Μερικές φορέςεείναι «γραμμένο στη μοίρα» μιας πόλης να αντιπροσωπεύει μια εποχή. Για παράδειγμα, το Βερολίνο τη δεκαετία του 1920 ή το Λονδίνο τη δεκαετία του 1960. Οπότε ποια πόλη θα απεικόνιζε τη χρονική περίοδο του άγχους όσον αφορά το περιβάλλον, του αληθινού εγκλήματος και των fake news; Ισως η Νάπολη, όπως αναφέρει πρόσφατο αφιέρωμα της βρετανικής εφημερίδας The Guardian.
Η ιταλική πόλη «ανθίζει» στις τηλεοπτικές σειρές μυθοπλασίας και τα προγράμματα των streaming υπηρεσιών. Ο κόλπος της Νάπολης εμφανίζεται σε παραγωγές από την ταινία του Πάολο Σορεντίνο «Το χέρι του Θεού» και το δράμα «Ultras» με επίκεντρο μια ομάδα χούλιγκανς, μέχρι τη βιογραφική κωμωδία «Mixed by Erry» που διαδραματίζεται στο 1980.
Στη λογοτεχνία
Σημαντικό ρόλο επιστροφής της Νάπολης στον χώρο του πολιτισμού και συγκεκριμένα της ποπ κουλτούρας, έπαιξε ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Ρομπέρτο Σαβιάνο. Το βιβλίο του «Γόμμορα» για τη Μαφία υπήρξε η αφορμή για τη δημιουργία της ομότιτλης ταινίας σε σκηνοθεσία Ματτέο Γκαρόνε, μιας σειράς των πέντε κύκλων (2014-2021) και ενός φιλμ με τον τίτλο «L’Immortale». Ο Σαβιάνο, ο οποίος εξακολουθεί να ζει υπό αστυνομική προστασία εξαιτίας της επιτυχίας που γνώρισε το βιβλίο του αλλά και των απειλών προς το πρόσωπό του που ακολούθησαν, υπήρξε ένθερμος αντίπαλος της Μαφίας της πόλης, Καμόρα.
Αλλα μυθιστορήματα του Σαβιάνο που έγιναν ταινίες και σειρές των οκτώ κεφαλαίων, ήταν τα «Η μεγάλη νύχτα της Νάπολης» (La Paranza dei Bambini) και «Μηδέν, μηδέν, μηδέν» (ZeroZeroZero).
Στη Νάπολη διαδραματίζονται και οι ιστορίες στα βιβλία της Ελενα Φεράντε. Μάλιστα, το μυστήριο γύρω από την αληθινή ταυτότητα της Φεράντε είναι το ίδιο με αυτό του Banksy στη βρετανική πόλη Μπρίστολ – δύο «εναλλακτικές» πόλεις και οι ανώνυμοι καλλιτέχνες τους. Οπως το «Γόμορρα», έτσι και οι μεταφορές του έργου της Φεράντε στην οθόνη γνώρισαν πολύ γρήγορα την επιτυχία. Τα μυθιστορήματα «Neapolitan Quartet» αγαπήθηκαν μέσα από το δίκτυο του HBO και το βιβλίο «Απατηλή ζωή των ενηλίκων» (The Lying life of Adults) παρουσιάστηκε με τη μορφή σειράς στο Netflix.
Από πού προέρχεται όμως αυτή η «ακόρεστη όρεξη» για οτιδήποτε υπάρχει στην πόλη; Η Νάπολη είναι ένας συνδυασμός γοητείας, γευστικών απολαύσεων αλλά και εγκληματικότητας. Είναι πάντα ένα βήμα μπροστά στις τάσεις και ταυτόχρονα πηγή για δημιουργία.
Ωστόσο, η ιστορία της μετρά πολλές και τρομακτικές δυσκολίες: από τη χολέρα και τη φτώχεια μέχρι τον μεγάλο σεισμό στην περιοχή Ιρπίνια το 1980 και την πολιτική διαφθορά. Στις ιστορίες του με τίτλο «Ο χρυσός της Νάπολης» («L’Oro di Napoli», 1947), ο Τζουζέπε Μαρότα έγραφε για την «επίμονη αντοχή» της πόλης.
Η μουσική και ο «θεός» Μαραντόνα
Πίσω από τις επιτυχίες των Netflix και HBO, η μουσική σκηνή είναι εκείνη που βρίσκεται πιο κοντά στην «καρδιά» της Νάπολης. Ο Ρενάτο Καροζόνε θεωρείται από πολλούς η έμπνευση της πόλης στη μουσική του 20ού αιώνα. Οι Ναπολιτάνοι έχουν ακούσματα από όλο τον κόσμο αλλά στη συνέχεια ίσως να τα αλλάξουν λίγο προσθέτωντας πρωτότυπα ναπολιτάνικα ρεφρέν.
Στα απόκρημνα, στενά σοκάκια της πόλης μπορεί κανείς να δει εντυπωσιακές εικονογραφίες αφιερωμένες στον «θεό» των κατοίκων Ντιέγκο Μαραντόνα, στη Μαντόνα και πολλούς άλλους αγίους. Μερικές φορές, όμως, ένα φωτοστέφανο αντικαθιστάται από ένα όπλο ή ένας σταυρός από μια πιπεριά. Αυτή είναι ακόμα μια πολιτιστική μίξη της Νάπολης.
Υπάρχουν πολλά κλισέ όσον αφορά την πόλη, αλλά ένα από αυτά που επαναλαμβάνονται συνέχεια είναι ότι πρόκειται για «έναν παράδεισο στον οποίο κατοικούν οι διάβολοι». Ισως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο παραμένει τόσο ζοφερά συναρπαστική. «Αυτό που ισχύει για τη Νάπολη, ισχύει για το σύμπαν», λέει στην Guardian ο συγγραφέας Μάριους Κοτσιετζόφσκι του οποίου το νέο βιβλίο «The Serpent Coiled in Naples» μόλις κυκλοφόρησε. «Είναι ένα απίστευτο σκηνικό για το ανθρώπινο δράμα επειδή όλα βρίσκονται εκεί: η μουσική, η street art, οι τρομερές αλήθειες για τον τόπο».
Με πληροφορίες από το The Guardian