Η κατάσταση που βιώνει η χώρα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Και έρχεται ύστερα από μια βαθιά δεκαετή κρίση, οικονομική, πολιτική, κοινωνική. Ωστόσο, μπορεί κανείς να διακρίνει και μια χαραμάδα ευκαιρίας.
Ξεκινώ από το πρόσωπο των ημερών. Είναι προφανές –τουλάχιστον σε πολλούς από εμάς– ότι στο πρόσωπο του Σωτήρη Τσιόδρα βλέπουμε την καλή Ελλάδα. Την Ελλάδα της νηφαλιότητας, της σεμνότητας, της γνώσης, της ικανότητας, της αξιοπιστίας.
Δεν θα σταθώ στις κακίες, ενίοτε και χυδαιότητες, κάποιων που παραμένουν όμηροι ιδεοληψιών ή προσωπικών απωθημένων, κυρίως ανθρώπων από τον χώρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Φυσικά, δεν είναι όλοι. Γιατί υπάρχει και ο Ανδρέας Ξανθός που έπλεξε το εγκώμιο του κ. Τσιόδρα για το ήθος και την επιστημοσύνη του, υπάρχει και ο Nίκος Φίλης που δήλωσε ότι τον παρακολουθεί ευλαβικά.
Είναι πολλά τα θέματα που επιτρέπουν, αν δεν επιβάλλουν, αντιπαράθεση –ουσίας και σε βάθος– ανάμεσα στα διαφορετικά ιδεολογικά ρεύματα. Αλλά ο Τσιόδρας και οι άλλοι επιστήμονες που παρακολουθούν και ενημερώνουν για τον κορωνοϊό δεν είναι ένα από αυτά.
Ο Τσιόδρας είναι διακεκριμένος επιστήμονας, είναι και γονιός και ναι, είναι και ψάλτης. Η προσωπική του ζωή είναι δικό του θέμα. Αλλά έχει και μια άλλη ιδιότητα, για μένα ιδιαίτερα σημαντική λόγω προσωπικής εμπειρίας. Είναι ομογενής, γεννημένος στην Αυστραλία, ο οποίος έχει ζήσει στη Βοστώνη και έχει φοιτήσει στο Χάρβαρντ.
Και εδώ έρχομαι στη χαραμάδα ευκαιρίας. Θα ισχυρισθώ ότι ο Τσιόδρας δεν είναι το Χάρβαρντ. Είναι οι Ιατρικές Σχολές Ιωαννίνων και Αθηνών. Αυτές τον οδήγησαν στο Χάρβαρντ.
Το ελληνικό πανεπιστήμιο βγάζει εξαιρετικούς επιστήμονες. Αντί να μειώνουμε στον δημόσιο διάλογο την ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση, ας την οπλίσουμε με πιο σύγχρονα μέσα. Θα εκπλήξει.
Δεν είναι μόνο η Παιδεία όπου ανταποκρινόμαστε ταχύτατα στις προκλήσεις των καιρών με τις αλλαγές που συντελούνται σε όλες τις βαθμίδες. Από την τηλεκπαίδευση στο δημοτικό, μέχρι τη συνεργασία των πανεπιστημίων μας με τα κορυφαία του κόσμου.
Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ψηφιοποίηση του ελληνικού κράτους. Εχουμε πολύ δρόμο ακόμη, αλλά είμαστε στη σωστή κατεύθυνση. Και δεν περπατάμε πλέον, αρχίζουμε και τρέχουμε.
Στην Υγεία, επίσης, γίνεται μεγάλη προσπάθεια στο εσωτερικό, σε όλα τα επίπεδα. Δεν εξελίσσονται όλα τέλεια. Αλλά τα αποτελέσματα είναι πολύ θετικά. Αξιοποιούνται και Ελληνες του εξωτερικού, ανεξαρτήτως πολιτικής προέλευσης.
Η επιστημονική επάρκεια και η επαγγελματική ικανότητα πρέπει να είναι τα μοναδικά κριτήρια. Είμαστε πολύ μικρή χώρα για να μη συμβαίνει αυτό. Από την εκάστοτε κυβέρνηση. Εχουμε ανάγκη τη διαχρονική, διακομματική αναγνώριση και αξιοποίηση των ικανοτέρων, ανεξαρτήτως ιδεολογικής τοποθέτησης.
Ακόμη και στη Δικαιοσύνη, έναν άλλο ευαίσθητο και κρίσιμο τομέα για τη λειτουργία του κράτους, προχωρεί το νομοσχέδιο για την αποσυμφόρηση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης. Είναι κάτι που θα δώσει ώθηση και στην οικονομία, καθώς αφορά περιπτώσεις ανταγωνισμού, προστασίας προσωπικών δεδομένων κ.λπ.
Οι περισσότεροι ξένοι επενδυτές δεν εστιάζουν στη φορολογία, αλλά στο κράτος δικαίου και στις καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης, ως τους σοβαρότερους ανασταλτικούς παράγοντες για την ανάπτυξη επενδυτικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα.
Στη μέχρι τώρα διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού, φαίνεται πως είμαστε σε σχετικά καλύτερη μοίρα από άλλες χώρες. Οχι πανηγύρια, ούτε εφησυχασμός. Αλλά ας κρατήσουμε αυτό το θετικό. Ας το διατηρήσουμε μέχρι τέλους. Και αφού ξεπεραστεί η κρίση, ας αξιοποιήσουμε τις αλλαγές που έγιναν, μερικές ίσως με βίαιο τρόπο, αλλά σίγουρα χρήσιμες για την επόμενη μέρα.
Μπορούμε, και πρέπει, να γυρίσουμε τη σημερινή δραματική κατάσταση σε ευκαιρία. Για να συμβεί αυτό, χρειάζονται άνθρωποι ικανοί και αποτελεσματικοί. Η διαχείριση της κρίσης δείχνει ότι υπάρχουν. Εργάζονται σκληρά, μεθοδικά και φέρνουν αποτελέσματα.
Σε αυτή την καλύτερη Ελλάδα του αύριο, ίσως θελήσουν να επιστρέψουν και κάποιοι που, για διάφορους λόγους, δεν άντεξαν την Ελλάδα του χθες. Να αρχίσει έτσι και η πολυπόθητη αντιστροφή του brain drain.