Ολοι αναζητούμε το επόμενο μεγάλο κύμα στην τεχνολογία, στην οικονομία, στην τέχνη και στη μουσική. Αλλοι για να το καβαλήσουμε και άλλοι για να το απολαύσουμε από μακριά!
Εγώ εδώ και χρόνια το ψάχνω στη μουσική.
Το ελληνικό τραγούδι τα τελευταία χρόνια πέρασε μια κρίση ταυτότητας, ακολούθησε δηλαδή με κάποια χρονοκαθυστέρηση αυτό που συνέβη και σε πάρα πολλές χώρες στο εξωτερικό, ιδιαίτερα στις αγγλόφωνες όπως η Αμερική και η Μεγάλη Βρετανία. Ισως ακόμα και σήμερα να βρισκόμαστε στο τέλος αυτού του μεγάλου κύκλου, που ξεκίνησε από τη δεκαετία του ’60 και μοιάζει να κλείνει σε αυτήν εδώ τη δεκαετία. Είναι πολύ πιθανό αυτή η κρίση ταυτότητας στο τραγούδι να πηγάζει και από την κρίση ταυτότητας που ζούμε σαν λαός. Αλλωστε, για πολλούς οι λόγοι που τα τελευταία 10 χρόνια η ελληνική μουσική και το ελληνικό τραγούδι δέχθηκαν ένα ισχυρό πλήγμα είναι και οικονομικοί.
Βρισκόμαστε όμως και σε μια άλλη εποχή. Η τεχνολογία, η διαδικασία της ηχογράφησης, η μουσική βιομηχανία, το πόσο ελκυστικό είναι να είναι κανείς καλλιτέχνης σήμερα, είναι μερικοί από τους πολύ σοβαρούς λόγους που η μουσική έχει αλλάξει σε ολόκληρο τον κόσμο. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν και οι πλατφόρμες streaming με τον εκδημοκρατισμό που έφεραν, δίνοντας στον καθένα τη δυνατότητα να εκφραστεί και να γίνει καλλιτέχνης, καθώς και το γεγονός ότι πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχει κυρίαρχο μουσικό ρεύμα.
Εχει αλλάξει και ο τρόπος που την απολαμβάνουμε αλλά και ο τρόπος με τον οποίο συμμετέχουμε σε αυτή.
Στην Ελλάδα που όλα είναι χειροποίητα και ο αυτοσχεδιασμός είναι το χαρακτηριστικό της καθημερινότητάς μας, η αλλαγή φρουράς, είτε σε πρόσωπα είτε σε φόρμα είτε σε τεχνολογία είτε και στα μίντια, έγινε πιο αργά και μάλλον χωρίς κάποιο σχέδιο. Γι’ αυτό και είναι λίγο πιο οδυνηρή η μετάβαση.
Αν υπάρχει όμως ένα πράγμα που πρέπει να θυμόμαστε πάντα είναι ότι η μουσική και το τραγούδι είναι βασικά συστατικά της καθημερινότητας και της ταυτότητάς μας.
Δεν απέχει από την αλήθεια το γεγονός ότι εδώ και αρκετά χρόνια υπάρχει μια αμηχανία στο ελληνικό τραγούδι, τουλάχιστον σε επίπεδο κυρίαρχου ρεύματος αφού οι μεμονωμένοι καλλιτέχνες, κάποιοι απ’ αυτούς, εξακολουθούν να έχουν το δικό τους κοινό που τους ακολουθεί και τους παρακολουθεί. Παλιό και καινούργιο. Ομως υπάρχουν δύο λέξεις-κλειδιά για να ξεκλειδώσεις οποιαδήποτε απορία σε σχέση με τις εξελίξεις των πραγμάτων: υπόγεια ρεύματα. Οσο καιρό κάποιοι αναζητούμε ποιο είναι το επόμενο «ρεύμα», ποιο είναι το επόμενο κύμα, αυτό προετοιμάζεται και κάποια στιγμή βγαίνει στον αφρό και στην επιφάνεια.
Η τραπ έκανε και ένα μεγάλο καλό! Μόνο ένα θα με ρωτήσει κάποιος; Ενα τουλάχιστον βλέπω εγώ αυτή τη στιγμή και μπορώ και να το παραδεχθώ.
Ξεκλείδωσε, απενοχοποίησε και έκανε αποδεκτή την ελληνική γλώσσα και με φόρμες μουσικές που μέχρι πρότινος δεν τις αποδεχόμασταν. Η τραπ έδωσε φωνή σε μια ολόκληρη νέα γενιά παιδιών και τα έκανε να αισθανθούν ότι μπορούν να μιλήσουν και να τραγουδήσουν τη γλώσσα τους και να το κάνουν όπως ακριβώς μιλάνε, σαν να είναι κάτι απόλυτα φυσικό. Αυτό φυσικά έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με τις προηγούμενες γενιές, που, μεγαλώνοντας με τους ήχους του rock, πλην κάποιον εξαιρέσεων, τραγούδησαν στα αγγλικά.
Ο Pan Pan με την Ανισόπεδη Ντίσκο έχει χτυπήσει εδώ και καιρό το απόλυτο μέινστριμ. Εγινε ένα τραγούδι που το ζητάνε ξανά και ξανά σε κοινωνικές εκδηλώσεις, σε πάρτυ και σε γάμους! Είμαι σίγουρος ότι όταν ηχογραφούσε το συγκεκριμένο τραγούδι δεν ήταν αυτό που είχε στο μυαλό του. Κάποια όμως πράγματα δεν γνωρίζουν όρια και περιορισμούς και ο Pan Pan άνοιξε βέβαια έναν δρόμο με αυτό το φοβερό electro μπιτάκι του και με την άμεση και ειλικρινή γλώσσα του. Η Billie Kark είναι το μουσικό viral της εποχής με το δικό της Πάρτυ αλλά ήδη έχει δώσει στίγμα με την ηλέκτρο/μελαγχολική εκδοχή της παράδοσης με το τελευταίο της άλμπουμ. Η Alkyone, επίσης, με το «Απάνω στην Τριανταφυλλιά» φρεσκάρει την παράδοση που δεν τρομάζει τη νέα γενιά. Οι Σκιαδαρέσες μιλάνε μια γλώσσα άμεση, ωμή, με τα συναισθήματα σε πρώτο πλάνο, με χιούμορ αλλά και τρυφερότητα όπως και η ειλικρινής και μοναδική Sophie Lies και η μούλτι κούλτι Μαρίνα Σπανού, το όνομα που όλοι σπεύδουν να δουν και να ακούσουν αυτές τις μέρες!
Μπορούμε να μιλάμε πλέον για ένα κυρίαρχο ρεύμα στη μουσική, που φτιάχνεται από τη νέα γενιά και απευθύνεται σε αυτήν; Νομίζω πως ναι, ακόμη κι αν δεν έχει κοινά μουσικά χαρακτηριστικά. Στο τραγούδι μας, στην Ελλάδα, έχει πολύ μεγάλη βαρύτητα ο ελληνικός στίχος, λόγω της μεγάλης παράδοσης που υπάρχει από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα στη γλώσσα. Η νέα γενιά δεν μιλάει αρχαία. Μιλάει τη γλώσσα της όπως εκφράζεται καθημερινά, ζωντανά και αυτό είναι το καινούργιο συστατικό του τραγουδιού που βγαίνει από τα χείλη της. Είναι ειλικρινές, είναι αυθόρμητο, είναι ανεπεξέργαστο, έχει χιούμορ και πολλές φορές σοκάρει τους παλιότερους με την ωμότητα στη γλώσσα. Είναι όμως αληθινό, σημερινό και σύγχρονο και επειδή φτιάχτηκε για να επικοινωνεί είναι απόλυτα ακριβές στον ρόλο του. Ηρθε η ώρα για την καινούργια γενιά να φτιάξει το δικό της τραγούδι, να αφηγηθεί τη δικιά της ιστορία με τη δικιά της γλώσσα. Εσύ, είσαι μέσα;