Η περίπτωση της Μπέατριξ Πότερ (1866-1943) μοιάζει να είναι μοναδική στην ιστορία, καθώς εκείνη και μόνον εκείνη πέτυχε να συγκεράσει τόσο θαυμαστές ιδέες για τα ζώα, τη φύση, την οικολογία, την τέχνη και τη λογοτεχνία. Αυτή η σπάνια γυναίκα, συνδεδεμένη με το βρετανικό τοπίο, τη βρετανική εξοχή και τη βρετανική εικονογράφηση, είναι το αντικείμενο μιας εξαιρετικά πλούσιας και ενδιαφέρουσας έκθεσης που έχει ήδη εγκαινιαστεί στη Νέα Υόρκη. Στεγάζεται στη Βιβλιοθήκη και Μουσείο Μόργκαν στο Μανχάταν (στη λεωφόρο Μάντισον), ένα από τα ωραιότερα μουσεία των ΗΠΑ, και αξιοθέατο ούτως ή άλλως ασχέτως εκθεσιακού προγράμματος. Πόσω μάλλον όταν υπάρχει αυτή η έκθεση για την Μπέατριξ Πότερ (διάρκεια έως τις 9 Ιουνίου) σε συνεργασία με το Μουσείο Βικτόρια και Αλμπερτ του Λονδίνου, τη Νάσιοναλ Τραστ και άλλους βρετανικούς φορείς, σε συνδυασμό με την εξαιρετική συλλογή έργων και βιβλίων της Πότερ που έχει ήδη στη συλλογή της η Βιβλιοθήκη Μόργκαν. Αυτό το ξεχωριστό γεγονός επαναφέρει το βλέμμα επάνω σε αυτήν την πρωτοπόρο γυναίκα που έλαβε κατ’ οίκον εκπαίδευση (όπως ήταν σύνηθες για τα κορίτσια της ανώτερης τάξης στη βικτωριανή εποχή) και προσέγγισε το σύνολο του φυσικού κόσμου (ζώα και δέντρα και καλλιέργειες) με αγάπη στη δημιουργία. Ο πιο διάσημος ήρωάς της, ο Peter the Rabbit, ήταν ο πρώτος χαρακτήρας παιδικής λογοτεχνίας που έγινε και προϊόν εμπορίου (το 1903, έγινε λούτρινο παιχνίδι με πρωτοβουλία της ίδιας της Μπέατριξ Πότερ).
Ολο το σύμπαν που δημιούργησε η φαντασία της Μπέατριξ Πότερ είναι βασισμένο στον φυσικό κόσμο. Τα καλοκαίρια που περνούσε ως παιδί (τη δεκαετία του 1870) στη Σκωτία και στις λίμνες της ΒΔ Αγγλίας (Lake District) τη διαπότισαν και αποτέλεσαν σταθερή πηγή έμπνευσης. Από εκεί, από εκείνο το πλούσιο φυσικό περιβάλλον, εμπνεύστηκε όλους τους χαρακτήρες των βιβλίων της και παρέδωσε στο κοινό έναν νέο εξαρχής κόσμο, που, όμως, ήταν οικείος σε συνειρμική σύνδεση με εικόνες του υποσυνείδητου. Η Μπέατριξ Πότερ ήξερε τι έγραφε, δεν ήταν απλώς συγγραφέας ιστοριών. Είχε σπουδάσει βοτανολογία και μυκητολογία, γνώριζε αναλυτικά και σε βάθος τον φυσικό κόσμο. Ηταν πρωτοπόρος στην προστασία της φύσης, είχε ασχοληθεί με την αναπαραγωγή προβάτων και εντέλει δώρισε εκατοντάδες στρέμματα γης στη Νάσιοναλ Τραστ.
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Η αναγέννηση του Χάρλεμ
Η νέα έκθεση στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης επικεντρώνεται στη λεγόμενη καλλιτεχνική αναγέννηση του Χάρλεμ και στον υπερατλαντικό μοντερνισμό. Είναι μια έκθεση με ειδικό βάρος, καθώς η πρώτη με το ίδιο θέμα είχε παρουσιαστεί το 1968 ως μια σχεδόν εθνολογική παρουσίαση χωρίς ιδιαίτερη έμφαση στα ίδια τα έργα τέχνης. Η νέα προσέγγιση αφορά την περίοδο 1918-1940 και επιχειρεί όχι μόνο μια αποκατάσταση αλλά και μια αποκάλυψη της καλλιτεχνικής δημιουργίας στο προπολεμικό Χάρλεμ.
ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ
Ενας «χαμένος» Μπρανκούζι
Ενα θεωρούμενο χαμένο γλυπτό του Κονσταντίν Μπρανκούζι (1876-1957), του εθνικού γλύπτη της Ρουμανίας, εμφανίστηκε σε δημοπρασία στο Βουκουρέστι. Το μπούστο ανήκει στην παρισινή περίοδο του Μπρανκούζι και φιλοτεχνήθηκε την περίοδο 1905-06. Ο εικονιζόμενος είναι ο Αχιλλέας Μπαλντέ, σερβιτόρος στο εστιατόριο όπου έπλενε πιάτα ο ίδιος ο Μπρανκούζι. Είχε θεωρηθεί οριστικά χαμένο, όταν εμφανίστηκε σε κατάλογο οίκου δημοπρασιών χωρίς να είναι γνωστή η ενδιάμεση περίοδος.
ΛΙΣΣΑΒΩΝΑ
Ταξίδι στην Ιερουσαλήμ
Στο Μουσείο Γκουλμπενκιάν, με τους θησαυρούς του Αρμένιου συλλέκτη, μια ιδιαίτερη ενότητα μας φέρνει κοντά στη ζωή και στα ταξίδια του. Η ερευνήτρια Βέρα Μαρίζ φωτίζει το ταξίδι του Καλούστε Γκουλμπενκιάν το 1934 προς τα Ιεροσόλυμα. Το βιβλίο ταξιδίων με τις σημειώσεις και τις καρτ ποστάλ είναι ένα ανεκτίμητο τεκμήριο. Είναι ένα ταξίδι στη Μεσόγειο από την Ισπανία και την Ιταλία προς την Αίγυπτο και την Παλαιστίνη προς αναζήτηση ενός σπάνιου αρμενικού χειρογράφου.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Μιχαήλ Αγγελος
Το Βρετανικό Μουσείο έχει ανακοινώσει μία από τις μεγάλες εκθέσεις που θα παρουσιάσει προσεχώς (από τις 2 Μαΐου) με θέμα τις τελευταίες δεκαετίες του Μιχαήλ Αγγέλου. Η έκθεση εστιάζεται στα τελευταία 30 χρόνια της ζωής του, όταν ο Μιχαήλ Αγγελος εγκατέλειψε τη Φλωρεντία και να επιστρέψει στη Ρώμη ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του Πάπα Κλήμη Ζ΄ για να ζωγραφίσει την Καπέλα Σιστίνα, να αναλάβει νέες παραγγελίες και να επανασυνδεθεί με τον φιλικό περίγυρό του.
ΒΙΕΝΝΗ
Μοντερνισμός στην Ουκρανία
Εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Μπελβεντέρε της Βιέννης έκθεση αφιερωμένη στα ρεύματα του μοντερνισμού το πρώτο μισό του 20ού αιώνα στην Ουκρανία με έμφαση στα καλλιτεχνικά κέντρα του Λβοφ, του Κιέβου και του Χάρκοβο. Τα έργα εντάσσονται στη διεθνή πρωτοπορία. Ορισμένα είναι επηρεασμένα από τοπικές παραδόσεις και τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό, άλλα όμως είναι πλησιέστερα στο Γιούγκεντστιλ και στον κονστρουκτιβισμό. Είναι μια δυνατότητα κατανόησης της πολιτιστικής ταυτότητας της Ουκρανίας.