Πώς γίνεται ο άνεμος εικόνα; Πώς θα ήταν η Γη έπειτα από μια κλιματική καταστροφή; Πώς μπορούμε να μεταφέρουμε σε μια εικαστική έκθεση τις επιστημονικές γνώσεις μας για τους ωκεανούς, τα δάση και το οικοσύστημα; Κι ακόμη περισσότερο, πώς θα εκφράσουμε με σύγχρονο καλλιτεχνικό λεξιλόγιο τις ανησυχίες ερευνητών και ακτιβιστών για το μέλλον του πλανήτη;
Αυτές είναι μερικές ερωτήσεις στις οποίες επιδιώκει να απαντήσει η έκθεση «Weather Engines» (Μηχανές καιρού), που μόλις ξεκίνησε στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Ο επισκέπτης, που όπως κι εμείς, θα παρακολουθήσει το καλλιτεχνικό αφήγημα των δύο επιμελητών, της Δάφνης Δραγώνα και του Γιούσι Παρίκκα, γίνεται συμμέτοχος μιας πολυεπίπεδης σύνθεσης – ένα project που εξερευνά τη σχέση τέχνης, επιστήμης και πολιτικής. Αντικείμενο αυτής της διατομεακής προσέγγισης είναι το κλίμα, ο καιρός: η ποιητική του αλλά και η φυσική του διάσταση, η αισθητική αλλά και η σύνδεση της βιωμένης εμπειρίας με την τεχνολογία του περιβάλλοντος.
Το πρώτο έργο που συναντά ο επισκέπτης μπαίνοντας στον εκθεσιακό χώρο της Στέγης είναι το «The Huri Wai», μια 7κάναλη ηχητική εγκατάσταση που αναφέρεται στον κύκλο του καιρού, όπως τον προσωποποιούσαν οι Μαορί. Ετσι η προβληματική των δύο επιμελητών τίθεται ευθύς εξαρχής και προκειμένου να αναπτυχθεί συνδράμουν καταξιωμένοι και ανερχόμενοι διεθνείς και Ελληνες καλλιτέχνες με τα έργα τους, αρκετά από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στις «Μηχανές καιρού». Παρουσιάζονται υβριδικές δημιουργίες που χρησιμοποιούν διαφορετικά εκφραστικά μέσα, πολλά βίντεο, πειραματικά ντοκιμαντέρ που συνδυάζουν την ερευνητική δημοσιογραφία με επιστημονικά δεδομένα, αλλά επίσης κάποια γλυπτά, installations και συνθέσεις που δημιουργήθηκαν in situ στον υπέροχο εξωτερικό χώρο του Αστεροσκοπείου. Με τη βοήθειά τους εντέλει διευρύνουμε την αντίληψή μας για αυτό που πλέον θα μπορούσαμε να ονομάσουμε οικολογία της ζωής. Οι θεματικές είναι ποικίλες και οι ιδέες των καλλιτεχνών σύγχρονες όσο και ο κεντρικός άξονας της έκθεσης. Ενα μωσαϊκό (τεράσο) που ενσωματώνει τα ανθρώπινα κατάλοιπα των θαλασσών, «βομβαρδισμοί» σπόρων, τέσσερα σενάρια γεωμηχανικής για την πρόγνωση του καιρού, ένα ζωντανό γλυπτό από μανιτάρια, ένας άγριος κήπος στον πλανήτη Αρη, ένας διάσημος αλπικός παγετώνας, κοράλλια λουσμένα στο μπλε φως, κόκκοι γύρης, το νερό των Αζτέκων, τα κολομβιανά εδάφη του Αμαζονίου, οι πολιτικές του κρύου, οι λιβελούλες στα διάφορα οικοσυστήματα, είναι μόνο μερικά από τα συμβάντα με τα οποία θα έρθουμε αντιμέτωποι. Καθώς βαδίζουμε όλο και μακρύτερα μέσα στον 21ο αιώνα, γίνεται πλέον σαφές ότι το πεδίο είναι αχαρτογράφητο. Στις προτεραιότητες του κατοίκου της Γης είναι το οικουμενικό δικαίωμα στην ανάσα, όπως εύστοχα έχει διατυπωθεί από τον Αφρικανό φιλόσοφο Ακίλε Μπέμπε με αφορμή την πανδημία. Αυτό το δικαίωμα υπερασπίζεται καλλιτεχνικά η συγκεκριμένη έκθεση.
Πλαισιώνεται από την έκδοση «Words of Weather: A glossary» («Λέξεις για τον καιρό: Ενα γλωσσάρι»), που χαρτογραφεί όρους για μια πολιτική οικολογία της εμπειρίας. Παράλληλα με την έκθεση υλοποιείται ένα πρόγραμμα ομιλιών, περφόρμανς και εργαστηρίων στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (Θησείο).
Διάρκεια έως τις 15.5.