The Fabelmans ★★★★ ½
∆ΡΑΜΑ (2022)
Σκηνοθεσία: Στίβεν Σπίλμπεργκ
Ερμηνείες: Μισέλ Γουίλιαμς, Πολ Ντέινο, Γκάμπριελ Λαμπέλ
O 76χρονος κινηματογραφιστής κάνει ταυτόχρονα ταινία ενηλικίω- σης, αναδρομή στην προσωπική του φιλμογραφία και μια μίνι αμερικανική ανατομία των δεκαετιών του 1950 και του 1960.
Ο μεγάλος μάστορας του κινηματογράφου, Στίβεν Σπίλμπεργκ, επιστρέφει με την πιο προσωπική, αλλά ίσως και την καλύτερη ταινία του εδώ και δύο δεκαετίες. Στο επίκεντρο εδώ είναι οι Fabelmans –στα αγγλικά το όνομα παραπέμπει στη μυθοπλασία–, μια εξαμελής οικογένεια της μεταπολεμικής Αμερικής. Ειδικότερα ο νεαρός Σάμι, ο οποίος ερωτεύεται κεραυνοβόλα το σινεμά μετά την πρώτη του φορά στη σκοτεινή αίθουσα και πλέον αναπτύσσει ασίγαστο πάθος για τις κινούμενες εικόνες και τη δημιουργία τους. Ταυτόχρονα με τις πρώτες ερασιτεχνικές του προσπάθειες, παρακολουθούμε την οικογενειακή ιστορία και κυρίως τη σχέση με τη μητέρα (Μισέλ Γουίλιαμς) και τον θείο (Σεθ Ρόγκεν) του, Μπένι, οι οποίες τον επηρεάζουν βαθιά.
Ο Σπίλμπεργκ εμπλέκεται για πρώτη φορά τόσο έντονα στη συγγραφή ενός σεναρίου –το υπογράφει μαζί με τον σταθερό συνεργάτη του, Τόνι Κούσνερ– και δικαιολογημένα, αφού σε μεγάλο βαθμό πρόκειται για τη δική του ιστορία ενηλικίωσης. Ο Σάμι είναι προφανώς το alter ego του, καθώς οι αναμνήσεις, αληθινές και επινοημένες, κατακλύζουν το φιλμ: από την πρώτη κινηματογραφική εμπειρία, που αποτελεί φόρο τιμής στο κλασικό αμερικανικό σινεμά αλλά και τους αδελφούς Λουμιέρ, μέχρι την τελευταία απλώς απολαυστική σεκάνς, το δυομισάωρο της διάρκειας κυλάει αβίαστα, σαν ιστορία που αφηγείται κάποιος μεγάλος παραμυθάς δίπλα στο τζάκι.
Φυσικά αυτό δεν γίνεται τυχαία. Κρατώντας τον ρυθμό της σκηνοθεσίας και του μοντάζ με ακρίβεια που θα ζήλευε οποιοσδήποτε νεότερος κινηματογραφιστής, ο 76χρονος Σπίλμπεργκ καταφέρνει να κάνει ταυτόχρονα ταινία ενηλικίωσης, αναδρομή στην προσωπική του φιλμογραφία (αναφορές σε «E.T.», «Σαγόνια του καρχαρία», «Διάσωση του στρατιώτη Ράιαν» κ.ά.), ωδή στη μαγεία του σινεμά, καθώς και μια μίνι αμερικανική ανατομία των δεκαετιών του 1950 και 1960. Κι όλα αυτά σε ένα γλυκόπικρο πακέτο, με χιούμορ αλλά και μπόλικο δράμα, το οποίο προφανώς έχουμε ξαναδεί πολλές φορές, σπανιότατα ωστόσο με τέτοια συνοχή και αυθεντικότητα.
Λόγος τέλος πρέπει να γίνει και για τις ερμηνείες. Ο σχετικά άγνωστος Γκάμπριελ Λαμπέλ αποδίδει καλά στον πρωταγωνιστικό ρόλο, το ίδιο και οι Πολ Ντέινο και Σεθ Ρόγκεν ως πατρικές φιγούρες· η πραγματικά ασυναγώνιστη όμως εδώ είναι η Μισέλ Γουίλιαμς, ερμηνεύοντας έναν υπέροχα γραμμένο γυναικείο χαρακτήρα –σύγχρονο, δίχως να το προσπαθεί υπερβολικά– και δίνοντάς του ζωή και υπόσταση ικανή να την οδηγήσει στο πρώτο Οσκαρ της καριέρας της.