Ηταν αφίσες σε παιδικά δωμάτια. Για αρκετούς ήταν και η προσωποποίηση της φράσης: «Να, έτσι θέλω να γίνω». Αθλητές-πρότυπα που είχαν τα πάντα. Και εν τέλει έχασαν τα πάντα, αφού και στον αθλητισμό, όσο πιο ψηλά φτάνεις τόσο πιο απότομος γίνεται και ο δρόμος της πτώσης.
Πριν από λίγες ημέρες στους τοίχους χιλιάδων θαυμαστών της «τσαλακώθηκε» η εικόνα ακόμη ενός ειδώλου του παγκόσμιου αθλητισμού. Η κορυφαία Ρωσίδα τενίστρια Μαρία Σαράποβα παραδέχθηκε δημοσίως ότι βρέθηκε θετική σε έλεγχο ντόπινγκ, ξεκινώντας την ελεύθερη πτώση από την κορυφή στην απαξίωση. Οι δεκάδες χορηγοί την εγκατέλειψαν, οι εκατομμύρια οπαδοί της αποστασιοποιήθηκαν και η άλλοτε απαστράπτουσα Μαρία, μοιάζει πλέον με την ξεχασμένη Βασίλισσα του παραμυθιού. Η ιστορία της Σαράποβα δεν είναι παρά ένα σενάριο που έχει ξαναπαιχτεί και στο παρελθόν με άλλους πρωταγωνιστές. Μπεν Τζόνσον, Μάριον Τζόουνς, Λανς Αρμστρονγκ, Οσκαρ Πιστόριους βρέθηκαν στην ίδια (ίσως και χειρότερη) θέση με τη Σαράποβα, γνωρίζοντας και τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Ηταν 24 Σεπτεμβρίου 1988 και τα βλέμματα όλου του κόσμου στραμμένα στη Σεούλ για την κούρσα του αιώνα στον τελικό των 100μ. των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο Καναδός Μπεν Τζόνσον με χρόνο 9,79΄΄ αφήνει τους πάντες άφωνους και αυτομάτως από κορυφαίος σπρίντερ της γενιάς του, γίνεται ο κορυφαίος όλων των εποχών! Για μόλις μία ημέρα, όμως, αφού την επομένη βρίσκεται θετικός στην ουσία στανοζολόλη, με αποτέλεσμα ο μύθος του να γκρεμιστεί σε ένα 24ωρο! Τιμωρήθηκε για δύο χρόνια, επέστρεψε αλλά ουδέποτε θύμισε σε κάτι τον παλιό του εαυτό. Aλλωστε από ήρωας είχε μετονομαστεί διά στόματος της καναδικής κυβέρνησης ως «εθνική ντροπή». Μικρή αλλά σημαντική λεπτομέρεια ότι στην πορεία, οι έξι από τους οκτώ σπρίντερ εκείνης της «κούρσας της ντροπής» βρέθηκαν μπλεγμένοι με αναβολικές ουσίες, αλλά όλοι κρύφτηκαν κάτω από τη σκιά του Τζόνσον.
Πέρασαν σχεδόν 20 χρόνια στα οποία τα θεμέλια του στίβου κλονίστηκαν από διάφορες υποθέσεις ντόπινγκ, αλλά καμία δεν άγγιζε την περίπτωση του Καναδού. Μέχρι τις 5 Οκτωβρίου του 2007, όταν αποδείχθηκε πως το κορίτσι-θαύμα του αμερικανικού αθλητισμού, η Μάριον Τζόουνς, ήταν τελικά το κορίτσι-ψέμα του παγκόσμιου αθλητισμού. Ενώπιον δικαστηρίου της Νέας Υόρκης ομολόγησε την παρατεταμένη χρήση απαγορευμένων ουσιών, με αποτέλεσμα να της αφαιρεθούν τα περισσότερα μετάλλια που είχε κατακτήσει. Στις 11 Ιανουαρίου 2008 της επιβλήθηκε εξάμηνη ποινή φυλάκισης και, πλέον, ζει αποστασιοποιημένη από όλα με την οικογένειά της στο Τέξας.
Ακόμη πιο «ηχηρή» και πιο σοκαριστική είναι η περίπτωση του ποδηλάτη Λανς Αρμστρονγκ. Στα 21 του θεωρείτο ως ο κορυφαίος ποδηλάτης του κόσμου, στα 25 του, το 1996, συγκίνησε τους πάντες ανακοινώνοντας πως πάσχει από καρκίνο και πως έχει 50% πιθανότητες να επιβιώσει. Επέστρεψε υγιής δύο χρόνια μετά, λάνσαρε τα κίτρινα βραχιολάκια «live strong» που φορέθηκαν σε εκατομμύρια χέρια, δημιούργησε ιδρύματα που βοηθούσαν καρκινοπαθείς και έγινε σύμβολο δύναμης σε ολόκληρο τον κόσμο. Φαινόταν το τέλειο παράδειγμα προς μίμηση. Μέχρι που το 2012 έσκασε η βόμβα. Ο,τι είχε καταφέρει ο Αμερικανός ήταν κάλπικο. Είχε αναγάγει σε επιστήμη τη χρήση αναβολικών, υποβαλλόταν σε μεταγγίσεις αίματος και είχε δημιουργήσει έναν στρατό προστασίας γύρω του. Τελικά, χαρακτηρίστηκε ως ο πιο βρώμικος αθλητής στην ιστορία, αποκαθηλώθηκε πλήρως, πλήρωσε δεκάδες εκατ. δολάρια ως πρόστιμο, ενώ μετέπειτα παραδέχθηκε με εξαιρετικά απλοϊκό τρόπο πως: «Το ντόπινγκ ήταν μέρος της δουλειάς μου».
Φόνοι, αλκοόλ, ξυλοδαρμοί, «στημένα» πίσω από τα φλας
Αν στις προηγούμενες περιπτώσεις οι ένοχοι κατηγορήθηκαν πως εξαπάτησαν τον φίλαθλο κόσμο, στην περίπτωση του Οσκαρ Πιστόριους η λέξη που μάλλον ταιριάζει καλύτερα είναι η «απογοήτευση». Γεννήθηκε με πρόβλημα στα πόδια, με αποτέλεσμα σε ηλικία 11 μηνών να υποβληθεί σε ακρωτηριασμό. Δεν συμβιβάστηκε και βρήκε καταφύγιο στον αθλητισμό. Χρησιμοποιώντας τεχνητά μέλη έγινε σταδιακά ο «γρηγορότερος άνθρωπος χωρίς πόδια», φθάνοντας να αγωνιστεί μέχρι και τον ημιτελικό των 200 μ. στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου! Ηταν το απόλυτο πρότυπο για κάθε άνθρωπο που αντιμετώπιζε κινητικά προβλήματα.
Στις 14 Φεβρουαρίου 2013 η σύντροφός του Ρίβα Στέενκαμπ πέφτει νεκρή από τα πυρά του Πιστόριους, ο οποίος κατηγορήθηκε για φόνο εκ προμελέτης. Στην επιφάνεια ήρθαν άγνωστες πτυχές της ζωής του, όπως προβλήματα με το αλκοόλ ακόμη και χρήση στεροειδών φαρμάκων. Στις 3 Δεκεμβρίου 2015 ο Νοτιοαφρικανός κρίθηκε ένοχος για τον φόνο της Στέενκαμπ και έκτοτε μπαινοβγαίνει στη φυλακή, χωρίς να θυμίζει σε τίποτα τον περήφανο αθλητή με τη σιδερένια θέληση.
Στην ιστορία του αθλητισμού υπάρχουν και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις που, όμως, δεν προκάλεσαν τόσο κρότο. Οπως αυτή του «θρύλου» της κολύμβησης, Ιαν Θορπ, που το 2014 παραδέχθηκε ότι ήταν… πνιγμένος στο αλκοόλ. Η εικόνα του καταβεβλημένου Θορπ είχε προκαλέσει αλγεινή εντύπωση σε όσους ήθελαν να τον θυμούνται να καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στις πισίνες.
Αρκετά χρόνια πριν, το 1995, η κοινή γνώμη είχε σοκαριστεί από την περίπτωση του Ο. Τζέι Σίμπσον. Ο διάσημος παίκτης του ράγκμπι και ηθοποιός είχε κατηγορηθεί για τον φόνο της πρώην συζύγου του και του φίλου της για να απαλλαγεί τελικά λόγω αμφιβολιών. Ωστόσο, το 2008 καταδικάστηκε σε 33 χρόνια φυλάκισης για άλλη περίπτωση που αφορούσε ένοπλη ληστεία και απαγωγή! Ενδιάμεσα είχε κυκλοφορήσει και ένα… προκλητικό βιβλίο με τίτλο: «Αν το είχα κάνει: Εξομολογήσεις ενός δολοφόνου».
Οι μικρές ιστορίες δεν σταματούν ποτέ. Οπως και οι αθλητές που αμαύρωσαν οι ίδιοι την εικόνα τους πέφτοντας θύματα κάποιου πάθους τους. Οπως η Αμερικανίδα πρωταθλήτρια του καλλιτεχνικού πατινάζ Τόνια Χάρντινγκ, η οποία για να κερδίσει μια θέση στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1994 στο Λιλεχάμερ, έβαλε τον σωματοφύλακά της να ξυλοκοπήσει τη βασική αντίπαλό της!
Εντυπωσιακά «κατέρρευσε» και ο κορυφαίος κουόρτερμπακ στο ράγκμπι, Μάικλ Βικ που καταδικάστηκε το 2007 για διοργάνωση κυνομαχιών, αλλά και ο εκ των σπουδαιότερων παικτών στην ιστορία του μπέιζμπολ και ιδιαίτερα ταλαντούχος προπονητής, Πιτ Ρόουζ, που το 1989 αποκαλύφθηκε ότι «έστηνε» παιχνίδια της ομάδας του!
Κοινός παρονομαστής σε όλα; Η άμεση αποχώρηση των χορηγών οι οποίοι μέχρι τότε είχαν συμβάλει καθοριστικά στη δημιουργία του κάθε «ειδώλου».