«Ο Δίας κλέφτες βοηθά; Αδύνατο να γίνει. Κοιτάξετε τον ουρανό / χαρά Θεού, γαλήνη. Φύλλο δεν ανασαίνει, ο κλέφτης θα βρεθεί», λένε οι Ιχνευτές Σάτυροι του Χορού για τον κλέφτη των βοδιών του Απόλλωνα.
«Θαρρώ μ’ αυτόν τον κλεφταρά / άνοιξε κι έκλεισε η γη χωρίς μια χαραμάδα», προσθέτουν. «Μιλάς σωστά; Να βασιστώ στο λόγο το δικό σου», ρωτάει ο Απόλλωνας (Χάρης Φραγκούλης) τον Σειληνό (Σταμάτης Κραουνάκης). «Σου λέω ναι. Τα έκλεψε ο νέος αδελφός σου», του αποκρίνεται ψιθυριστά ο Σειληνός, που χρησίμευε σαν μάντης στους ανθρώπους, μόνο όμως αφού αυτοί τον μεθούσαν…
Ο ήχος της λύρας
Ο Απόλλωνας έχει αναθέσει στους Ιχνευτές Σατύρους να βρουν τα χαμένα βόδια του, με τη βοήθεια του Σειληνού, και με αντάλλαγμα χρυσάφι και την ελευθερία τους. Ακολουθώντας τα ίχνη των ζώων, οι Ιχνευτές οδηγούνται σε μια σπηλιά υπό τον ήχο της λύρας που έχει μόλις εφεύρει ο Ερμής. Εκεί τους υποδέχεται η νύμφη Κυλλήνη, η οποία αφηγείται με μεγάλο θαυμασμό τα κατορθώματα του Ερμή. Σε μία ξεκαρδιστική παρεξήγηση, όπου ο Ερμής κατηγορείται για την κλοπή των βοδιών, παρεμβαίνει ο ίδιος ο Απόλλωνας. Οι δύο θεοί συμφωνούν να ανταλλάξουν μεταξύ τους τα βόδια (που στο μεταξύ έχουν βρεθεί) με τη λύρα, κι έτσι σήμερα γνωρίζουμε τον Απόλλωνα κι όχι τον Ερμή σαν θεό της Μουσικής.
Ψίθυροι, χρώματα, χορός, μουσική – μία αρμονική πανσπερμία εικόνων και ήχων από τη λαλιά των Ελλήνων ηθοποιών που «συνομιλούν» αρμονικά με το τραγούδι και την παρουσία (σαν ξωτικό) του Γερμανοβιετναμέζου κόντρα τενόρου Steve Katona (Ερμής) και τη μουσική του Βέλγου Billy John Bultheel. Αυτά συνιστούν τον κόσμο που οργανώνει ο Μιχαήλ Μαρμαρινός γι’ αυτό το ποιητικό παραμύθι του Σοφοκλή. «Ενα ασύλληπτο κείμενο/μνημείο, με μια εξαιρετικά χαριτωμένη πλοκή που μόνο ένα ελληνικό πνεύμα σπινθηροβόλο σαν του εύζωου Σοφοκλή μπορούσε να αιχμαλωτίσει», όπως σημειώνει ο σκηνοθέτης.
Το αποσπασματικά σωζόμενο –ένα έργο «θραύσμα»– και σπάνια παρουσιαζόμενο σατυρικό δράμα του Σοφοκλή (η ιστορική, έμμετρη απόδοση του Εμμανουήλ Δαυίδ από το 1933) διηγείται τον τρόπο και από ποιο συμβάν γεννήθηκε η μουσική. «Η μουσική που με το άγγιγμα στις ζωές των ανθρώπων δημιούργησε τον πολιτισμό. Χωρίς τη μουσική ίσως να μην υπήρχε πολιτισμός», λέει στην «Κ» η Αμαλία Μουτούση (νύμφη Κυλλήνη). «Οι πρωταγωνιστές του έργου είναι οι Σάτυροι – αυτά τα ανεπρόκοπα, καυχησιάρικα, τεμπέλικα πλάσματα που ζουν με χορό, κρασί και έρωτα–, οι οποίοι ακουμπούν στο φαντασιακό των αρχαίων Ελλήνων», προσθέτει η Α. Μουτούση, τονίζοντας ότι «βλέπουμε πως το ζωώδες έρχεται σε επαφή με το μεταφυσικό στοιχείο, το οποίο υπάρχει στην απάτητη κορυφή του βουνού. Βλέπουμε την ανάγκη το ζωώδες να συναντήσει τη λαϊκή φύση».
Η πίστη
«Εγώ είμαι λαϊκός. Οι Σειληνοί είναι λαϊκά πλάσματα», ξεκαρδίζεται δίπλα της ο Σταμάτης Κραουνάκης, που είναι ο αρχηγός τους. «Είναι ένα πολύ ωραίο παραμύθι που κάτι μας προτείνει: την επιστροφή μας στην πίστη, στη φύση. Είμαστε στην εποχή που η πίστη πάσχει. Για μένα το πιο σημαντικό είναι ότι τους μιλάει η νύμφη Κυλλήνη, το βουνό στις πλαγιές του οποίου γεννήθηκε ο Ερμής», αναφέρει. «Οταν “μπαίνω” μέσα στην παράσταση μηδενίζω πάντα. Πάω από την αρχή για να μάθω. Θέλω να το δίνω αυτό στον εαυτό μου με τα χρόνια. Γιατί αυτό είναι στοιχείο ελευθερίας. Είμαι μέσα σε αυτόν τον ποιητικό κόσμο με όλη μου την ψυχή», λέει στην «Κ».
«Χρησιμοποιούμε ένα εφήμερο υλικό, το χαρτί, που σκίζεται πάνω στις αιώνιες πέτρες. Πρόκειται για έναν διάλογο με το φθαρτό και το αιώνιο», εξηγεί ο Γιώργος Σαπουντζής (σκηνικά – κοστούμια), που έφτιαξε μια εικαστική παρέμβαση για τον χώρο της Επιδαύρου, με βάση το χαρτί. «Το έργο μοιάζει με την άνοιξη. Εχει την αίσθηση της γέννησης. Κάθε παράσταση νιώθω πως κρύβει μέσα της μιας ευχή», προσθέτει και μας υποδεικνύει μία μικρή παύση. Είναι ακριβώς η στιγμή εκείνη που η σκηνή γεμίζει με 9.000 χειροποίητα λουλούδια…
Οι «Ιχνευτές» θα παρουσιαστούν την Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή 23-25 Ιουλίου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου.