Το διαπίστωνες από τα φλάουτα ή τα ταμπούρλα ανά χείρας και από τα πανό που, αντί για συνήθη κινηματικά χρώματα, διέθεταν και πιο σπάνιες αποχρώσεις: το συλλαλητήριο των εργαζομένων στον χώρο του πολιτισμού, που πραγματοποιήθηκε χθες το μεσημέρι στα Προπύλαια από τα αρμόδια καλλιτεχνικά σωματεία, σαν να επιβεβαίωνε ένα σύνθημα που τόνιζε πως «η πάλη για το ψωμί του καλλιτέχνη είναι αγώνας είναι και τέχνη».
Δεν ήταν η πρώτη τους κινητοποίηση. «Εχει μπει όμως ο Ιούνιος και οι εξαγγελίες των υπουργείων Πολιτισμού και Εργασίας ακόμα να υλοποιηθούν πλήρως», έλεγε στην «Κ» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος – Ακροάματος Κωνσταντίνος Κεχαγιόγλου. «Η ενσωμάτωση των εργαζομένων στο πληροφοριακό σύστημα των μέτρων στήριξης καθυστερεί, το μητρώο καλλιτεχνών, αν και πολύτιμο εργαλείο, απλώς καταγράφει επαγγελματίες χωρίς προϋποθέσεις, ενώ το πρόγραμμα “Ολη η Ελλάδα ένας πολιτισμός” βασίζεται σε αναθέσεις, χωρίς ούτε μία πρόσκληση κατάθεσης προτάσεων», συμπλήρωνε.
Αλλοι έκαναν λόγο για ζητήματα επικοινωνίας. «Δεν έχουν γίνει δεκτοί από το υπουργείο οι επαγγελματίες, ώστε η μία πλευρά να παρουσιάσει τα προβλήματα, η άλλη τις δυνατότητες και στο τέλος να διαφωνήσουν, έστω, αλλά σε φυσικό χώρο, όχι στην πλατφόρμα Zoom», τόνισε o Κωσταντής Μιζάρας από το Ελληνικό Κέντρο Κουκλοθεάτρου «UNIMA». «Νομίζω ότι η φυσική επικοινωνία κάνει τη διαδικασία πιο ανθρώπινη», πρόσθεσε. «Το υπουργείο αναγνωρίζει ότι υπάρχει μέρος του κόσμου αχαρτογράφητο ή σε καθεστώς αδήλωτης εργασίας, δεν έρχεται όμως να τους γνωρίσει, να τους χαρτογραφήσει».
Η ορατότητα απασχολούσε και τον ηχολήπτη Μπράιαν Κουν από το Σωματείο Τεχνικών Απασχολουμένων σε Ζωντανές Οπτικοακουστικές Εκδηλώσεις. «Πολλές ειδικότητες του κλάδου δεν έχουν κωδικό ασφάλισης», εξήγησε. «Αρκετές εταιρείες που μας απασχολούν εντάσσονται στο υπουργείο Βιομηχανίας, άρα δεν προσλαμβάνουν κάποιον ως ηχολήπτη. Είχαμε ξεκινήσει μια χαρτογράφηση, παραδώσαμε το αποτέλεσμα στην προηγούμενη κυβέρνηση και τώρα ακούμε ότι βρέθηκαν άδεια συρτάρια. Από το 2003 προσπαθούμε για αυτά».
Λίγο αργότερα, από τα μεγάφωνα ακουγόταν ο πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών Δημήτρης Αντωνιάδης να μιλάει για έναν αγώνα δίκαιο, «μέχρι η τέχνη να γίνει πραγματικά δικαίωμα, όχι εμπόρευμα». Επειτα από μερικές ανακοινώσεις ακόμα, ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος καλούσε τα μέλη του να πιάσουν τα όργανα και να ακουστούν δυνατά: τις προηγούμενες ημέρες, ένα μουσικό θέμα γραμμένο για την περίσταση είχε φτάσει, μέσω social media, στα αυτιά όλων.
«Είμαστε εργασιακό σωματείο, αλλά και καλλιτέχνες σε απραξία», έλεγε ο Βασίλης Παρασκευόπουλος, πρόεδρος του ΠΜΣ. «Υπάρχει ένα δυναμικό που θέλει να εκφραστεί, προσπαθούμε όμως να ενώσουμε την τέχνη μας με όλους όσοι υποφέρουν. Η κοινή υπουργική απόφαση της 20ής Μαΐου προβλέπει εξευτελιστικούς μισθούς για συντελεστές παραστάσεων, νομιμοποιεί απλήρωτες πρόβες και ζητάει να δοθούν πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα των δημιουργών στους παραγωγούς και στο υπουργείο».
«Η δική μας διαμαρτυρία δεν περιέχει θέαμα, γιατί δεν μπορούμε να προσφέρουμε το έργο μας σαν να είναι απλό μέσο διαμαρτυρίας», υπογράμμιζε η Κατερίνα Γεβετζή από το Σωματείο Εργαζομένων στον Χώρο του Χορού. «Ο χορός, πέραν της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, απουσιάζει από όσα ανακοινώθηκαν για το καλοκαίρι. Δεν ισχυριζόμαστε ότι διαθέτουμε ένα φανταστικό πλάνο, αλλά ας το συζητήσουμε με το υπουργείο, παρά να ανακοινώνονται επιχορηγήσεις τις ημέρες των συλλαλητηρίων».
Τελικά, οι συγκεντρωμένοι, χωρίς ακόμα να γνωρίζουν ότι θα ανακοινωνόταν το άνοιγμα συναυλιών και εκδηλώσεων από την 1η Ιουλίου, καθώς και οι επιχορηγήσεις για την ενίσχυση του χορού και της μουσικής που αφορούσαν προσκλήσεις ενδιαφέροντος της 16ης Ιανουαρίου, μάζεψαν πανό και κιθάρες και ξεκίνησαν πορεία προς το υπουργείο Πολιτισμού. Αραγε τα πιο καλλιτεχνικά μέσα τους πέτυχαν τον στόχο τους; Εκείνο το μουσικό θέμα ακουγόταν τώρα πιο συντονισμένο, αφήνοντας χώρο και σε αυτοσχεδιασμούς. Οι περαστικοί, οι μαγαζάτορες στέκονταν, έβγαιναν στις πόρτες και κοιτούσαν.