Ο Αντόνιο είναι ένας μεσήλικας άνδρας που η ζωή τού έχει δώσει όνομα, διεύθυνση κατοικίας, χρήματα και μια ενδιαφέρουσα καριέρα. Εχει κοινωνική ζωή και φίλους. Πού και πού αρέσκεται να πηγαίνει σε οίκους ανοχής για να εκτονώνει την ανδρική του ορμή. Τον τελευταίο καιρό προτιμά το σπίτι της κ. Ερμελίνα γιατί είναι καθαρό, περιποιημένο και τα κορίτσια μικρά σε ηλικία και ακόμα αθώα. Είναι καλός και σταθερός πελάτης και τα πράγματα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πάντα ξεκάθαρα, ελεγχόμενα. Συναντά εκεί τη νεαρή Λάιντε. Ενα σιωπηλό, αυθάδικο νεαρό κορίτσι που δεν έχει τίποτα εντυπωσιακό, πέρα από την αδιαφορία που δείχνει προς το πρόσωπό του. Μια περίεργη αλλά τυχαία βραδινή συνάντηση μαζί της θα κινήσει το βλέμμα του. Εκείνη κρύβει μυστικά που σύντομα ο Αντόνιο αναζητά και του κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Ψάχνει να βρει ποια είναι το πρωί, ποια είναι το βράδυ, σε ποιες συχνότητες κινείται, πώς διατηρεί την αυθάδικη αδιαφορία της απέναντι σε οτιδήποτε μπορεί να την ενοχοποιήσει, να την πλήξει, να την αμαυρώσει. Η νεαρή Λάιντε είναι το πρωί η μπαλαρίνα που ζει στον κόσμο του θεάτρου και ζει το βράδυ ή στα κενά της ημέρας τη ζωή μιας πόρνης, χορεύτριας νυχτερινού κέντρου. Ζει μια ζωή αχαρτογράφητη και κρυπτογραφημένη. Είναι προσωποποιημένη η επιθυμία, μια επιθυμία που κρατάει επτασφράγιστο το μυστικό της.
Κινείται σαν ένα θηλυκό αίνιγμα για τον Αντόνιο. Εκείνος θέλει τόσο από την αρχή να το λύσει. Να ζήσει παρακολουθώντας το μυστήριο της Λάιντε, στην προσπάθεια να την καταλάβει. Μέσα στον προβλέψιμο ελεγχόμενο κόσμο της ανδρικής βεβαιότητας, της ζωής του Αντόνιο και των ομοίων του, η Λάιντε φαίνεται να είναι το παράδοξο. Το παράδοξο του πώς δεν ελέγχεται η γυναικεία της επιθυμία από κανέναν άνδρα, τη στιγμή που βρίσκεται βουτηγμένη μέχρι τον λαιμό στην εξαρτητική σχέση του αγοραίου έρωτα. Και όμως. Η Λάιντε είναι το θηλυκό της αναρχικής ενόρμησης, μιας ζωής που δεν μπορεί να προβλεφθεί στην ολότητά της και μόνο ως γνήσιο θηλυκό διαπερνά τα θεμέλια του ανδρικού κόσμου. Αυτό πραγματεύεται το μυθιστόρημα του Ντίνο Μπουτζάτι με τίτλο «Ενας έρωτας» που γράφτηκε το 1963. Κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2017 από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση και επίμετρο Μαρίας Οικονομίδου. Πρόκειται για το έργο ενός μεγάλου συγγραφέα, που αγνοήθηκε αρκετά χρόνια όσο ήταν εν ζωή. Σήμερα αυτό το βιβλίο είναι πιο επίκαιρο από ποτέ.
Ο Αντόνιο ερωτεύεται σφόδρα μέσα σε αυτή την παράδοξη συνθήκη. Υποτάσσεται σε μια χίμαιρα. Από τη θέση του παίκτη που έχει τον έλεγχο της κατάστασης, μεταφέρεται στη θέση του αδύναμου, που κινδυνεύει να χάσει τα λογικά του. Σε έναν κόσμο που ακόμα και σήμερα οι γυναίκες που εκδίδονται είναι ο τελευταίος κρίκος της κοινωνικής αλυσίδας, πόσο μάλλον στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, ο Μπουτζάτι γράφει το ανατρεπτικά πολιτικό –ναι πολιτικό– μυθιστόρημά του για τη δύναμη που ασκεί ο έρωτας και την ανατροπή που φέρει σε κοινωνικές τάξεις και οικονομικές σταθερότητες.
Γιατί είναι όμως πιο επίκαιρο από ποτέ; Διότι το ταξίδι της καταβύθισης του έρωτα του Αντόνιο, η επιθυμία του για την άπιαστη νεαρή Λάιντε, η ανάγκη του να έχει κοντά του ένα μυστήριο κορίτσι, να το κατακτήσει, να το γνωρίσει, να το αγαπήσει, τον φέρνει αντιμέτωπο σχετικά οψίμως με τον εαυτό του. Ενώ πίστευε ότι είχε κλείσει η ζωή του, εισέβαλε αιφνιδίως ένα νεαρό γυναικείο σώμα όπου με χορευτικές κινήσεις, του επέφερε ανεπανόρθωτο πλήγμα. Του καθρέφτισε πόσο μάταιες ήταν οι βεβαιότητές του και πόσο μοναχικά και απελπιστικά προβλέψιμα είχε ζήσει μέχρις εκείνη τη στιγμή τη ζωή του.
Υστερα από ένα καλοκαίρι σφοδρότητας, ο απόηχος των γυναικών που δολοφονήθηκαν (και στην Ιταλία οι γυναικοκτονίες αυξήθηκαν) δεν έχει κοπάσει. Το παράδοξο του έρωτα του ήρωα του Ιταλού συγγραφέα Ντίνο Μπουτζάτι έγκειται στο ότι πληρώνοντας χρήματα για το σώμα της Λάιντε, ήθελε να κατακτήσει την ψυχή της. Η δυσκολία του να ζει με κάτι που δεν κατανοεί και φυσικά δεν ελέγχει τον φέρνουν αντιμέτωπο με την ψυχική του καταρράκωση. Δεν του αρκεί να τη θαυμάζει ή να την παρατηρεί, θέλει να την κατέχει. Ο λόγος που τον γοητεύει αυτή η γυναίκα είναι ακριβώς αυτός ο λόγος που δεν μπορεί να την έχει. Και ενώ η εκκίνηση είναι θαυμαστή, η πορεία δείχνει την ανικανότητα του άνδρα να απολαύσει χωρίς να ελέγξει.
Ο έρωτας άλλωστε διαχρονικά είναι μια δύναμη παράδοσης και εξάρτησης, αλλά και ελευθερίας την ίδια στιγμή. Προϋποθέτει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει κάποιος το αγαπημένο πρόσωπο ως κάτι οικείο αλλά και ανοίκειο την ίδια στιγμή. Που δεν θα του ικανοποιήσει απαραίτητα τις ανάγκες και πολλές από αυτές μπορεί να παραμείνουν αινιγματικές. Ποιος αντέχει σήμερα να διανύσει εσωτερικά μονοπάτια για να λύσει αινίγματα που αφορούν τον Αλλον; Ποιος βρίσκεται σήμερα ανοιχτός στην ανατροπή των βεβαιοτήτων του; Είναι η πιο ρευστή επένδυση, για αυτό και είναι πολιτική.
Το σίγουρο είναι ότι ο πραγματικός έρωτας παραμένει η πιο επαναστατική πράξη. Και ίσως είναι η μεγαλύτερη κίνηση της ύψιστης ανθρώπινης παραδοχής ότι ο άνθρωπος εξελίσσεται και προχωράει μόνο όταν παραδοθεί σε αυτό που δεν γνωρίζει για τον άλλον, και τελικά για τον εαυτό του.