H διεθνής ομαδική έκθεση με τίτλο «Statecraft: Διαμορφώνοντας το κράτος», κεντρικό γεγονός στο εκθεσιακό πρόγραμμα που ανακοίνωσε χθες η καλλιτεχνική διευθύντρια του ΕΜΣΤ Κατερίνα Γρέγου, ταιριάζει απόλυτα στον κοινωνικό και πολιτικό προσανατολισμό που η ίδια επιθυμεί να προσδώσει στο μουσείο.
«Για μένα η τέχνη δεν νοείται έξω από την κοινωνία, και δη σε ένα εθνικό μουσείο που έχει την τύχη να υποστηρίζεται οικονομικά από την Πολιτεία», τόνισε στην ομιλία της, και υπογράμμισε τη θεματική συνάφεια που θα έχουν στο εξής οι εκθέσεις και τα project που σχεδιάζει.
Παρεμβάσεις
Η επανεκκίνηση που οραματίζεται έχει αρχίσει από τον προθάλαμο του κτιρίου με μια σειρά από μικρές αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις που έχουν ανατεθεί στον διεθνή Ελληνα αρχιτέκτονα Πέτρο Μπαμπασίκα, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, με την ομάδα του. Αυτές μαζί με την παρουσία μιας πολύχρωμης εγκατάστασης –«Το δέντρο της πλατείας» του Στέφαν Γκόλντρακ–, έργο συνεργατικό που έφερε σε επαφή τους ανθρώπους της περιοχής με το μουσείο υφαίνοντας, μαζί με τα υφάσματα, νοήματα αλληλεγγύης, «ζεσταίνουν» τον χώρο.
Η φάση της αναδιοργάνωσης, την οποία η κ. Γρέγου έχει δρομολογήσει με σκοπό τη βελτίωση των χώρων του ΕΜΣΤ, ξεκινάει από την είσοδο, για να συνεχίσει στο καφέ και στο πωλητήριο και τελικά για να επεκταθεί στους εξωτερικούς χώρους, όπου, όπως είπε η ίδια, θα χρειαστεί «η βοήθεια της Πολιτείας». Σαφέστερη ως προς το χρονοδιάγραμμα –το τέλος του 2022– και ριζικότερη θα είναι η αναδιοργάνωση της μόνιμης συλλογής με την αντικατάσταση εκθεμάτων, το άνοιγμα των αποθηκών για νέα έργα και βεβαίως την ενσωμάτωση της δωρεάς Δασκαλόπουλου.
«Για μένα η τέχνη δεν νοείται έξω από την κοινωνία, και δη σε ένα εθνικό μουσείο που έχει την τύχη να υποστηρίζεται οικονομικά από την Πολιτεία».
Ως προς το εκθεσιακό πρόγραμμα, για πρώτη φορά το ΕΜΣΤ διοργανώνει συγχρόνως 7 περιοδικές εκθέσεις-project σε δική του παραγωγή –εντός και εκτός κτιρίου, κάποια σε εξέλιξη ακόμη–, με τη «Statecraft» να δίνει τον τόνο. Η έκθεση, με τη συμβολή 39 καλλιτεχνών, διερευνά τους τρόπους και τις μεθόδους με τις οποίες δομείται ένα κράτος, τους μηχανισμούς που διαμορφώνουν τις κυρίαρχες αφηγήσεις, αλλά και τις διαδικασίες πίσω από την κρατική γραφειοκρατία, τη διακυβέρνηση και την κυριαρχία, καθώς και τα ζητήματα της δημοκρατίας, της ιθαγένειας, των δικαιωμάτων και του αποκλεισμού. Η αφήγηση εκτυλίσσεται σε τρία επίπεδα, από το -1 έως τον δεύτερο όροφο, ενώ ο επισκέπτης μπορεί να συνεχίσει τη διαδρομή του μέσα στις αίθουσες της μόνιμης συλλογής ανακαλύπτοντας δύο ακόμη νέες εκθέσεις, την «jaune, geel, gelb, yellow» του Αντώνη Πίττα και την «Στον ίδιο χώρο» της Ειρήνης Βουρλούμη. Και στις δύο είναι σαφής η επιμελητική φροντίδα, στην πρώτη από τη Δάφνη Βιτάλη και στη δεύτερη από τον Σταμάτη Σχιζάκη.
Τέο βαν Ντέσμπουργκ
Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο το έργο του Πίττα παρεμβαίνει στα μόνιμα εκθέματα, είτε απέναντι στη ζωγραφική φρίζα του Χρόνη Μπότσογλου, είτε κοντά στην τεράστια εγκατάσταση από σίδερο του Γιάννη Κουνέλλη. Ο Πίττας χρησιμοποιεί ανακλαστικό φύλλο σε κίτρινο χρώμα, για να αναπαραστήσει τις σιλουέτες των διαδηλωτών, της αστυνομίας και τις αλληλεπιδράσεις τους κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων. Τις τοποθετεί μπροστά από επιλεγμένα σχέδια του Τέο βαν Ντέσμπουργκ, ιδρυτή του κινήματος Ντε Στιλ, και έναν από τους πιο επιδραστικούς καλλιτέχνες στη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία της τέχνης. Τα σχέδια και οι γκουάς του Ντέσμπουργκ προέρχονται από τη μεγάλη συλλογή του Centraal Museum της Ουτρέχτης, της πόλης στην οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Ολλανδός καλλιτέχνης. Η εγκατάσταση του Πίττα παρεμβαίνει στη συλλογή του ΕΜΣΤ, συγκεκριμένα σε ένα κεφάλαιο που αναφέρεται στην πολιτική αναταραχή και στη διαμαρτυρία κατά τις δεκαετίες του 1960 και 1970.
Διάρκεια έως 30/10.
