«Το παραδοσιακό τραγούδι περνάει καλύτερες μέρες», έλεγε σε παλιότερη συνέντευξή του («Κ», 8.4.12) και εξηγούσε: «Υπάρχουν μουσικά σχολεία, ωδεία, κυρίως παιδιά που διψούν να μάθουν την παράδοση. Παλιά δεν βοηθούσε η πολιτεία. Εμάς ειδικά εκεί στη Θράκη μας είχε κηρύξει τον διωγμό, επειδή γειτονεύουμε με τα Βαλκάνια και έχουμε το ίδιο χρώμα και ρυθμούς. Στη χούντα τα θρακιώτικα τα χαρακτήριζαν βουλγάρικα. Ελληνικά θεωρούσαν τις άλλες περιοχές, πιο κάτω, που είχαν κλαρίνο».
Ηξερε τι έλεγε ο Χρόνης Αηδονίδης, ο μεγάλος ερμηνευτής της θρακιώτικης μουσικής παράδοσης, που πέθανε χθες σε ηλικία 94 ετών. Ο ίδιος εξάλλου είχε συμβάλει στη διάδοση των τραγουδιών της ιδιαίτερης πατρίδας του, μέσα από μια δημιουργική πορεία τουλάχιστον επτά δεκαετιών. Τη συμπύκνωνε ο Απόστολος Ευφραιμίδης, πρόεδρος του Αρχείου Μουσικολαογραφικής Παράδοσης «Χρόνης Αηδονίδης», στην ανακοίνωσή του για την εκδημία του δασκάλου του: η φωνή του, έγραφε ο πρόεδρος, ήταν «αριστοτεχνική και μελίρρυτη», η κληρονομιά του περιλαμβάνει «πολύτιμες μουσικές καταγραφές και τέσσερις γενιές μαθητών και συνεργατών», ενώ το τεράστιο έργο του συνοψίζεται σε τέσσερις λέξεις: «διέσωσε, διαμόρφωσε, δημιούργησε, δίδαξε».
Ο Χρόνης Αηδονίδης εξάλλου έμαθε εγκαίρως πολλά τραγούδια της γενέτειράς του, της Καρωτής Εβρου, αλλά και των γύρω χωριών, από την καλλίφωνη μητέρα του – ο ιερέας πατέρας του τού έμαθε ψαλμωδίες. Μαθητής ακόμα στο Διδυμότειχο, όταν άκουγε να λέγεται κάποιο θρακιώτικο τραγούδι, ρωτούσε για την προέλευσή του και σημείωνε τους στίχους σε ένα τετράδιο. Με τα εργαλεία της βυζαντινής μουσικής, την οποία είχε διδαχθεί στο Ελληνικό Ωδείο, προσέγγισε τα θρακιώτικα τραγούδια ως ερμηνευτής, ενώ αφού κατέβηκε στην Αθήνα, άρχισε να τα παρουσιάζει στο κοινό, από το 1953 και έπειτα, όταν ο λαογράφος Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου τον κάλεσε στη ραδιοφωνική εκπομπή «Θρακικοί Αντίλαλοι» – το 1957 θα αποκτούσε τη δική του.
Τουλάχιστον πεντακόσια τραγούδια ηχογράφησε, κυρίως στις δεκαετίες του ’60 και του ’70, αλλά και αργότερα, με χαρακτηριστικό τον δίσκο «Θρακιώτικο τραγούδι, βυζαντινό τροπάρι» του 1983. Εμπνεύστηκε δικά του, όπως το «Φίλοι μ’ καλώς ορίσατε», που ερμήνευσε στην τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Συμμετείχε στη χορωδία του Σίμωνα Καρρά, συνεργάστηκε με τους Γιώργο Νταλάρα, Ρος Ντέιλι, Νίκο Κυπουργό, Νεκταρία Καραντζή κ.ά, έδωσε συναυλίες σε όλο τον κόσμο ακόμα και όταν εργαζόταν ως λογιστής και τελικά, ό,τι έμαθε το δίδαξε στους νεότερους: σε ωδεία, αλλά και στο Κέντρο Μελέτης Μουσικής Παράδοσης Θράκης, Μικράς Ασίας και Ευξείνου Πόντου, που ίδρυσε το 1996.
Σύγχρονοι θεράποντες του δημοτικού τραγουδιού, όπως ο κλαρινίστας Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος, θα έφταναν να γνωρίζουν τον Χρόνη Αηδονίδη ως νεαροί μουσικοί, γεμάτοι θαυμασμό για εκείνον: «έτρεμα, είχα ήδη ακούσει όλους τους δίσκους του», θυμάται ο κ. Αρκαδόπουλος για την πρώτη του συνεργασία με τον Αηδονίδη, η σημαντικότερη συμβολή του οποίου, λέει, ήταν η «φρεσκάδα», η «νέα εικόνα» που έδωσε στη μουσική του Εβρου. «Εβαλε τα διαστήματα και τα μελίσματα των βυζαντινών ήχων στη θρακιώτικη μουσική, κρατώντας όμως το ντόπιο χρώμα της», προσθέτει για το ερμηνευτικό του στυλ.
«Λοξοί» ερμηνευτές της παράδοσης, όπως οι Θραξ Πανκc, πληροφορήθηκαν επίσης με μεγάλη θλίψη τον θάνατό του και δυσκολεύονται να συνοψίσουν τη συνεισφορά του. Το συγκρότημα τον είχε γνωρίσει ύστερα από μια συναυλία του στους Μεταξάδες Εβρου, χωριό που αναφέρεται στη «Βασιλικούδα», την οποία οι Θραξ Πανκc διασκεύασαν κατόπιν με τον δικό τους «αέρα». «Ηταν πολύ ανοιχτόμυαλος καλλιτέχνης», λένε στην «Κ» οι μουσικοί. «Είχαμε σκεφτεί να του προτείνουμε να συμμετάσχει σε μια διασκευή μας δικού του κομματιού, αλλά είχε μεγαλώσει αρκετά για να τον απασχολούμε με τη δική μας τρέλα».