Υπάρχει ο κανόνας των 20 δευτερολέπτων που τον γνωρίζουν πολύ καλά οι μουσικοί στις μεγάλες ορχήστρες. Ο κανόνας αυτός λέει ότι όταν ο μαέστρος διακόψει σε κάποιο σημείο την πρόβα θα πρέπει, εντός 20 δευτερολέπτων, να έχει εξηγήσει στους μουσικούς τον λόγο που διέκοψε την πρόβα. Διαφορετικά, αρκετοί από αυτούς χάνουν την επαφή με το σύνολο και την ομάδα.
Υπάρχει και ένας άλλος κανόνας των 20 δευτερολέπτων που λέει ότι περνάμε τόσες πολλές ώρες μες στην ημέρα μπροστά από οθόνες και τα μάτια μας κουράζονται. Θα πρέπει, λοιπόν, κάθε τόσο να φεύγει το βλέμμα μας από την οθόνη και να εστιάζει σε ένα αντικείμενο 6 μέτρα μακριά για 20 δευτερόλεπτα. Υπάρχει και ένας καινούργιος κανόνας, ένας «ηθικός» νόμος των 20 δευτερολέπτων όπως τον ονομάζει αρκετά προβοκατόρικα η σοπράνο και καθηγήτρια Μουσικής, Μάιρα Μηλολιδάκη.
Με τον γενικό τίτλο «Οδηγός Μουσικής για καθημερινούς χρήστες» η καλλιτέχνης δημιουργεί έναν κύκλο συναντήσεων στο Μέγαρο Μουσικής για τους επόμενους δύο μήνες. Επιλέγει θέματα ελάχιστα ακαδημαϊκά τα οποία όμως ιντριγκάρουν τον ακροατή που θέλει να απολαμβάνει τη μουσική του εμπειρία λίγο πιο βαθιά, χωρίς όμως να έχει περάσει πρώτα από το ωδείο. Αυτά τα θέματα περιλαμβάνουν: α) τι ακούμε όταν ακούμε μουσική, β) χαρίζεται ή κερδίζεται η ιδιότητα του ακροατή, γ) επιτρέπεται να χειροκροτήσω τώρα, δ) το πρωτόκολλο της συναυλίας, ε) εσύ τι τύπος ακροατή είσαι και πολλά ακόμη.
Ο «ηθικός» νόμος των 20 δευτερολέπτων μιλάει για τη διάρκεια της συνειδητής προσοχής μας όταν ερχόμαστε σε επαφή με ένα μουσικό θέμα ή κομμάτι ανεξαρτήτως της πηγής.
Τα 20 δευτερόλεπτα είναι ο χρόνος που χρειάζεται το μυαλό μας για να αποφασίσει αν κάτι που ακούει εκείνη τη στιγμή τον ενδιαφέρει η όχι. Το «ηθικό» στοιχείο –που μπαίνει αυθαίρετα και για αυτό είναι προβοκατόρικο– είναι ότι αν θεωρήσουμε πως η επαφή μας με τη μουσική είναι μια επαφή με την αδιαπραγμάτευτη ομορφιά, τότε έχουμε μια υποχρέωση να τηρήσουμε τα 20 δευτερόλεπτα. Το ενδιαφέρον είναι ότι 20 δευτερόλεπτα καθαρής προσοχής είναι χαρακτηριστικό της γενιάς των baby boomers. Στην περίπτωση των millennials η διάρκεια κατεβαίνει στα 12 δευτερόλεπτα ενώ η Gen Z έχει μόλις 8 δευτερόλεπτα διάρκεια προσοχής!
Τι ζητάνε οι νεοϊμπρεσιονιστές από εμάς το 2024;
Ισως να δούμε τον κόσμο με μια άλλη, ξεκούραστη και φρέσκια ματιά. Ισως να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να πάρουμε την απόσταση που χρειάζεται, ώστε μυαλό και αισθήσεις να καθαρίσουν, να δουν εκ νέου και να αναγνωρίσουν το κρίσιμο και το ουσιαστικό. Αν για τα μέλη του βραχύβιου κινήματος, Paul Signac, Henri-Edmond Cross, Maximilien Luce και Theo van Rysselberghe, στα τέλη του προπερασμένου αιώνα η απάντηση στις ραγδαίες εξελίξεις (βιομηχανική επανάσταση, εφεύρεση φωτογραφίας) ήταν ένα ταξίδι στην περιοχή της Μεσογείου και στα χρώματά της, ποια μπορεί να είναι άραγε η δική μας απάντηση σήμερα; Ιδιαίτερα σε μια εποχή που όλα μοιάζουν να μπερδεύονται καθημερινά ολοένα και περισσότερο.
Ο λόγος για την έκθεση «Ο νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου», που ξεκίνησε πριν από λίγες μέρες στον χώρο του ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή. Είναι το πιο ολοκληρωμένο αφιέρωμα που έγινε ποτέ στη χώρα για το συγκεκριμένο κίνημα. Σε συνεργασία με κορυφαία μουσεία της Ευρώπης, φιλοξενεί 55 έργα των σπουδαιότερων εκπροσώπων του νεοϊμπρεσιονισμού, όπως αυτός άνθισε στην περιοχή της Μεσογείου.
Μετά τον θάνατο του Georges Seurat, τα μέλη της υπόλοιπης ομάδας, με επικεφαλής τον Signac, κατευθύνονται προς τη Μεσόγειο με σκοπό να ανακαλύψουν νέους ορίζοντες, τόσο γεωγραφικά όσο και καλλιτεχνικά, αλλά και να ξεφύγουν από το βαρύ και πιθανόν απαιτητικό περιβάλλον των μεγάλων πόλεων και συγκεκριμένα του Παρισιού. «Το ξέρουμε καλά –έτσι δεν είναι;– ότι τα δέντρα δεν είναι μενεξεδί, ότι τα μαλλιά μιας μελαχρινής γυναίκας δεν είναι μπλε, ότι οι ρεντιγκότες είναι από χοντρό μαύρο ύφασμα, ότι τα πρόσωπα δεν είναι διάστικτα από πολύχρωμα κομματάκια χαρτί. Αρα αν θέλουμε να τα μιμηθούμε όλα αυτά, είναι περιττό να χρησιμοποιήσουμε για αυτή τη δουλειά ωραία χρώματα. […] Θέλουμε κάτι άλλο, να γιατί διαιρούμε και δημιουργούμε αντιθέσεις» έγραφε στο ημερολόγιό του ο Paul Signac το 1905, όπως πολύ καίρια αναφέρεται σε μια φράση στον εκθεσιακό χώρο. Οι νεοϊμπρεσιονιστές αναζήτησαν το διαφορετικό που θα μπορούσαν να προσθέσουν σε σχέση με την πραγματικότητα ώστε να το προσθέσουν στη δική μας οπτική μάτια και στη ζωή τους. Δυο αιώνες μετά, εξακολουθούμε όλοι οι άνθρωποι να «θέλουμε κάτι άλλο», κάτι πέραν της δεδομένης «πραγματικότητας». Κάτι που, αν είμαστε τυχεροί, το βρίσκουμε σε μουσικές, βιβλία, ταινίες και σε αγαπημένα πρόσωπα.
The Blender #12
Τα καινούργια τραγούδια δεν μας συναρπάζουν και πολλά από τα παλιά μας έχουν κουράσει. Το Blender έρχεται να ανακατέψει τα πράγματα παντρεύοντας παλιότερα τραγούδια με καινούργια, από διαφορετικά μήκη και πλάτη της Γης και από διαφορετικές γλώσσες, και να φτιάξει ένα χαρμάνι που ανατρέπει αλγόριθμο και διαθέσεις. Κάθε Πέμπτη 15 τραγούδια ανήσυχα και εκλεκτικά αν νιώθεις και εσύ έτσι.
Το διασημότερο μουσικό σχήμα της Κούβας, οι Buena Vista Social Club, τραγουδούν το «Veinte Anos», η Jane Birkin καλωσορίζει το «Φεγγάρι του Θερισμού» και ο Van Morrison μας παραπέμπει σε μια σκηνή από την τηλεοπτική σειρά που άλλαξε την τηλεόραση το 1999, τους Sopranos. Ο David Bowie είναι «Το πιο Ομορφο Αστέρι» και το 2013, ενώ οι Black Keys μας θυμίζουν γιατί είναι το πιο διασκεδαστικό vintage blues rock συγκρότημα του σήμερα. Η κολεκτίβα των Γάλλων Nouvelle Vague διασκευάζει Tears For Fears και «Shout» και οι MGMT τραγουδούν «Nothing To Declare».
Αυτά και άλλα πολλά στη λίστα του Blender και της «Καθημερινής» που ακολουθεί.