Σινεμά και θέατρο στο παλιό Παρίσι
Η νέα έκθεση στο Μουσείο Ορσέ στο Παρίσι δικαιώνει τον Ζαν-Λικ Γκοντάρ, ο οποίος υποστήριζε ότι ο κινηματογράφος μπορεί να έχει γενέθλιο έτος το 1908, αλλά επί της ουσίας είναι μια ανακάλυψη του 19ου αιώνα. Αν μη τι άλλο, οι ραγδαίες μεταβολές και εξελίξεις σταδιακά μετά το 1840, αφού έχει εφευρεθεί η φωτογραφία και μετά τη σταδιακή εξάπλωση των σιδηροδρομικών δικτύων, άλλαξαν τον κόσμο και κυρίως τον τρόπο που ο άνθρωπος έβλεπε τον εαυτό του και τις δυνατότητές του. Η έκθεση στο Ορσέ επικεντρώνεται στο Παρίσι και στις αρχές του εικοστού αιώνα, με τη βιομηχανία του θεάματος και την κουλτούρα της απόλαυσης να φθάνει το απόγειό της. Αλλά αυτή η φαντασμαγορία καλλιτεχνικών αστέρων, κινούμενης εικόνας, ανεξάντλητης λάμψης και διαρκών ερεθισμάτων γεννιέται πολύ πιο πίσω, στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν τα δίκτυα της αστικής κοινωνίας πυκνώνουν. Οι διεθνείς εκθέσεις παγκοσμίως γίνονται θέατρα εξελίξεων που ερεθίζουν τη φαντασία και μικραίνουν τις αποστάσεις, με αποκορύφωση τη διεθνή έκθεση των Παρισίων του 1900, την κορωνίδα του μοντέρνου, τότε, κόσμου ακριβώς στην υποδοχή του νέου αιώνα, που θα γιάτρευε κάθε κακό. Στο Ορσέ, η νέα έκθεση με τίτλο «Επιτέλους, το σινεμά! Τέχνες, εικόνες και θεάματα στη Γαλλία, 1833-1907» εγκαινιάζεται στις 28 Σεπτεμβρίου (με διάρκεια έως τις 16 Ιανουαρίου) ξετυλίγει μια συναρπαστική ιστορία γύρω από τη μοντέρνα ζωή. Ο νεωτερισμός του πρώιμου κινηματογράφου συνδέθηκε όχι μόνο με τις δυνατότητες της νέας τεχνολογίας αλλά και με τις δυνατότητες προβολής επιθυμιών του μέσου ανθρώπου στην οθόνη. Το σινεμά, το μουσικό θέατρο, η λαϊκή ψυχαγωγία των θεαμάτων επιτάχυναν τη μεταβολή των αντιλήψεων για τις σχέσεις ανάμεσα στα φύλα, τη διάθεση του σώματος, τον ερωτισμό, την υγιεινή, τη μόδα, την κατανάλωση, τη γαστρονομία. Ενας καινούργιος κόσμος αντικαθιστούσε τον παλαιό σε μια διεργασία που κράτησε πολλές δεκαετίες. Και αυτή είναι η συναρπαστική πλευρά της έκθεσης, που θέλει να μας καταστήσει κοινωνούς της μακράς διάρκειας αλλά και της πρώιμης ανατολής του μοντέρνου κόσμου, πριν από το 1850. Ο αστικός κόσμος που σφράγισε το πρόσωπο της Δύσης άρχισε σταδιακά να συγκροτείται μετά τον Ναπολέοντα, για να πυκνώσει μετά το 1830-1840 και να απογειωθεί μετά το 1860. Τα νεωτερικά ρεύματα στην τέχνη, τα νέα ήθη, ιδίως στο Παρίσι την εποχή των ιμπρεσιονιστών, οι μεγάλες εξελίξεις στην τεχνολογία καθόρισαν και τις επιθυμίες του κοινού που συνέρρεε στα πρόδρομα είδη του κινηματογράφου, όπως ήταν τα πανοράματα και οι κινούμενες εικόνες. Η έκθεση στο Μουσείο Ορσέ ανοίγει εκ νέου μια μεγάλη συζήτηση για τις απαρχές της μοντέρνας ζωής.
ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ
Νέος Βαν Γκογκ
Εδώ και λίγες ημέρες εκτίθεται ένα έργο του Βαν Γκογκ, στο Μουσείο Βαν Γκογκ του Αμστερνταμ, το οποίο πρόσφατα αποδόθηκε στον δημιουργό του. Είναι ένα προσχέδιο του 1882 που δείχνει έναν κατάκοπο άνδρα να στηρίζει το κεφάλι του στα χέρια. Αυτό το προσχέδιο οδήγησε στη δημιουργία του ολοκληρωμένου σχεδίου το οποίο είναι ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα του ζωγράφου από την περίοδο της Χάγης. Το έργο αναφέρεται στις επιστολές του Βαν Γκογκ.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Μπόφορντ Ντελάνι
Αφροαμερικανός ζωγράφος Μπόφορντ Ντελάνι (1901-1979) υπήρξε ένας από τους βασικούς εκπροσώπους του μεταπολεμικού αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Είχε, όμως, σημαντική επίδοση και στην προσωπογραφία, στα όρια του εξπρεσιονισμού και της ποπ αρτ. Συνήθως ζωγράφιζε φίλους, όπως ο συγγραφέας Τζέιμς Μπόλντουιν (φωτ.). Μια έκθεση αφιερωμένη στα πορτρέτα του παρουσιάζεται αυτήν την περίοδο στη Νέα Υόρκη, στην αίθουσα τέχνης Michael Rosenfeld.
ΜΝΗΜΗ
Νίνο Καστελνουόβο
Αγαπημένος ηθοποιός του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, ο Νίνο Καστελνουόβο, ο οποίος πέθανε στις αρχές του μήνα στα 85 του χρόνια, είχε συνδεθεί με την ακμή του ιταλικού και του γαλλικού σινεμά. Περισσότερο από κάθε άλλο ρόλο του, μένει στην ιστορία και στη συλλογική μνήμη ως ιδανικός παρτενέρ της Κατρίν Ντενέβ στις «Ομπρέλες του Χερβούργου», το μιούζικαλ του Ζακ Ντεμί (1964) με τη μουσική του Μισέλ Λεγκράν, που έμεινε στην ιστορία του κινηματογράφου.
ΕΚΔΟΣΗ
Εϊμι Γουάινχαουζ
Μια νέα έκδοση για την Εϊμι Γουάινχαουζ κυκλοφορεί από τον ιστορικό εκδοτικό οίκο της Βρετανίας Thames & Hudson. Το βιβλίο με τίτλο «Amy Winehouse: Beyond Black» (σε επιμέλεια της στενής της φίλης Νάομι Πάρι) είναι βιογραφική αφήγηση με πλήθος φωτογραφιών, πολλών εξ αυτών ανέκδοτων, στίχους τραγουδιών, αναμνηστικά της σύντομης ζωής της, καθώς και πολλών κειμένων από φίλους και συνεργάτες, που όλοι μαζί συνθέτουν ένα πολύπλευρο πορτρέτο.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Για το Περού
Η νέα έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο είναι αφιερωμένη στον πολιτισμό του Περού, με αφορμή τα 200 χρόνια της ανεξαρτησίας του. Θα εγκαινιαστεί στις 11 Νοεμβρίου και θα διερευνήσει την κληρονομιά, την τέχνη και τις δοξασίες των πολιτισμών που άνθησαν σε ένα από τα πιο σύνθετα τοπία του κόσμου, από τους πρώτους αυτόχθονες μέχρι τους Ινκας. Υφάσματα, κεραμικά, μεταλλουργία και σκεύη και κατάλοιπα μιας τελετουργικής εθιμοτυπίας θα αφηγούνται πολλαπλές αναγνώσεις.