Η συνεκτική μορφή του Λόρδου Βύρωνα

Η συνεκτική μορφή του Λόρδου Βύρωνα

Στην επέτειο των 100 ετών από τον θάνατό του, το 1924, είχαν κυκλοφορήσει τα πρώτα γραμματόσημα που τυπώθηκαν στην Αγγλία

2' 31" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πριν από 200 χρόνια, Απρίλιο μήνα, πέθανε ο Λόρδος Βύρων στο Μεσολόγγι, σε ηλικία 36 ετών, και έκτοτε ο μύθος του απλώνεται τόσο στη λόγια ζωή όσο και στη λαϊκή κουλτούρα. Αυτές τις ημέρες διαβάζοντας το βιβλίο του Ιωάννη Π. Χουντή «Ο ρομαντισμός στην εξουσία» (εκδ. Αρμός) που αναλύει την πολιτική ιδεολογία του Βύρωνα και μετά μια πρόσφατη επίσκεψη στο Μουσείο Φιλελληνισμού που ίδρυσε ο Κωνσταντίνος Βελέντζας (Ζησιμοπούλου 12, περιοχή Γηροκομείου), η σκιά του Λόρδου Βύρωνα είχε απλωθεί.

Αναλογιζόμενος την εντύπωση που θα έκανε η επέτειος των πρώτων 100 χρόνων πριν από έναν αιώνα, διάβασα πως στις 19 Απριλίου 1924, η «Καθημερινή» υπενθύμιζε στο κοινό της «την μεγάλην Λαϊκήν Συναυλίαν της ορχήστρας και χορωδίας της Αθηναϊκής Μανδολινάτας» στο Σαλόν Ιντεάλ για την πρώτη εκτέλεση της «Κόρης της Αθήνας», «επί στίχων του Βύρωνος κατά σύνθεσιν του κ. Ν. Λάβδα». Και την επομένη, 20 Απριλίου 1924, στο «Ελληνικό Ωδείο», το κοινό μπορούσε να ακούσει τον ύμνο του Σολωμού προς τον Βύρωνα που είχε μελοποιήσει ο Διονύσιος Λαυράγκας (το χορωδιακό έργο είχε εκτελεσθεί για πρώτη φορά στην Ακρόπολη).

Εκείνη τη χρονιά, το 1924, είχαν κυκλοφορήσει στην Ελλάδα και δύο από τα ωραιότερα γραμματόσημα. Ηταν τα πρώτα που είχαν αφιερωθεί στον Λόρδο Βύρωνα και έκτοτε εκτιμώνται ιδιαίτερα από τους φιλοτελιστές αλλά και τους βυρωνιστές παγκοσμίως. Είναι πράγματι θαυμάσια εκτελεσμένα, σε χρώματα γαλάζιο, βιολέ και μαύρο, το ένα απεικονίζει τη μορφή του Βύρωνα με απόδοση του γνωστού έργου του Τόμας Φίλιπς από τον Νικόλαο Λύτρα. Και το άλλο, είναι μια ελεύθερη σύνθεση από την υποδοχή του Βύρωνα στο Μεσολόγγι κατά Θ. Π. Βρυζάκη. Το ιδιαίτερο στοιχείο είναι ότι τα γραμματόσημα αυτά, τα πρώτα με τα οποία η Ελλάδα τιμούσε τον Βύρωνα, τυπώθηκαν στην Αγγλία, στο αρτιότερο τυπογραφείο γραμματοσήμων και χαρτονομισμάτων με τη μέθοδο της χαλκογραφίας (Bradbury Wilkinson & Co). Οπως αναφέρει ο Θανάσης Παπαϊωάννου στο βιβλίο του «Γραμματόσημο και Ιστορία», «πουλήθηκαν 4.150.000 πλήρεις σειρές».

Επιπλέον ενδιαφέρον προκαλεί το έτος της πρώτης επετείου. Το 1924 ήταν μόλις δύο έτη μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και ο Λόρδος Βύρων ως συνεκτική μορφή προσφερόταν για ομοψυχία και επανασυγκρότηση εθνικής ταυτότητας. Στο βιβλίο της «Ελληνικά Γραμματόσημα 1861-1961. Ιστορία, ιδεολογία, αισθητική», η εικαστικός και σχεδιάστρια γραμματοσήμων Μυρσίνη Βαρδοπούλου επισημαίνει αυτήν ακριβώς τη διάσταση: «Μετά το 1922, το κλίμα στην ελληνική κοινωνία ήταν ανάλογο του 1897». Η ανάγκη τόνωσης του ηθικού αλλά και οργάνωσης μιας συμπαγούς και αρραγούς εθνικής αντίληψης συνέχειας και ενότητας είχε μεταμορφώσει τη φιλοτελική πολιτική.

Από τη δεκαετία του 1920 και μετά, ο ελληνικός φιλοτελισμός εγκαταλείπει τον 19ο αιώνα και το ολυμπιακό πνεύμα και εγκολπώνεται την τρισδιάσταση θεωρία του νέου ελληνισμού. Ο Λόρδος Βύρων, το πνεύμα του φιλελληνισμού και το πάνθεον των Ηρώων του 1821 υπηρετούσαν και αυτήν τη διάσταση του συμβολισμού. Η εξαιρετική, επίσης, σειρά γραμματοσήμων με τους Ηρωες του 1821 που ακολούθησε το 1930, για την εκατονταετηρίδα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, επιβεβαιώνει αυτήν την τάση, που ενισχύθηκε περαιτέρω και στο αστικό περιβάλλον με τα εγκαίνια του Πάρκου των Ηρώων στο Πεδίον του Αρεως το 1934. Ο Λόρδος Βύρων με τους συμβολισμούς του βρισκόταν πάντα στην υπηρεσία του ελληνικού κρατικού ιδεολογήματος.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή