«Αν μπορούσα να προβλέψω, θα έλεγα ότι τα επόμενα χρόνια οι φουάρ θα είναι ένας συνδυασμός ψηφιακών viewing rooms (περιπτέρων) και φυσικής παρουσίασης των έργων». Η ματιά στο μέλλον και η κρίση για την εξέλιξη των art fairs ανήκουν στη Σταματία Δημητρακοπούλου, καλλιτεχνική διευθύντρια της Art Athina από το 2017. Η άποψή της είναι πως τα έκτακτα υγειονομικά μέτρα ανάγκασαν τον κόσμο της τέχνης να επιταχύνει τον βηματισμό του. Και να φτάσει εσπευσμένα εκεί όπου έπρεπε να βρίσκεται εδώ και καιρό: στο digitalization, με άλλα λόγια στην ψηφιακή εποχή.
«Ολα αυτά που συμβαίνουν τώρα θα έπρεπε να είχαν γίνει και χωρίς τον κορωνοϊό», λέει η ίδια. «Είμαι 29 ετών και ανήκω σε μια γενιά που είναι εξίσου εξοικειωμένη με τον online και τον πραγματικό κόσμο. Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι εξακολουθούν να υπάρχουν γκαλερί χωρίς ενημερωμένες ιστοσελίδες. Βεβαίως, πρόκειται για μια νέα γνώση και η δημιουργία ενός σωστά ψηφιοποιημένου αρχείου καλλιτεχνών απαιτεί επιπλέον προσπάθεια από μια αίθουσα τέχνης. Ομως η συγκεκριμένη συνθήκη ήρθε για να μείνει. Και είμαι χαρούμενη που συμβαίνει, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν ανυπομονώ για την επόμενη “φυσική” μας διοργάνωση».
Ετσι, κοιτάζοντας μπροστά αλλά με τα πόδια στο παρόν, η φετινή Art Athina ανοίγει διαδικτυακά τις πύλες της αύριο (www.aavirtual.gr) και προσκαλεί το κοινό της σε μια ψηφιακή περιήγηση σε 55 γκαλερί από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η αθηναϊκή φουάρ, μολονότι είναι μια από τις παλαιότερες της Ευρώπης, με συνεπή παρουσία περισσότερες από δύο δεκαετίες, παρουσιάζεται πλήρως συγχρονισμένη με τις εξελίξεις. «Η φετινή Αrt Αthina αποτελεί για εμάς ένα διαφορετικό έργο σε σχέση με τα προηγούμενα. Τη φτιάξαμε με νέους όρους, επειδή η εμπειρία του φυσικού χώρου δεν μεταφέρεται σε διαδικτυακό περιβάλλον», εξηγεί η κ. Δημητρακοπούλου. «Ετσι φέτος ακολουθήσαμε το μοντέλο phygital – ο πιο πρόσφατος όρος του μάρκετινγκ που περιγράφει τον συνδυασμό ψηφιακής και φυσικής λειτουργίας. Αφενός λοιπόν δημιουργήσαμε μια πλατφόρμα με λειτουργικότητα, αμεσότητα και άριστο φωτογραφικό υλικό. Αφετέρου συνδυάζουμε την εικονική παρουσίαση με το πρόγραμμα “Art Athina Walks”, δηλαδή με έναν περίπατο στις αθηναϊκές γκαλερί που συμμετέχουν στην έκθεση και παρουσιάζουν στον φυσικό τους χώρο τα έργα της έκθεσης».
Συνεπώς, περιμένουν ότι η διοργάνωση του 2020 θα φτάσει τα επίπεδα του 2019, που υπήρξε μια πολύ επιτυχημένη χρονιά αποτιμώντας την ποιοτικά αλλά και εμπορικά; «Φιλοδοξούμε να είμαστε εξίσου επιτυχημένοι. Αλλωστε όλες οι φουάρ που έχουν γίνει έως τώρα διεθνώς πηγαίνουν πολύ καλά από πλευράς πωλήσεων και παρουσιάζουν περίπτερα sold out. Η Art Athina είναι βεβαίως μια περιφερειακή έκθεση, αλλά διαθέτει καλή φήμη, σταθερότητα και αποτελεί μια value for money επένδυση για συμμετέχοντες», απαντά η κ. Δημητρακοπούλου.
«Μας ενδιαφέρει πρωτίστως να στηρίξουμε τις ελληνικές αίθουσες τέχνης σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση, αλλά έχουμε επίσης εκπροσώπηση από αναγνωρισμένες γκαλερί του εξωτερικού. Οπως συμβαίνει παγκοσμίως, έτσι και στην αθηναϊκή διοργάνωση, κάθε αίθουσα τέχνης απευθύνεται σε διαφορετική κατηγορία κοινού. Μια μικρότερη γκαλερί παρουσιάζει νεότερους καλλιτέχνες, ίσως πιο πειραματικούς, και έχει πιο οικονομικές τιμές. Μια καθιερωμένη γκαλερί φιλοξενεί μεγαλύτερους σε ηλικία δημιουργούς, ήδη καταξιωμένους, και στο εξωτερικό είναι αυτή που θα δείξει τα λεγόμενα καλλιτεχνικά blue chips, έργα σύγχρονης τέχνης που αποτελούν οικονομική επένδυση για ειδικούς συλλέκτες. Στην Αθήνα δεν θα δούμε έργα εκατομμυρίων ή εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, θα δούμε όμως έργα χιλιάδων και δεκάδων χιλιάδων ευρώ που θα βρουν αγοραστές».
Βλέποντας με προσοχή το πρόγραμμα, επιβεβαιώνουμε τη θέση της κ. Δημητρακοπούλου, ότι η Art Athina είναι μια έκθεση δύο ταχυτήτων. Πέρα από τον εμπορικό της χαρακτήρα, έχει αναλάβει παράλληλα θεσμικό έργο. «Μας ενδιαφέρει να ικανοποιήσουμε τους συλλέκτες και τους ειδικούς του χώρου, φέρνοντάς τους ό,τι πιο φρέσκο και σύγχρονο, αλλά ταυτόχρονα να εκπαιδεύσουμε τους φιλότεχνους και να δείξουμε ποια είναι η ελληνική εικαστική σκηνή», σχολιάζει. Σε αυτή την κατεύθυνση υλοποιήθηκε φέτος ένα πρωτόγνωρο εγχείρημα για την εικαστική σκηνή της χώρας και δημιουργήθηκε ένα ψηφιοποιημένο αρχείο με πολύτιμο υλικό από βίντεο και περφόρμανς, που θα είναι προσβάσιμο από όλους.