Η πρώτη δουλειά του Νίκου Ορφανού μετά την αποφοίτησή του από το Θέατρο Τέχνης, το 1992, ήταν στο ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης. Εδώ και εννέα μήνες ο ηθοποιός είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής του. Τη Λαμία, έδρα του ΔΗΠΕΘΕ, τη γνωρίζει καλά. Είναι η γενέθλια πόλη της μητέρας του, έχει δεσμούς και αναμνήσεις. Ομως δεν τον οδήγησαν μόνο αυτά εκεί.
«Μετά το πέρασμά μου από την πολιτική, ξεκίνησα ένα μεταπτυχιακό στην Πολιτιστική Διαχείριση. Εκεί διαπίστωσα το έλλειμμα που υπάρχει στους δημόσιους και στους ιδιωτικούς πολιτιστικούς οργανισμούς όσον αφορά την ύπαρξη μάνατζερ στις διοικητικές θέσεις. Η τροπολογία του 2017, η οποία καταργούσε το ελάχιστο κριτήριο της ύπαρξης πτυχίου από τους καλλιτεχνικούς διευθυντές, ήταν καταστροφική. Στον 21ο αιώνα, που για την παραμικρή θέση θέλεις δύο μάστερ και τρεις γλώσσες, θεωρούμε ότι κάποιος μπορεί να εξασφαλίσει μια διοικητική θέση επειδή έχει 25 χρόνια καριέρας. Ομως ο καλλιτεχνικός διευθυντής ασχολείται κατά 90% με τα θέματα της διοίκησης και η διοίκηση στον χώρο του πολιτισμού έχει πολλές ιδιαιτερότητες», λέει στην «Κ» ο ηθοποιός.
Αφορμή της συζήτησης είναι η παράσταση «Ο κατά φαντασίαν ασθενής» που παρουσιάζει το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης στην Αθήνα, στο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου, σε σκηνοθεσία, μουσική και απόδοση του Κώστα Γάκη, με πρωταγωνιστή στον ρόλο του υποχόνδριου Αργκάν τον Θανάση Τσαλταμπάση. Θα παίζεται τα Δευτερότριτα μέχρι την 1η Μαρτίου.
«Θέλαμε ένα έργο που εκ κατασκευής θα λειτουργούσε εμψυχωτικά τόσο στους ηθοποιούς όσο και στους θεατές». Εδώ προστέθηκε κι ένα πρωτότυπο κείμενο. «Βάλαμε μέσα όλη τη ζωή της μεσαιωνικής Γαλλίας, τη ζωή των ηθοποιών, κι αυτό δημιούργησε σχεδόν ένα καινούργιο έργο. Το 40% είναι πρωτότυπο κείμενο, όμως δεν πειράξαμε το αρχικό του Μολιέρου, απλώς το συμπληρώσαμε με τα παρασκήνια ενός θιάσου που περιοδεύει στη μεσαιωνική Γαλλία την εποχή του Λουδοβίκου του 14ου παρουσιάζοντας τον “Κατά φαντασίαν ασθενή”. Η σκηνοθεσία του Κ. Γάκη δομείται πάνω στη συνθήκη της περιστροφικής σκηνής, η οποία από τη μια έχει τα παρασκήνια του θιάσου και από την άλλη δείχνει την παρουσίασή του σε πόλεις της Γαλλίας». Ο Νίκος Ορφανός ερμηνεύει τον γιατρό Ντιαφουαρύς και τον αφηγητή.
Για το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης οραματίζεται έναν επαγγελματικό θεατρικό οργανισμό που θα παράγει ετήσιο πολιτιστικό προϊόν σε πολλά επίπεδα: εκπαιδευτικές διαδικασίες, εργαστήρια, δράσεις εξωστρέφειας, podcasts κ.ά. «Μέχρι στιγμής, με τη βοήθεια του δήμου, της περιφέρειας και του ΥΠΠΟΑ καλύπτουμε τα ανελαστικά μας έξοδα. Θα ψάξουμε και χρηματοδοτικά εργαλεία που δίνει η Ευρωπαϊκή Ενωση, χορηγίες κ.ά.».
Αντίθετος με το κρατικοδίαιτο μοντέλο, υπογραμμίζει ότι «όταν το κράτος σε χαρτζιλικώνει σαν μπαμπάς, θέλει να έχει και λόγο. Δεν γίνεται να είμαστε επαναστάτες με τα λεφτά του μπαμπά. Με νοιάζουν τα εισιτήρια, οι εισπράξεις, η κοινωνία των πολιτών, τα εταιρικά σχήματα. Συνομιλούμε με άλλες υπηρεσίες για προγράμματα που θα βοηθήσουν και τους καθηγητές και για τη δημιουργία μονάδας που θα φτάνει στα απομακρυσμένα χωριά για να βλέπουν τα παιδιά θέατρο». Γενικότερα για τη θεατρική κοινότητα που πάλλεται στην Αθήνα, λέει ότι τα προβλήματα των επαγγελματιών του πολιτισμού πρέπει να εξεταστούν με σοβαρότητα. «Το υπουργείο να συζητήσει με συναίνεση και τα καλλιτεχνικά σωματεία, με πρώτο το ΣΕΗ, να πάψουν να βλέπουν τον ρόλο τους ως αντιπολίτευση και να λειτουργήσουν πιο συντεχνιακά. Πολλοί ηθοποιοί μένουν ακατοχύρωτοι, οι σπουδές δεν είναι κατοχυρωμένες, δεν γίνονται πιστοποιήσεις στα θέατρα, συχνά παίζουμε σε χώρους ακατάλληλους».
Οσο για την πολιτική, ο Ν. Ορφανός ισχυρίζεται ότι δεν απογοητεύτηκε. «Μπήκα ως κομμάτι μιας ωραίας παρέας, της αρχικής που σχημάτισε το Ποτάμι, αλλά στην πορεία έβλεπα πράγματα που δεν με εξέφραζαν. Κατά κάποιον τρόπο η απώλεια της βουλευτικής μου έδρας με ανακούφισε…»