ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ Η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ υπολογίζει ότι είναι αναπόφευκτη η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, με παράταση των λήξεων και ίσως μείωση των επιτοκίων. Η Federal Reserve επικρίνει ως υπερβολικά αισιόδοξες τόσο την ευρωπαϊκή όσο και την πρώτη μελέτη βιωσιμότητας του χρέους του ΔΝΤ. Η δική της ανάλυση πριν από το κλείσιμο των τραπεζών έβλεπε το χρέος κολλημένο πάνω από το 170% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της δεκαετίας και πλέον εκτιμά ότι θα είναι σημαντικά υψηλότερο.
Σε έκθεση που είδε η «Κ», η Fed συγκρίνει τις διαφορετικές μελέτες βιωσιμότητας του χρέους που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες εβδομάδες – και τις κρίνει πολύ αισιόδοξες ως προς την ανάπτυξη και τους δημοσιονομικούς στόχους. Οπως σημειώνει, η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποστήριζε τις ευρωπαϊκές θέσεις, θεωρώντας το χρέος βιώσιμο χωρίς να είναι σαφείς όλες οι υποθέσεις που κάνει για να καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα. Αντίθετα, η έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πριν από το δημοψήφισμα ήταν πιο λεπτομερής, είχε περισσότερες υποθέσεις και κατέληγε ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο.
H έκθεση του Τμήματος Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας και των Διεθνών Οικονομικών παρουσιάστηκε στο συμβούλιο της Fed και συμφωνεί με το ΔΝΤ ότι χρειάζεται ελάφρυνση του χρέους, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη επιδείνωση της κατάστασης στην Ελλάδα, που καθιστά το βασικό σενάριο και των δύο μελετών υπερβολικά αισιόδοξο. Οπως σημειώνουν οι οικονομολόγοι της Fed, οι δύο μελέτες υποθέτουν σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή και πρόοδο στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά και ισχυρή ανάκαμψη το επόμενο έτος, με επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% το 2018. Και οι δύο μελέτες, εξάλλου, προβλέπουν έξοδο στις αγορές στα τέλη της δεκαετίας, όταν το χρέος θα έχει υποχωρήσει στο 150% του ΑΕΠ – στόχους που η Fed θεωρεί ανέφικτους.
Ανάγκη για «κούρεμα»
«Οι προβλέψεις για τόσο μεγάλη μείωση του χρέους δεν μπορούν να υλοποιηθούν σε ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα», γράφουν οι οικονομολόγοι της Fed, με δεδομένες τις αρνητικές προοπτικές για την ανάπτυξη, τα δημόσια οικονομικά και τις μεταρρυθμίσεις. Οπως εκτιμούν χαρακτηριστικά, είναι δύσκολο να επιτευχθεί αυτό «χωρίς ένα αξιόλογο “κούρεμα”, κάτι που αποτελεί ανάθεμα για τις κυβερνήσεις της Βόρειας Ευρώπης». Ισως γι’ αυτό οι δύο μελέτες προτείνουν να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις μεικτές ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους. Αυτές πρέπει να είναι χαμηλότερες από το 15% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα προκειμένου να είναι βιώσιμο το χρέος, ποσοστό που υπερβαίνει η μελέτη του ΔΝΤ, ενώ αντίθετα η ευρωπαϊκή ήταν εντός ορίου.
Αν και η παρουσίαση στο συμβούλιο έγινε πριν από την κυκλοφορία την Τετάρτη της πιο απαισιόδοξης έκθεσης του Ταμείου, η τελευταία επίσης υπερβαίνει το όριο και μάλιστα με αυξητική τάση, ενώ δεν έχει καμία πρόβλεψη για την ανάπτυξη, παρά μόνν την εκτίμηση ότι θα είναι αρνητική το τρέχον έτος. Οσο για τη δική της ανάλυση, στο Tealbook του Ιουνίου η Fed εκτιμούσε ότι το ελληνικό χρέος θα παραμείνει πάνω από το 170% του ΑΕΠ για το υπόλοιπο της δεκαετίας. Πλέον, σημειώνει ότι «το κλείσιμο των τραπεζών είναι ένα σημάδι επιδείνωσης της οικονομίας βραχυπρόθεσμα». Καθώς αυτό αυξάνει τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και μειώνει το πρωτογενές ισοζύγιο, κατά τη Fed «είναι αναπόφευκτη μία αναδιάρθρωση του χρέους».
Για να συμμετέχει στο πρόγραμμα, εξάλλου, το ΔΝΤ θα πρέπει να δείξει ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο. Καθώς δε το «κούρεμα» σκοντάφτει «σε πολιτικές σκοπιμότητες και ηθικούς κινδύνους», η Fed προβλέπει περαιτέρω παράταση των λήξεων και ίσως νέα μείωση των επιτοκίων για τα ευρωπαϊκά δάνεια. Ωστόσο, εκτιμά ότι ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση το βραχυπρόθεσμο δανειακό βάρος θα παραμείνει υψηλό, καθώς ανήκει στο ΔΝΤ και την ΕΚΤ, που εξαιρούνται από την αναδιάρθρωση. Μία λύση, καταλήγει, είναι να αγοράσει ο ESM τα ομόλογα της ΕΚΤ και στη συνέχεια να τα αναδιαρθρώσει.