικά εκατομμύρια, όσα και τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που θα υποβάλουν δήλωση. Για να σας το κάνω πιο λιανά. Για κάθε ΕΝΑ εκατομμύριο δηλώσεων που κάνουμε στο Κτηματολόγιο, χάνουμε συλλογικά ΕΝΑ ολόκληρο ΑΙΩΝΑ ανθρώπινης δραστηριότητας, χωρίς να παράγουμε απολύτως τίποτα! Βλέπετε τις σημαντικές επιπτώσεις που έχουν τα φαινομενικά ασήμαντα θέματα;
Εδώ ακριβώς βρίσκεται και ένα άλλο πρόβλημα της ταλαίπωρης χώρας μας. Κανένας δεν σκέφτεται τον χρόνο του πολίτη. Λες και ο πολίτης είναι υποχρεωμένος να εκπληρώνει τις επιταγές της πολιτείας ανεξάρτητα από τον χρόνο και το κόστος που επισύρουν. Οπως έχω ξαναγράψει πολλές φορές, το κράτος είναι το χειρότερο μονοπώλιο που υπάρχει, γιατί αντιμετωπίζει τον πελάτη – πολίτη με τον πλέον σαδιστικό τρόπο. Η συνηθέστερη προτροπή που ακούμε είναι «περάστε από την υπηρεσία» ή «περάστε την άλλη βδομάδα», λες και ο πολίτης δεν έχει τίποτα άλλο να κάνει.
Στην εταιρεία που είχα την τιμή να διοικώ, αν μια διαδικασία αφορούσε εκατομμύρια συναλλαγές, δεν την αναθέταμε σε νεοφώτιστους προγραμματιστές, αλλά στους πολύ έμπειρους. Κάθε περιορισμός στα στοιχεία που έπρεπε να καταχωρισθούν ισοδυναμούσε σε πολλές χιλιάδες ευρώ οικονομία. Για παράδειγμα η καταχώριση των Εκλογικών Αποτελεσμάτων είχε βελτιστοποιηθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε γινόταν με την ελάχιστη δυνατή προσπάθεια και μηδενισμό των λαθών με τη χρήση ειδικών τεχνικών.
Τώρα το κερασάκι στην τούρτα. Είμαι βέβαιος ότι πολλοί από εσάς συμπληρώσατε τα στοιχεία σας στο Κτηματολόγιο. Αμφιβάλλω αν κάποιος από εσάς το θεώρησε περιττή εργασία. Διερωτηθήκατε γιατί; Γιατί έτσι μας έχει εκπαιδεύσει η παράλογη Ελληνική Γραφειοκρατία. Το τέλειο παράδειγμα Μιθριδατισμού. Μας αντιμετωπίζουν σαν υποζύγια και εμείς το ανεχόμαστε χωρίς να διαμαρτυρόμαστε. Σκεφτήκατε ποτέ πόσες φορές στη ζωή σας έχετε δώσει και ξαναδώσει τα ίδια στοιχεία; Σκεφτήκατε ποτέ, πόσες πολύτιμες ώρες χάσατε για να συμπληρώνετε φόρμες;
Ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης υποσχέθηκε ότι ο πολίτης θα δίνει τα στοιχεία του στο κράτος μία μόνο φορά. Οποιαδήποτε κρατική υπηρεσία θέλει να τα βρει, θα πρέπει να τα βρίσκει μόνη της. Ελπίζω ότι θα τα καταφέρει. Αυτή η Αρχή (once only principle) εφαρμόζεται με επιτυχία στην Εσθονία, Ολλανδία, Βέλγιο, Αυστρία, Πορτογαλία, Δανία και Ισπανία. Καλή επιτυχία, Κυριάκο!
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.