Η επαναλειτουργία του θεάτρου στον Λυκαβηττό μάς συνδέει εκ νέου με μια μακρά συζήτηση για το αστικό τοπίο. Η θέση του Λυκαβηττού στην Αθήνα είναι καίρια όχι μόνον ως σημείο του γλυπτικού αναγλύφου, αλλά και ως δείκτης αστικοποίησης από το 1834 έως σήμερα. Ο άδενδρος Λυκαβηττός του 19ου αιώνα αποτέλεσε από νωρίς θέμα συζήτησης, που είχε ουσιαστικό αντικείμενο όσο η νέα πόλη επεκτεινόταν. Το 1880-90 το Κολωνάκι ήταν περιορισμένο προς τη Βασιλίσσης Σοφίας (τότε Κηφισιάς), η Δεξαμενή είχε μικρά σπιτάκια και πιο ψηλά στάνες και από την πλευρά της Αλεξάνδρας, η κατάσταση ήταν βουκολική και εκτός σχεδίου.
Είναι ένα θαύμα αστικής ανάπτυξης το πώς ο Λυκαβηττός βρέθηκε ζωσμένος από οικοδομές σταδιακά μετά το 1900 και, κυρίως, μετά το 1920. Είναι επίτευγμα η τεχνητή δενδροφύτευσή του, αρχικά με πρωτοβουλία της πριγκίπισσας Σοφίας, μετά το 1880. Είναι καθαρά ελληνικό φαινόμενο η συνύπαρξη πευκοδάσους και λατομείου, αυθαιρέτων και αστικών μεγάρων στις παρυφές του, ώς τον προχωρημένο 20ό αιώνα.
Αλλά η συζήτηση για το θέατρο του Λυκαβηττού και η επίκαιρη, σήμερα, επανασύνδεση με το τοπίο και τη διαλεκτική άστεως και φύσης εντείνεται μεταπολεμικά και κυρίως μετά το 1960. Το θέατρο εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο του 1965 και ήταν μια ιδέα της Αννας Συνοδινού. Προερχόταν από δύο συγγενείς και, εν πολλοίς, αντίθετες δυνάμεις που τις ένωνε η επιθυμία της προόδου. Aπό τη μία η κρατική πολιτική για εκσυγχρονισμό των υποδομών της πρωτεύουσας και, από την άλλη, η ανάδειξη μιας περισσότερο πνευματικής παράδοσης μέσα από προσωπικότητες κύρους. Ηταν η εποχή που ευνοούσε αυτές τις προτεραιότητες. Κοσμογονία πραγματική για την Αθήνα, παρά την εκ των υστέρων κριτική για λανθασμένες κινήσεις. Φεστιβάλ Αθηνών, Ηχος και Φως, έργα Ακροπόλεως, Ξενία, Αθηναϊκή Ριβιέρα, Μον Παρνές, ανισόπεδοι κόμβοι, κάλυψη Ιλισού, πολυκατοικίες στη θέση παραγκουπόλεων. Νέα καταστήματα, ξενοδοχεία (Μεγάλη Βρεταννία, Χίλτον κ.ά.), εστια-τόρια (Διόνυσος), η Ελλάδα των «Παιδιών του Πειραιά». Ο Λυκαβηττός, όμως, είχε γίνει αντικείμενο διαμάχης για όλη την περίοδο 1959-1965. Στον αθηναϊκό Τύπο υπήρχε πυκνή αρθρογραφία, υπογραφές προσωπικοτήτων, επιστολές. Τα έργα έφερναν στο προσκήνιο τη συζήτηση για το μέλλον της πόλης. Η διάνοιξη του περιφερειακού γύρω στο 1961 είχε ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων λόγω της κοπής εκατοντάδων πεύκων. Αλλά ήταν ένα έργο αναγκαίο, καθώς μετά το 1958 η λεωφόρος Αλεξάνδρας είχε ανοικοδομηθεί και διέθετε εκατοντάδες νέα διαμερίσματα. Η σύνδεση Κολωνακίου και Αλεξάνδρας ανακούφιζε την πόλη. Αντιδράσεις προκάλεσε, και μάλιστα έντονες, η κατασκευή του τελεφερίκ, όπως και τα νέα εστιατόρια και τα έργα ανάβασης στον Αη Γιώργη. Γενικώς, το εθνικό σπορ της διαμαρτυρίας ήταν σε έξαρση.
Ο Λυκαβηττός με τα νέα έργα, συνδεδεμένα με την αναμόρφωση της εικόνας της Αθήνας, ήταν μέρος της τουριστικής πολιτικής. Η λειτουργία του λατομείου ήταν πλέον αναχρονιστική και είχε ήδη απαξιωθεί. Εκεί, η Αννα Συνοδινού οραματίστηκε το θέατρο και την αναβίωση μιας κλασικής θεατρικής παράδοσης. Ιδρυσε την «Ελληνική Σκηνή». Το θέατρο ήταν η κορύφωση μιας πολυετούς παρέμβασης στο τοπίο. Ο Τάκης Ζενέτος σχεδίασε τη γνωστή ελαφρά κατασκευή. Αρχικά σχέδια είχε κάνει ο Λάζαρος Καλυβίτης. Σήμερα, η επαναλειτουργία του θεάτρου γίνεται σε μια άλλη πόλη με βαρύ αποτύπωμα πυκνών λειτουργιών. Η Αθήνα του 2023 δεν είναι η Αθήνα του 1965, ούτε του 1985. Δεν είναι βέβαιον τι είναι αυτό που έχει περισσότερο ανάγκη η πόλη: την αναβίωση ενός θεάτρου ή τη γέννηση ενός αστικού δάσους στο ίδιο σημείο; Χωρίς τα χιλιάδες αυτοκίνητα. Κάθε εποχή έχει τις προτεραιότητές της.