ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΜΑΛΟΥΚΑΣ
Σκότωσε σαν τον Στίβεν Κινγκ
εκδ. Κέδρος, σελ. 346
Ο Δημήτρης Μαμαλούκας είναι μετρ της αστυνομικής δράσης. Συγγραφέας επτά μυθιστορημάτων, έχει εμπλουτίσει την ελληνική πεζογραφία με σελίδες συναρπαστικών περιπετειών που συχνά υπερβαίνουν τα στερεότυπα του αστυνομικού είδους (χαρακτηριστικό που τον κάνει να διαφέρει από τους περισσότερους Ελληνες αστυνομικούς μυθιστοριογράφους). Διαπλέκει έντεχνα πολιτικούς παράγοντες με κοινωνικές ορίζουσες, ιστορικά γεγονότα με σύγχρονες συγκυρίες, ιδεολογικές αναζητήσεις με ψυχολογικές περιπλοκές, δημιουργεί ατμόσφαιρα και πλάθει χαρακτήρες με υπαρξιακό βάθος, όπως είναι το δίδυμο των ερασιτεχνών ντετέκτιβ Νικόλα Μιλάνο και Γκαμπρέλε Αμπιάτι στην άτυπη τριλογία «Η χαμένη βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μόστρα» (2007), «Η μοναξιά της ασφάλτου» (2008) και «Ο κρυφός πυρήνας των Ερυθρών Ταξιαρχιών» (2016).
Δεν είμαι αναγνώστρια του Στίβεν Κινγκ, γι’ αυτό ενδεχομένως το νέο του μυθιστόρημα στο πρώτο μέρος δεν με συνεπήρε. Η σημασία που διαθέτουν οι πυκνότατες διακειμενικές αναφορές στα βιβλία του διάσημου «βασιλιά του τρόμου» ίσως μου διαφεύγει. Μανιώδεις συλλέκτες των έργων του Στίβεν Κινγκ, οι πρωταγωνιστές του παραπέμπουν διαρκώς στα πιο γνωστά αλλά και στα πλέον άσημα γραπτά του, εμφανίζοντας έτσι τα νοσηρά συμπτώματα του αχαλίνωτου πάθους που τους διέπει. Εχουν συρρικνώσει το σύμπαν τους σε ό,τι σχετίζεται με τον περιώνυμο συγγραφέα, τις ιστορίες, τους ήρωες και τις περιπέτειές τους· έχουν συνδέσει τη ζωή τους με τους τίτλους των βιβλίων, τα περιστατικά, τις χρονολογίες και τους χώρους όπου εκτυλίσσονται, ενώ αντικείμενα που χρησιμοποιήθηκαν στην κινηματογραφική μεταφορά τους λειτουργούν γι’ αυτούς ως φετίχ. Οι τέσσερις στενοί φίλοι, Ρέι, Μπράιαν, Τζέικ και Νταρνέλ, συναντιούνται κάθε Σάββατο απόγευμα στο μπαρ «Κόκκινη Αλεπού» στο Σόχο του Μανχάταν και τα λένε.
Ως προς το θέμα του, την ανεξέλεγκτη συλλεκτική μανία που δεν διστάζει να καταφύγει στο έγκλημα, το μυθιστόρημα μοιάζει με το παλαιότερο έργο του Δημήτρη Μαμαλούκα «Η χαμένη βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μόστρα» (2007). Εκεί το πάθος συνδεόταν με την αναζήτηση των δυσεύρετων κωδίκων και των σπάνιων χειρογράφων από την πολύτιμη, και οριστικά χαμένη καθώς φαίνεται, συλλογή του Ελληνα φίλου του Καποδίστρια και βιβλιόφιλου του 19ου αιώνα, Δημητρίου Μόστρα. Μια μεγάλη διαφορά ωστόσο ανάμεσα στα δύο βιβλία έγκειται στο ότι το μυθιστόρημα εκείνο εκτυλισσόταν στη Ρώμη, την οποία ο συγγραφέας γνωρίζει εις βάθος, με αποτέλεσμα να πλάθει με επιτυχία την ατμόσφαιρα της Αιώνιας Πόλης. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, όπου εκτυλίσσεται η νέα του ιστορία, με αποτέλεσμα να απουσιάζει η ζωντάνια του χώρου που αγκάλιαζε τους ήρωες της «Χαμένης βιβλιοθήκης».
Οταν ωστόσο η δράση αρχίζει, ξαναβρίσκουμε τον γερό Ελληνα αστυνομικό μυθιστοριογράφο που ξέρει να συνεπαίρνει τον αναγνώστη με τις περιπέτειες των ηρώων, τους θανάσιμους κινδύνους που διατρέχουν και τα αναπάντεχα γυρίσματα της τύχης. Ποιος σκοτώνει τους φανατικούς συλλέκτες του Κινγκ και ποιος αφήνει ανάπηρους αυτούς που πωλούν βιβλία τα οποία ο γκουρού τους έχει χαρίσει; Πάντοτε οι ιστορίες του Μαμαλούκα περιλαμβάνουν την παγίδευση του κεντρικού ήρωα άλλοτε σε χαράδρες κι άλλοτε σε αδιέξοδες υπόγειες κρύπτες. Πώς θα κατορθώσει να διαφύγει ο Ρέι όταν όλες οι ελπίδες του έχουν χαθεί; Ο ήρωας γλιτώνει, όμως όπως συμβαίνει στα αστυνομικά του Μαμαλούκα πάντοτε κυριαρχεί η απώλεια και το κακό κερδίζει. (Και μια απορία: στη σκηνή δολοφονίας του παλαιοβιβλιοπώλη, δεν αναγνωρίζει ο απειλούμενος στον μονόλογό του ποιος ετοιμάζεται να τον σκοτώσει έτσι ώστε να ειδοποιηθεί και ο αναγνώστης για να μην αισθανθεί εξαπατημένος; Ή η πληροφορία περιλαμβάνεται στην αναφορά στο έργο του Στίβεν Κινγκ «Ο,τι βρεις δικό σου»;)