Η προοπτική αποκατάστασης του Ολυμπιακού Κολυμβητηρίου από τον Δήμο Αθηναίων (μετά τη συμφωνία με την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή) στην ακτίνα του Ζαππείου επαναφέρει τη συζήτηση για το τοπίο του Ιλισού. Οταν εγκαινιάστηκε το κολυμβητήριο, το καλοκαίρι του 1940, λίγους μήνες πριν από την κήρυξη του πολέμου, ο Ιλισός ήταν ακάλυπτος, υπήρχε ακόμη μια αίσθηση του αρχαίου τοπίου, παρά την παρακμή και το διαρκές αίτημα για την κάλυψή του (κυρίως για λόγους υγιεινής σύμφωνα με τα μέτρα της εποχής). Αν δεν είχε μεσολαβήσει ο πόλεμος, τα έργα για την κάλυψη του Ιλισού θα είχαν ολοκληρωθεί πολύ νωρίτερα.
Αλλά η πισίνα στο Ζάππειο, η κολυμβητική δεξαμενή που είχε χαρίσει τόσες και τόσες χαρές και απολαύσεις σε γενεές Αθηναίων τις περασμένες δεκαετίες, ήταν ένα ακόμη κεφάλαιο στη διαμόρφωση του ευρύτερου χώρου από την Επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων, τον Δήμο Αθηναίων και τις κυβερνήσεις. Το Ζάππειο, ως μέγαρο εκθέσεων και σύμβολο οικονομικής ανάπτυξης τον 19ο αιώνα, όπως και διασύνδεσης της χώρας με τη διεθνή πρακτική, όριζε ένα κέντρο βάρους για όλο το παριλίσσιο τοπίο από το Παναθηναϊκό Στάδιο έως τη λεωφόρο Αμαλίας. Εκεί υπήρχε διαρκής διευθέτηση των εκτάσεων, από τη μεταφορά του προτεσταντικού νεκροταφείου στη γωνία με την Ηρώδου του Αττικού έως τον Κήπο του Ορφανίδη στην άλλη είσοδο του Ζαππείου. Ο Ιλισός με τα γεφύρια του, την Αγία Φωτεινή, την αρχαία μνήμη, έθετε ένα όριο ανάμεσα στο κέντρο της Αθήνας και στις απόμακρες συνοικίες.
Το Κολυμβητήριο ήταν μια κίνηση εκσυγχρονισμού στο πλαίσιο των νέων αντιλήψεων για την πόλη, την υγιεινή και τον δημόσιο χώρο στη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Προχωρούσε μια παλιά ιδέα για δημιουργία δεξαμενής. Η έμφαση στην υγιεινή του σώματος ήταν μια διεθνής «θρησκεία» μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ακόμη και τα μοντέρνα σχολεία στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του 1930-32 υπάκουαν στις νέες επιταγές αερισμού, φωτισμού και άθλησης. Επί Μεταξά είναι η αλήθεια ότι η Αθήνα γέμισε κολυμβητικές δεξαμενές στις γειτονιές (Αγιος Παντελεήμων, πλατεία Αιγύπτου και αλλού). Η πισίνα στο Ζάππειο ήταν το επιστέγασμα αναμόρφωσης όλης της παριλίσσιας περιοχής.
Εκεί δεν γίνονταν μόνο αγώνες κολύμβησης και υδατοσφαίρισης, αλλά πήγαινε και ο κόσμος για να κάνει μπάνιο. Στη διάρκεια της Κατοχής και αργότερα, πολλοί Αθηναίοι πήγαιναν για μια βουτιά (υπάρχουν πολλές φωτογραφίες από τον βατήρα) καταβάλλοντας εισιτήριο (το 1944, με τον καλπάζοντα πληθωρισμό, ένα εισιτήριο έκανε 10, 15 και 25 εκατομμύρια δραχμές!). Πλήθη συνέρρεαν. Τον Σεπτέμβριο του 1940, πριν από τον πόλεμο, είχαν καταγραφεί και 500 λουόμενοι (αμφοτέρων των φύλων). Από τον Οκτώβριο έως τον Μάιο, το Κολυμβητήριο έκλεινε. Εγραφαν οι εφημερίδες τότε ότι πρέπει να αποκτήσουμε και κλειστό κολυμβητήριο ώστε οι προπονήσεις να γίνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Οι Πανελλήνιοι Κολυμβητικοί Αγώνες προκαλούσαν μεγάλο ενδιαφέρον. Το Κολυμβητήριο χαρακτηρίστηκε «τέλειον μέσον εξελίξεως» για την ελληνική κολύμβηση. Η επαναφορά του στη ζωή του 21ου αιώνα είναι μια πολύ θετική κίνηση. Ας προκαλέσει και σκέψεις για τη βελτίωση του τοπίου γύρω από την αρχαία κοίτη του Ιλισού.
