Οταν είχαν ρωτήσει τον Πολ Λιντς πώς ένιωθε όταν ήταν ακόμη υποψήφιος για το βραβείο Μπούκερ, το οποίο κέρδισε το βράδυ της Κυριακής, είχε αναφέρει τον Καβάφη. Μετέφερε λίγους στίχους από το ποίημα «Το πρώτο σκαλί»: «Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι…».
Το βραβείο, μαζί με τις 50.000 στερλίνες, είναι το επιστέγασμα μιας δουλειάς τεσσάρων ετών για τον συγγραφέα. Τόσο του πήρε για να γράψει το «Prophet Song», ένα βαθιά πολιτικό μυθιστόρημα σε μια δυστοπική Ιρλανδία (στα ελληνικά θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Gutenberg, στη σειρά Aldina). Ο 46χρονος Πολ Λιντς έρχεται να εμπλουτίσει την πλούσια παράδοση των Ιρλανδών στην αγγλόφωνη λογοτεχνία, αλλά και στην ιστορία των Μπούκερ, που στη διάρκεια της πολυετούς πορείας τους αποτελούν καθρέφτη τάσεων όχι μόνο λογοτεχνικών αλλά ευρύτερα ιδεολογικών και γεωπολιτικών. Είναι και αυτά ένας δείκτης για το πώς συνομιλεί η λογοτεχνική παραγωγή με τα μεγάλα θέματα.
Ο Πολ Λιντς είναι ένας συγγραφέας που έχει ήδη μια αξιοπρόσεκτη διαδρομή. Δεν είναι νεοφώτιστος, ούτε η περίπτωσή του ανήκει στην κατηγορία των αουτσάιντερ. Το βραβευμένο βιβλίο του είναι το πέμπτο του μυθιστόρημα και πλέον, με μια κόκκινη ταινία «Βραβείο Μπούκερ» στο εξώφυλλο, το ταξίδι είναι μακρύ.
Ο Λιντς είναι ένας συγγραφέας που κινητοποιείται από το «σύγχρονο χάος», όπως σημειώνει. Μέσα από αυτούς τους σκοτεινούς μαιάνδρους προσπάθησε να μιλήσει με αμεσότητα έχοντας ως βάση την πατρίδα του, Ιρλανδία, εμπνεόμενος από τη διεθνή πολιτική σκηνή. «Επιχείρησα να ανοίξω δρόμο μέσα στο χάος», έχει πει. «Να μιλήσω για την αναταραχή στις δυτικές δημοκρατίες. Το πρόβλημα με τη Συρία – τη διάλυση ενός ολόκληρου έθνους, την κλιμάκωση της προσφυγικής κρίσης και την αδιαφορία της Δύσης. Η εισβολή στην Ουκρανία δεν είχε τότε αρχίσει. Δεν ήμουν σε θέση να γράψω απευθείας για τη Συρία, γι’ αυτό προσομοίωσα το θέμα στην περίπτωση της Ιρλανδίας». Ο Πολ Λιντς προσεγγίζει το θέμα της λειτουργίας της σύγχρονης δημοκρατίας μέσα από περίπλοκες και παράλληλες δυνατότητες.
Ο Σεμπάστιαν Μπάρι, ο διάσημος Ιρλανδός συγγραφέας (δύο φορές υποψήφιος για Μπούκερ), με το μυθιστόρημά του «Μακριά, πολύ μακριά» (στα ελληνικά από τις εκδ. Πόλις, μετ. Κίκα Κραμβουσάνου), είναι ο αγαπημένος συγγραφέας του Λιντς ανάμεσα στους σύγχρονους συγγραφείς. Το βιβλίο του Μπάρι διαδραματίζεται στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: «Πάντα με τραβούσε αυτή η εποχή», λέει ο Λιντς (ο προπάππους του είχε υπηρετήσει) «αλλά ποτέ δεν θα μπορούσα να γράψω κάτι τόσο καλό όσο ο Μπάρι».
Μέσα από τη βαθιά ιρλανδική εμπειρία, ο Πολ Λιντς διευρύνει και ο ίδιος την παράδοση των Μπούκερ. Η Ιρλανδία με την ούτως ή άλλως μεγάλη λογοτεχνική παράδοση έχει σημαντική παρουσία στα Μπούκερ. Αρκεί να αναφέρει κανείς την Αϊρις Μέρντοχ («Η θάλασσα, η θάλασσα», 1978), τον Ρόντι Ντόιλ (1993), τον Τζον Μπάνβιλ (2005), την Ανν Ενράιτ (2007), την Αννα Μπερνς (2018) αλλά και τον Ουίλιαμ Τρέβορ, ο οποίος ήταν τέσσερις φορές υποψήφιος. Αλλά είναι η ίδια η φύση και η ωρίμανση των βραβείων Μπούκερ στον χρόνο (από τότε που θεσπίστηκαν το 1969), ώστε ιδίως από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 και μετά, να συμβάλουν επιδραστικά στη διεύρυνση της ιδέας περί βρετανικότητας. Τα Μπούκερ ήταν από τους πρώτους θεσμούς στον λογοτεχνικό χώρο που ανταποκρίθηκαν μέσα από τις επιλογές τους (βραβεία και υποψηφιότητες) στη διεθνή τάση της διαπολιτισμικής διερεύνησης των ταυτοτήτων. Η ιδέα της βρετανικότητας είχε έναν και μόνο φορέα: την αγγλική γλώσσα. Τα παιδιά και τα εγγόνια της υβριδικής βρετανικής ταυτότητας της αποικιοκρατίας και της Κοινοπολιτείας του 20ού αιώνα αιμοδοτούσαν και ανανέωναν πλέον τον βρετανικό κανόνα.
Ας σημειώσει κανείς τον Νάιπουλ, τον Μπεν Οκρι, τη Ναντίν Γκόρντιμερ, τον Πίτερ Κάρεϊ… η Καραϊβική, η Νιγηρία, η Νότια Αφρική, η Αυστραλία διαμόρφωναν ισότιμα την εμπροσθοφυλακή της βρετανικής λογοτεχνίας. Και ας φέρει κανείς και στον νου τον Χανίφ Κιουρέισι και τον Καζούο Ισιγκούρο. Το Ηνωμένο Βασίλειο διευρύνεται διαρκώς τα τελευταία 40 χρόνια. Πέρυσι, νικητής ήταν ο Σέχαν Καρουνατίλακα από τη Σρι Λάνκα. Σήμερα, ένα πολιτικό μυθιστόρημα από την Ιρλανδία. Η συζήτηση παραμένει ανοικτή.