Μικρά βιβλία, μεγάλα κείμενα

Μικρά βιβλία, μεγάλα κείμενα

2' 29" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η σειρά «Ατακτος λαγός» –με το χαρακτηριστικό σήμα, φιλοτεχνημένο από τον Κύριλλο Σαρρή– των εκδόσεων Αγρα είναι μια χαμηλών τόνων ολιστική εμπειρία. Μια σταλιά βιβλία, τα οποία κατορθώνουν, μέσα στην κυριολεκτική τους ελαφρότητα, να διατηρήσουν την αναγνωστική και αισθητική τους βαρύτητα. Τρία κυκλοφόρησαν εσχάτως: «Σεμνή πρόταση ώστε να παύσουν τα τέκνα των φτωχών ν’ αποτελούν βάρος για τους γονείς τους και τον τόπο και να καταστούν ωφέλιμα στην κοινωνία» του Ιωνάθαν Σουίφτ, πρωθιερέως του καθεδρικού ναού Αγίου Πατρικίου εν Δουβλίνω (μτφρ. Γ. Ν. Πεντζίκης, επίμ. Ρομπέρτο Μπολάνιο, μτφρ. Μαρία Μαργαρώνη)· «Νικόλαος Εγγονόπουλος ή Το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου και Διάλεξη για τον Νίκο Εγγονόπουλο» του Ανδρέα Εμπειρίκου (με «Αντιφώνηση» του Νίκου Εγγονόπουλου και επίμετρο του Γιώργη Γιατρομανωλάκη)· «Ο κομμουνιστής της Μονμάρτρης» του Μίχαελ Κλέεμπεργκ (μτφρ. Βάνα Χατζάκη).

Ο Σουίφτ, στην υπόλευκη έκδοση της Αγρας –επανέκδοση του 1998, στη Σειρά Α΄ του «Ατακτου λαγού»–, «πήρε τ’ όπλο του». Θυμωμένος και απογοητευμένος από Αγγλους και Ιρλανδούς, από τον μαρασμό του έθνους του, προτείνει την ανθρωποφαγία ως λύση στο χρονίζον πρόβλημα, που έφερε τον ίδιο αλλά και την Ιρλανδία σε υπαρξιακό αδιέξοδο. Σε αυτό το βαθύτατα θλιμμένο –και γι’ αυτό ακραία σαρκαστικό– κείμενο, ο Σουίφτ παραθέτει το πλήρες σχέδιο που έχει επί μακρόν μελετήσει και με κάθε λεπτομέρεια συνθέσει. Σαν λογιστής με «μανίκι» για τη μελάνη, ο πρωθιερεύς μιλάει με «αριθμούς και διευθύνσεις» για το πόσο και πώς θα ωφεληθεί η πατρίδα του από αυτό το μέτρο, που θα εφαρμόζεται σε κάθε βρέφος που θα κλείνει το πρώτο του έτος. Μια, πράγματι, σεμνή πρόταση.

Το πράσινο βιβλίο –επανέκδοση του 1998, στη Σειρά Α΄ του «Ατακτου λαγού»– του Ανδρέα Εμπειρίκου αποτελεί σύνθεση δημοσιεύματος στο «Τετράδιο» (τχ. 3, 12/1945) και της εισήγησής του (13/2/1963) στην έκθεση έργων του Νίκου Εγγονόπουλου στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο (6-18/2/1963), η οποία ακολουθείται από την «Αντιφώνηση» του ζωγράφου και ποιητή. Ο Εμπειρίκος… επιτίθεται από τις πρώτες αράδες, λέγοντας ότι δεν θα μιλήσει ως κριτικός, διότι δεν συμπαθεί την κριτική· ούτε, ασφαλώς, θα μιλήσει ως αισθητικός, «διότι η αισθητική είναι αντιποιητική», ενώ δεν θα μιλήσει ως φιλόσοφος ή κοινωνιολόγος, «όπως είναι της μόδας να κάμνουν σήμερα άνθρωποι τελείως άσχετοι με αυτές τις ειδικευμένες επιστήμες. […] Θα μιλήσω μόνον ως θαυμαστής του Νικολάου Εγγονοπούλου». Αργότερα, το αντικείμενο του θαυμασμού ανταποδίδει, στην «Αντιφώνηση»: «Εχω δε τη διπλή χαρά που, με την ευκαιρία της δικιάς μου της εργασίας, ευτυχήσαμε όλοι να ακούσουμε τα πάντοτε πολύτιμα, τα πάντοτε υπέροχα λόγια του μεγάλου Ποιητού». Αλήθεια λέει.

Ο Μίχαελ Κλέεμπεργκ, για κάποιους πούρο παράδειγμα της «νέας γερμανικής λογοτεχνίας», είναι απλώς ξεκαρδιστικός. Το Κόμμα από τη Μόσχα ζήτησε από το Κόμμα στη Γαλλία να στείλει, μεταξύ άλλων, στο συνέδριο του ΚΚΣΕ, έναν αντιπρόσωπο από τις χώρες που βρίσκονται υπό τον «γαλλικό ιμπεριαλισμό». Ο Γκασπάρ Μοράν επιφορτίστηκε με την εύρεση του «μαύρου συντρόφου» και, ελλείψει εγγεγραμμένου μέλους εξ Αφρικής, βρήκε, μέσω… αγγελίας, έναν μαύρο ηθοποιό, στον οποίο πούλησε το παραμύθι ότι πρέπει να υποδυθεί τον κομμουνιστή που εντάχθηκε στο Κόμμα και… αμέσως καλύτερα. Εκεί ξεκινούν τα γέλια. Στην κυριολεξία. Τρεις μικρές ιστορίες. Τρεις μικρές συνωμοσίες. Κατακαλόκαιρο.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή