Μάθημα προγραμματισμού στο 17ο Λύκειο Αθηνών, πίσω από το Μετς. Στο εργαστήριο, οι μαθητές διδάσκονται πώς λειτουργεί το «Arduino», μία μικρή πλακέτα ανοιχτού κώδικα που συνδέεται με τον υπολογιστή. Το μάθημα είναι προαιρετικό και εντάχθηκε πριν από έναν χρόνο στο πλαίσιο του προγράμματος «Εκ-παιδότοποι» που στόχο έχει τον εμπλουτισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
«Είδαμε το σχολείο μας να αλλάζει προς το καλύτερο και τα παιδιά να ενθουσιάζονται», λέει στην «Κ» η καθηγήτρια Πληροφορικής Κατερίνα Ρήγα. «Οι υπολογιστές μας είναι από το 2001, αλλά το εργαστήριό μας λειτουργεί θαυμάσια χάρη στη χρήση ανοιχτού λογισμικού. Επομένως, η εισαγωγή του προγράμματος «Arduino» ήρθε ως μία πραγματική ευκαιρία για τους μαθητές μας», τονίζει.
Στο εργαστήριο, οι μαθητές διδάσκονται πώς λειτουργεί το «Arduino», μια μικρή πλακέτα ανοιχτού κώδικα που συνδέεται με τον υπολογιστή.
Δεν ήταν μόνο η αναβάθμιση του τμήματος Πληροφορικής, αλλά και οι αισθητικές αλλαγές που έγιναν στους εσωτερικούς και τους εξωτερικούς χώρους του σχολείου. Το 17ο Λύκειο ήταν ανάμεσα στα 24 σχολικά κτίρια που «μεταμορφώθηκαν» κατά τη διάρκεια της προηγούμενης σχολικής χρονιάς μέσω του προγράμματος «Eτσι Μαθαίνω Καλύτερα», που «τρέχει» ο Δήμος Αθηναίων. Περίπου δύο χρόνια μετά τις αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις και την ένταξη νέων εκπαιδευτικών δράσεων, καταγράφονται τα πρώτα θετικά συμπεράσματα. «Στόχος του προγράμματος ήταν να αλλάξει η εμφάνιση του σχολείου με τρόπο που θα δημιουργούσε θετικό αντίκτυπο στη σχολική κοινότητα γι’ αυτό και αναζητήσαμε τον φορέα που θα συνδύαζε τις αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις με μια καινοτόμο παιδαγωγική προσέγγιση», λέει ο Αλέξανδρος Καμπούρογλου, διευθυντής του «Athens Partnership» που έχει αναλάβει τον συντονισμό του έργου. Oπως επισημαίνει, το πείραμα έχει πετύχει. «Οι μαθητές έχουν πάρει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση του σχολείου τους, ενώ στις αξιολογήσεις που έχουν γίνει το 34% δηλώνει ότι για πρώτη φορά βλέπει το σχολείο δημιουργικά», μας λέει.
Ο Στέλιος Παπαδόπουλος, μαθητής της Β΄ Λυκείου στο 17ο, συμμετέχει ενεργά στον «Εκ-παιδότοπο» του σχολείου του, αναλαμβάνοντας μάλιστα ρόλο δασκάλου στο μάθημα του προγραμματισμού. Είδε κι εκείνος το σχολείο να αλλάζει και πλέον να του προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες. «Πρωτύτερα το κτίριο έμοιαζε με φυλακή, τώρα όμως μετά το βάψιμο, τις κατασκευές και τα νέα προγράμματα, έγινε ένας όμορφος χώρος που επηρεάζει θετικά την ψυχολογία μας, συμβάλλει στο να μαθαίνουμε πιο εύκολα, αλλά και να έχουμε καλύτερες επιδόσεις σε ό,τι κάνουμε», τονίζει. Παρόμοια άποψη με τον Στέλιο έχουν οι δύο μαθήτριες της Α΄ Λυκείου, Eλενα Μπαχαρίδη και Αφροδίτη Ιωακειμίδου. «Μέσω των νέων προγραμμάτων είδαμε να αλλάζει και ο τρόπος που διδάσκεται το μάθημα.
Δεν παραδίδει ο καθηγητής κι εμείς απλώς ακούμε, αλλά πλέον συμμετέχουμε ενεργά και αυτό κάνει το μάθημα διαδραστικό και περισσότερο ενδιαφέρον», μας λένε.
Είκοσι μαθητές της Α΄ Λυκείου παίρνουν μέρος στην προαιρετική δράση προγραμματισμού που γίνεται στο πλαίσιο του προγράμματος «Εκ-παιδότοποι».
Πίσω από τις δημιουργικές παρεμβάσεις στα σχολεία της Αθήνας, βρίσκεται μία ομάδα φοιτητών και αποφοίτων αρχιτεκτονικής. Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Εργαστήριο Μεταβαλλόμενων Ευφυών Περιβαλλόντων του Πολυτεχνείου Κρήτης, με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Στο 17ο Λύκειο συναντήσαμε την ομάδα των τριών αρχιτεκτόνων που εδώ κι ένα χρόνο επισκέπτεται τακτικά το σχολείο παρεμβαίνοντας αισθητικά και εφαρμόζοντας νέες τεχνολογίες στο σχολικό περιβάλλον. Η Γεωργία Μανουσογιαννάκη, ο Σωτήρης Ντζούφρας και η Ουρανία Αλτουβά μας μίλησαν για τη σημασία που έχει η συμμετοχή των μαθητών στη διαμόρφωση των πρότζεκτ. «Διαπιστώσαμε την τεράστια ανταπόκριση που είχε το πρόγραμμα στα παιδιά που ήθελαν να “βγουν έξω” από το βιβλίο και την καθημερινότητά τους. Βλέπαμε τη βελτίωση στον τρόπο που συνεργάζονταν, την ανάγκη τους να νιώσουν παραγωγικοί αλλά και τον ενθουσιασμό τους για το ότι αναλάμβαναν κάποια ευθύνη», τονίζουν.
Eνας από τους βασικούς στόχους του προγράμματος ήταν η ενδυνάμωση των παιδιών και αυτό πέτυχε, λέει η Μαριάνθη Λιάπη, διευθύντρια του έργου από την πλευρά του Πολυτεχνείου Κρήτης. «Αυτό που είδαμε μέσα από τις αλλαγές που έγιναν τόσο σε επίπεδο αρχιτεκτονικής όσο και εκπαιδευτικής διαδικασίας ήταν ότι τα παιδιά χρειάζονται ένα μικρό “σπρώξιμο” στην αρχή και στη συνέχεια προχωράνε μόνα τους». Η ίδια τονίζει την προσπάθεια που γίνεται προκειμένου να καλυφθούν οι πραγματικές ανάγκες των μαθητών. «Το σχολείο δεν είναι μόνο ο πίνακας, η καρέκλα και το θρανίο. Προσπαθούμε να βγούμε από αυτή τη στενή αντίληψη και να ακούσουμε τα παιδιά που εκείνα γνωρίζουν τι θέλουν. Oλες οι παρεμβάσεις έγιναν ύστερα από στενή συνεργασία με τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς», τονίζει.
«Αποφασίζουμε μαζί»
Μέσα σε αυτό το διάστημα που συντελέστηκαν οι αλλαγές, οι καθηγητές έβγαλαν κι εκείνοι τα δικά τους συμπεράσματα. «Αυτό που μάθαμε μέσα από το πρόγραμμα, είναι ότι τα παιδιά δεν θέλουν ένα σχολείο με δασκαλοκεντρικό σύστημα λειτουργίας, αλλά ένα σχολείο που βασίζεται στην ομαδο-συνεργατικότητα», τονίζει η κ. Ρήγα και συμπληρώνει: «Εδώ ό,τι γίνεται, είναι αποτέλεσμα κοινής απόφασης μαθητών-εκπαιδευτικών. Αποφασίζουμε μαζί κι έτσι νομίζω ότι λειτουργούμε καλύτερα και πηγαίνουμε το σχολείο μπροστά».