Η παραπληροφόρηση είναι ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, προειδοποιεί η έκθεση Global Risks Report του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός. Για πολλά χρόνια ωστόσο δεν της απέδιδαν την αρμόζουσα σημασία. Μέχρι που, τέλη 1986, ο Νταν Ράδερ, παρουσιαστής του κεντρικού βραδινού δελτίου ειδήσεων του εθνικής εμβέλειας CBS, ενημερώνει εκατομμύρια ανυποψίαστους Αμερικανούς ότι «δημοσιεύσεις σε σοβιετικές εφημερίδες ισχυρίζονται ότι ο ιός που προκαλεί το AIDS διέρρευσε από εργαστήριο του αμερικανικού στρατού στο Mέριλαντ, το οποίο έκανε πειράματα βιολογικού πολέμου». Για να γίνει αυτό, χρειάστηκαν περίπου τρία χρόνια από τη δημοσίευση της «αποκαλυπτικής» ιστορίας, το 1983, στην ινδική εφημερίδα The Patriot, σύμφωνα με την οποία το AIDS είχε δημιουργηθεί από την αμερικανική κυβέρνηση ως όπλο εναντίον Αφροαμερικανών και ομοφυλοφίλων. Και μάλλον ο Ράδερ δεν θα είχε φτάσει να το «αποκαλύψει» εάν, νωρίτερα, δεν είχε αναπαραχθεί σχεδόν από το σύνολο των ΜΜΕ της Αφρικής, εάν δεν είχαν εμφανιστεί δύο Ανατολικογερμανοί βιολόγοι οι οποίοι υποστήριζαν τον ισχυρισμό σε μια διάτρητη –όπως αποκαλύφθηκε στη συνέχεια– «επιστημονική» έκθεση, εάν ΜΜΕ από την Γκάνα και το Μπαχρέιν μέχρι τη Σουηδία και τη Νέα Ζηλανδία δεν είχαν αναπαραγάγει το άρθρο με τίτλο «Πανικός στη Δύση ή τι κρύβεται πίσω από την αίσθηση που περιβάλλει το AIDS» του Βαλεντίν Ζαπεβάλοφ, από τη σοβιετική εφημερίδα Literaturnaya Gazeta.
Αυτό το τελευταίο επεκαλείτο την αρχική πηγή, την εφημερίδα The Patriot, αλλά με περισσότερες λεπτομέρειες. Το 1988, ο πρώην αρχισυντάκτης του πρακτορείου TASS και στο μεταξύ αποστάτης της KGB, Ιλια Τζερκβέλοφ, αποκάλυπτε ότι η ινδική εφημερίδα είχε ιδρυθεί το 1962 από την KGB με στόχο «αποκαλύψεις» για την απαξίωση της Δύσης και τη δημιουργία αντιαμερικανικού αισθήματος ανά τον κόσμο. Οχι ότι τότε δεν βοηθούσε και η αμερικανική εξωτερική πολιτική, αλλά η σοβιετική βοήθεια προς αυτή την κατεύθυνση κρινόταν απαραίτητη. Τελικώς, το 1992, ο διευθυντής της Ρωσικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (SVR) Γιεβγένι Πριμακόφ παραδέχθηκε ότι η KGB βρισκόταν πίσω από την «αποκαλυπτική» ιστορία.
Η ρωσική προπαγάνδα μετέρχεται πολλές μεθόδους – Κύριος στόχος της η υπονόμευση των ανοιχτών κοινωνιών της Δύσης.
Το ντοκιμαντέρ «Operation InfeKtion» των New York Times αναφέρεται στην παραπάνω ιστορία, επιχειρώντας να εξηγήσει τους τρόπους με τους οποίους μία από τις κεντρικές τακτικές των Σοβιετικών –η παραπληροφόρηση για τη Δύση– συνεχίζεται, από τη Ρωσία πλέον, μέχρι σήμερα: από το Pizzagate μέχρι τις συνωμοσίες για τα εμβόλια για τον κορωνοϊό και από την αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας μέχρι την επιδρομή… κοριών στη Γαλλία – ναι, δεν υπήρχε καμία έξαρση πέρα από τη φρενήρη, παγκόσμια αναπαραγωγή της «είδησης».
Ομάδα που κερδίζει δεν την αλλάζεις, ειδικά αν έχεις θητεύσει στις μεθόδους της ως πρώην πράκτορας της KGB, όπως ο Πούτιν, και βλέπεις ότι αυτή η συνεχώς εξελισσόμενη και λόγω Διαδικτύου τακτική αντέχει από τις μέρες της ΕΣΣΔ. Οι κανόνες της επιτυχίας εφαρμόζονται εύκολα από ολοκληρωτικά καθεστώτα που δεν δίνουν δημόσιο λογαριασμό στο εσωτερικό κοινό, αφού προσαρμόζουν την «ενημέρωση» στα μέτρα τους, την ίδια στιγμή που στοχεύουν ανοιχτές κοινωνίες με πολιτική ποικιλομορφία, ελευθερία Τύπου και αλλεπάλληλα, θεσμικά και μη, όργανα ελέγχου των κυβερνώντων, ο οποίος οδηγεί σε ένα επίπεδο λογοδοσίας και ο οποίος, παρά τις παλινδρομήσεις, οδηγείται από μια συνεχή ηθική εξέλιξη. Εξάλλου αυτός είναι ο κύριος στόχος. Η υπονόμευση των ανοιχτών κοινωνιών. Ενας κανόνας που αναφέρεται στο ντοκιμαντέρ από Ρώσους, πρώην πράκτορες της KGB, είναι χαρακτηριστικός: «Αναζητήστε κοινωνικές ρωγμές και εκμεταλλευθείτε οποιαδήποτε πηγή διαίρεσης σε πεδίο οικονομικό, δημογραφικό, εθνοτικό, γλωσσικό. Κάντε τους ανθρώπους να χάσουν την εμπιστοσύνη μεταξύ τους και απέναντι στους θεσμούς». Παράδειγμα, αυτός, σε συνδυασμό με τον κανόνα του σχετικού εγχειριδίου που λέει: «Κρύψτε το χέρι σας κάνοντας να φαίνεται ότι η ιστορία προέρχεται από κάπου αλλού», έφερε, μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, ζωγραφισμένα «αστέρια του Δαυίδ» σε εκατοντάδες σπίτια στη Γαλλία, με την επιχείρηση να υποστηρίζεται –όπως και αυτή με τους κοριούς– διά της αγαπημένης ρωσικής μεθόδου doppelganger (σωσίας): μιμήσεις ιστοσελίδων μεγάλων ΜΜΕ, όπως οι Guardian, Liberation, Le Monde που δημοσιεύουν την «είδηση». Η διάχυση σύγχυσης και ανησυχίας επιτυγχάνεται, ενώ το γεγονός ότι η χρήση του συμβόλου θα μπορούσε να σημαίνει είτε υπεράσπιση είτε καταδίκη του Ισραήλ, δημιουργεί μια ακόμα πιο ενδιαφέρουσα κατάσταση – και οι δύο πλευρές, μουσουλμάνοι και Εβραίοι, θα ήταν ύποπτες και έτοιμες να στραφούν η μία εναντίον της άλλης. Σίγουρες ότι η επιλογή είναι δική τους.
Ο έβδομος κανόνας του εγχειριδίου είναι ο σημαντικότερος, υποδεικνύοντας τον τρόπο που δουλεύει ο Πούτιν αλλά και τον δρόμο της προσπάθειας που έχει μπροστά της η Δύση: «Παίξτε το μακροχρόνιο παιχνίδι». Χρόνια τώρα η Ρωσία του Πούτιν το ακολουθεί, βάζοντας τους δυτικούς να τρέχουν πίσω από τα μικρά ή μεγάλα ψέματα που τελικώς συντίθενται σε απειλή για τις κοινωνίες τους. Γνωρίζει εξάλλου ότι οι απαραίτητοι, χρήσιμοι για τον ίδιο όπως και για όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, ηλίθιοι δεν έλειψαν από τη Δύση ποτέ.