Ο αναμενόμενος, ο επόμενος και ο απρόσμενος: είναι οι τρεις Ισπανοί προπονητές που κλέβουν φέτος την παράσταση στην Ευρώπη.
Ο Ουνάι Εμερι (ή Εμέρι επί το ορθότερον στα ισπανικά) της Αστον Βίλα, ο Τσάμπι Αλόνσο της Μπάγερ Λεβερκούζεν (και προσεχώς της Ρεάλ;) και ο Μίτσελ της Τζιρόνα έχουν κατορθώσει στο πρώτο τετράμηνο των πρωταθλημάτων τους να ξεπεράσουν τις προσδοκίες βάσει και του προϋπολογισμού τους, και του ρόστερ τους, αλλά και της ιστορίας του συλλόγου τους, ώστε να κοιτούν πλέον στα μάτια τους λίαν επιφανέστερους αντιπάλους τους και να φτάνουν στα Χριστούγεννα ως αξιόπιστοι διεκδικητές του τίτλου.
Αν και κάθε μια από τις τρεις περιπτώσεις των Ισπανών τεχνικών είναι διαφορετική, υπάρχουν κάποια κοινά στοιχεία που τους ενώνουν. Και αν η Τζιρόνα έχει δείξει από νωρίς τα «δόντια» της, τόσο η Βίλα όσο και η Λεβερκούζεν κινούνται και αυτές στον ίδιο δρόμο των ευχάριστων εκπλήξεων. Είναι ομάδες με σαφή επιθετικό προσανατολισμό, αποτελεσματική γραμμή πυρός και ιδιαίτερα ψυχικά και αγωνιστικά αποθέματα.
Αλλο κοινό στοιχείο είναι η απουσία κάποιων μεγάλων σταρ, που θα έδιναν την αίσθηση πως η ομάδα τους παίζει για εκείνους. Και στις τρεις περιπτώσεις υπάρχει μεγάλη ομοιογένεια, ομαδικό πνεύμα και πλουραλισμός, ακόμη κι αν το ταλέντο και η ικανότητα κάποιων παικτών σε διάφορες γραμμές τούς κάνουν να ξεχωρίζουν.
Κρίσιμο κοινό χαρακτηριστικό είναι η μεγάλη κινητικότητα των παικτών των ομάδων αυτών, καθώς όχι μόνο δεν μένουν σχετικά στατικοί στις θέσεις τους, όπως στο ποδόσφαιρο τύπου Γκουαρδιόλα, αλλά και η αντιμεταθετικότητα των παικτών, όπου ο ένας έχει μάθει να παίρνει με άνεση τη θέση του άλλου στο παιχνίδι, ακόμη κι αν αρχικά τα νέα του καθήκοντα δεν του ήταν οικεία.
Σημαντικός ακόμη παράγοντας για την απροσδόκητα καλή πορεία της Αστον Βίλα στην Πρέμιερ Λιγκ, της Μπάγερ στην Μπουντεσλίγκα και της «μικρής» Τζιρόνα στη Λα Λίγκα είναι η απουσία τους από το Τσάμπιονς Λιγκ, θεσμό που προφανώς απασχολεί ιδιαιτέρως τους εγχώριους αντιπάλους τους. Μια άλλη παράμετρος της επιτυχίας κατά τους πρώτους μήνες της περιόδου 2023-24 είναι και ότι οι αντίπαλοί τους δεν τις υπολόγιζαν ως ομάδες που θα μπορούσαν να τους κοντράρουν στα ίσα.
Εμπειρος και πολυνίκης
Από εκεί και πέρα, κάθε περίπτωση έχει τις ιδιαιτερότητές της. Ο έμπειρος Ουνάι Εμερι, στα 52 του πια, είναι ο πολυνίκης προπονητής του Γιουρόπα Λιγκ (τρεις κατακτήσεις με τη Σεβίλλη και μία με τη Βιγιαρεάλ), ενώ είχε ήδη πείρα από την Πρέμιερ Λιγκ πριν πάει στο Βίλα Παρκ, έχοντας χρηματίσει προπονητής και της Αρσεναλ. Αυτός είναι ο… αναμενόμενος. Είχε άλλωστε δώσει από την περυσινή σεζόν τα διαπιστευτήριά του ο Εμερι, παίρνοντας τη Βίλα από τη ζώνη του υποβιβασμού την 1η Νοεμβρίου του 2022 και φέρνοντάς τη στην έβδομη θέση της τελικής κατάταξης.
Φέτος στο αγγλικό πρωτάθλημα, η ομάδα του Βάσκου τεχνικού εντυπωσιάζει με τη σταθερότητα και το ποιοτικό της παιχνίδι, με το σύστημα να προσαρμόζεται, αναλόγως του αν έχει κατοχή ή όχι η ομάδα, σε ρυθμούς καταιγιστικούς, πιέζοντας πολύ τον αντίπαλο. Εκτός από την αποτελεσματική επίθεσή της η Βίλα παρουσίασε και συμπαγέστατη άμυνα, υποχρεώνοντας την πρωταθλήτρια Μάντσεστερ Σίτι και την έως τότε πρωτοπόρο Αρσεναλ σε ήττες στο Βίλα Παρκ.
Kοινό στοιχείο της αξιοπρόσεκτης –έως τώρα– πορείας των ομάδων είναι η απουσία των μεγάλων σταρ, που θα έδιναν την αίσθηση πως το σύνολο παίζει για εκείνους.
Η τακτική του Εμερι είναι να έχει ψηλά την αμυντική του γραμμή, κοντά στη μεσαία, με τον παγκόσμιο πρωταθλητή Εμιλιάνο Μαρτίνες, τον βασικό του τερματοφύλακα, να θυμίζει συχνά λίμπερο, αφού βγαίνει από τα καρέ τους για να καθαρίσει μακρινές μπαλιές των αντιπάλων την ώρα που η Βίλα αμύνεται με σύστημα 4-4-2. Επιτιθέμενη η ομάδα του Μπέρμιγχαμ, με σύστημα 3-2-3-2, βγάζει φωτιές, με παίκτες αναγεννημένους υπό τον Εμερι, όπως ο Λίον Μπέιλι.
Ο ίδιος ο Πεπ Γκουαρδιόλα, ο πρωταθλητής με τη Μάντσεστερ Σίτι, δήλωσε πριν από λίγες ημέρες ότι δεν εκπλήσσεται από την εκπληκτική πορεία της Αστον Βίλα, δεδομένης της καριέρας που έχει ήδη καταγράψει ο Ουνάι Εμερι. «Τρέφω μεγάλο θαυμασμό γι’ αυτόν, αφήνει πάντα σπουδαίο έργο όπου και αν εργάζεται», πρόσθεσε ο συμπατριώτης του τεχνικού της Βίλα. «Οποτε αποχωρεί, οι ομάδες είναι καλύτερες σε όλους τους τομείς, στα αποτελέσματα, στους παίκτες, στον έλεγχο της μεγάλης πίεσης, στις βαθιές μπαλιές, στα στημένα και στη μετάβαση του παιχνιδιού… σε όλα είναι εξαιρετικός», είπε ο Γκουαρδιόλα.
Το βέβαιο είναι ότι –όπως και ο Αγγελος Ποστέκογλου στην Τότεναμ– ο Εμερι θα ανέβει ξανά σκαλοπάτι στην καριέρα του ύστερα από αυτό το εντυπωσιακό πρώτο δωδεκάμηνο στο βόρειο Μπέρμιγχαμ, επιστρέφοντας στο… πάνω ράφι των προπονητών όταν κάποιος κορυφαίος σύλλογος, όπως το 2016 η Παρί και το 2018 η Αρσεναλ, αναζητήσει στιβαρή τεχνική ηγεσία με φρέσκες ιδέες.
Και στο βάθος… Ρεάλ
Αυτό φαίνεται να έχει ήδη εξασφαλίσει ο επίσης Βάσκος Τσάμπι Αλόνσο. Ο πρώην ποδοσφαιριστής των Λίβερπουλ, Ρεάλ, Μπάγερν Μονάχου και Ρεάλ Σοσιεδάδ έχει κρεμάσει τα παπούτσια του εδώ και μόλις έξι χρόνια, αλλά είναι τέτοια η επιτυχία του φέτος στην Μπάγερ Λεβερκούζεν, στην πρώτη του μόλις ομάδα σε μεγάλη κατηγορία, που θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα είναι ο επόμενος στη σειρά των τεχνικών της Ρεάλ, διαδεχόμενος τον Κάρλο Αντσελότι.
Η ιστορία του Αλόνσο στις «ασπιρίνες» μοιάζει αρκετά με εκείνη του Εμερι στη Βίλα. Ηταν μόλις μερικές εβδομάδες νωρίτερα από τον τεχνικό της Βίλα που ο Τσάμπι Αλόνσο προσλήφθηκε στην Μπάγερ για να τη βγάλει από τη ζώνη του υποβιβασμού όπου βρισκόταν και κατάφερε να τη φέρει μέχρι και τα ημιτελικά του Γιουρόπα Λιγκ και στην έκτη θέση της τελικής βαθμολογίας. Λογικό ήταν να κινήσει το ενδιαφέρον της Τότεναμ, αλλά τελικά ο Ισπανός επέλεξε να μείνει στην Μπαϊαρίνα, προς το παρόν τουλάχιστον.
Η γερμανική ομάδα, βεβαίως, έχει πολύ ισχυρή οικονομική στήριξη και μπάτζετ άνω του μισού δισ. ευρώ. Ομως αυτό που την κάνει φέτος να ξεχωρίζει στην Μπουντεσλίγκα είναι ότι δεν επιτρέπει στους αντιπάλους να προβλέψουν το παιχνίδι της.
Ο ίδιος ο Αλόνσο παραδέχεται ότι δεν επιμένει σε συγκεκριμένες τακτικές, αλλά αφήνει πιο ελεύθερους τους παίκτες του. «Κι εγώ όταν ήμουν ποδοσφαιριστής με ενθάρρυναν να έχω τη δική μου δημιουργικότητα στο γήπεδο, να παίρνω τις δικές μου αποφάσεις», υπογράμμισε πρόσφατα.
Μιλώντας μάλιστα για το στυλ παιχνιδιού που προτιμά σε σχέση με το λεγόμενο «τίκι-τάκα», δηλαδή τις πολλές πάσες με στατικούς παίκτες του Γκουαρδιόλα, ο Βάσκος είναι σαφής: «Δεν θέλω τίκι-τάκα, διότι αυτό συνιστά κατοχή στην άμυνα. Εμείς κάνουμε άλλα πράγματα».