Η Οικία Φρόντζου στα Ιωάννινα, ένα αρχοντικό ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής του Μεσοπολέμου, έχει λάμψει και πάλι. Συμβάλλει με την παρουσία και τη λειτουργία του στην πολιτιστική ζωή της πόλης και αποτελεί ταυτόχρονα παράδειγμα συνέργειας μέσα από τη χορηγία που ενέκρινε η Βουλή των Ελλήνων προς το Ιδρυμα Μελετών Ιονίου και Αδριατικού Χώρου (ΙΜΙΑΧ), στο οποίο ανήκει το οίκημα. Το κτίριο παραδόθηκε πλήρως αποκατεστημένο το τελευταίο τρίμηνο του 2023 και έχει πλέον περάσει στη νέα, δημιουργική περίοδο της ιστορίας του.
«Η ανακαίνιση (εσωτερική και εξωτερική) της Οικίας Φρόντζου, η οποία είχε ήδη χαρακτηρισθεί διατηρητέο μνημείο, αλλά έφερε έντονα τα σημάδια της φθοράς και υπήρχε ορατός ο κίνδυνος κατάρρευσης της στέγης, κατέστη δυνατή ένεκα της χορηγίας της Βουλής των Ελλήνων, έπειτα από απόφαση του προέδρου της Βουλής, βουλευτή Ιωαννίνων κ. Κωνσταντίνου Τασούλα», λέει ο κ. Κωνσταντίνος Θ. Πέτσιος, καθηγητής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και πρόεδρος του ΙΜΙΑΧ (το Ιδρυμα δραστηριοποιείται στον επιστημονικό χώρο από το 1976 –ως θυγατρικό της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών– σύμφωνα με τη βούληση του ιδρυτή του Κωνσταντίνου Φρόντζου, διοργανώνοντας συνέδρια και εκδίδοντας μελέτες).
Νομικός και πολιτικός
Ο Κωνσταντίνος Φρόντζος (1904-1986) ήταν νομικός και πολιτικός και είχε διατελέσει δήμαρχος Ιωαννίνων κατά την περίοδο 1978-1980. Ηδη, όμως, από το 1931 είχε εμπλακεί στην πολιτική, αρχικά με το Κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθερίου Βενιζέλου και ήταν δραστήριος και γνωστός στην περιοχή από τα νεανικά του χρόνια. Βουλευτής εξελέγη για πρώτη φορά το 1956 με την ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ο Κωνσταντίνος Φρόντζος ήταν επίσης συλλέκτης με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη λαογραφία όπως και η σύζυγός του, Αιμιλία που είχε εστιάσει στην υφαντική.
Ως το 1986, έτος θανάτου του, ο Κωνσταντίνος Φρόντζος ήταν πρόεδρος τόσο της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών όσο και του Ιδρύματος Μελετών Ιονίου και Αδριατικού Χώρου. Στο δεύτερο, κληροδοτήθηκε η οικία του, «με σκοπό να δημιουργηθεί Μουσείο στο όνομα της μητέρας του Πηνελόπης Σούρλα και να λειτουργήσει ως χώρος εκδηλώσεων και εκθέσεων». Στο ΙΜΙΑΧ παραχωρήθηκαν επίσης η βιβλιοθήκη και οι συλλογές του Λαογραφικού Μουσείου «Κώστας Φρόντζος», που είχε ιδρυθεί από την Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών.
Η Οικία Φρόντζου, χτισμένη το 1936-37, ενσωματώνει μορφολογικά σπαράγματα από τη μεσοπολεμική παράδοση των Ιωαννίνων, όχι εκείνης του μοντερνισμού, αλλά εκείνης της σύζευξης λαϊκότροπων και βυζαντινών στοιχείων που εκβάλλουν σε ένα λεξιλόγιο υβριδικό και μεταβατικό. Τα Ιωάννινα, άλλωστε, κοσμούνται από έργα του Αριστοτέλη Ζάχου, με το δικό του ιδίωμα της βαλκανικής αρ νουβό και της έρευνας στις αρχέγονες μορφές της λαϊκής τέχνης. Η Οικία Φρόντζου, που διαθέτει και προαύλιο και σκεπαστό εξώστη, διαθέτει επίσης πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο καθώς και εξαιρετικές συλλογές και ιστορικά κειμήλια.
Με τη νέα της λειτουργία, η Οικία Φρόντζου εξασφαλίζει τη βιωσιμότητά της ως χώρου πολιτισμού με την υπογραφή προγραμματικής σύμβασης (Δεκέμβριος 2023) με τον Δήμο Ιωαννιτών. Θα λειτουργεί ως σύγχρονο πολιτιστικό κέντρο αλλά «και ως επίκεντρο ιστορικής αυτοσυνειδησίας και συλλογικής μνήμης, επιμόρφωσης μαθητών, σπουδαστών και του ευρύτερου κοινού μέσω των πνευματικών εκδηλώσεων και διεξαγωγής διαπολιτισμικού διαλόγου». Οπως τονίζει ο κ. Κωνσταντίνος Θ. Πέτσιος, «η Οικία Φρόντζου αναδεικνύεται σε σύγχρονο πολιτιστικό κέντρο των Ιωαννίνων».