Ντοκιμαντέρ-κολάζ οικογενειακών αναμνήσεων και ελληνικών μύθων

Ντοκιμαντέρ-κολάζ οικογενειακών αναμνήσεων και ελληνικών μύθων

2' 48" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δεν έχουν όλα τα home video τα στοιχεία μιας σύγχρονης ελληνικής τραγωδίας. Το οικογενειακό ντοκιμαντέρ της Ελληνοαμερικανίδας Αλεξάνδρας Ανθονυ «Lost in the Bewilderness», το οποίο απέσπασε θερμές κριτικές στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αφηγείται την ιστορία ενός χαμένου ήρωα που ύστερα από πολλές περιπέτειες επιστρέφει στον θρόνο της πατρογονικής εστίας.

Η ιστορία ξεκινά στις αρχές του ’70, στη μονοκατοικία της οικογένειας Ψυχοπαιδοπούλου στη Νέα Σμύρνη. Με το που έρχεται στον κόσμο ο ξάδερφος της σκηνοθέτιδος, ο Λουκάς, γίνεται το απόλυτο κέντρο της προσοχής, όπως «αρμόζει» σε κάθε πρωτότοκο αρσενικό. Μέχρι που στα πέμπτα του γενέθλια, οι γονείς του Λουκά χωρίζουν.

Κάπου εκεί, η ταινία μετατρέπεται από κολάζ Super-8 αναμνήσεων σε κάτι πολύ πιο σκοτεινό. Μια μέρα η μητέρα, Αθηνά, εξαφανίζεται μαζί με το παιδί, ρίχνοντας την οικογένεια των Ψυχοπαιδόπουλων σε απόγνωση. Κάθε προσπάθεια εντοπισμού τους πέφτει στο κενό.

Μέχρι που 11 χρόνια μετά την απαγωγή, ένα τηλεφώνημα από το Maryland της Αμερικής δίνει νέα τροπή στο δράμα. Είναι η Αθηνά, που καλεί τον πρώην άντρα της Ορέστη να πάρει τον 16χρονο πια Λουκά από τα χέρια της. «Με το που εντοπίστηκε το αγόρι, είπα στον εαυτό μου: “Πάρε την κάμερα και πήγαινε”», περιγράφει η Ανθονυ στην «Κ».

«Δέσιμο» με τους μύθους

Γυρισμένο σε διάστημα 30 ετών, το 97λεπτο φιλμ είναι μείγμα αρχειακού υλικού και cinéma vérité. Η αποστασιοποιημένη αφήγηση της Ανθονυ δένει περίτεχνα τους μύθους του Οιδίποδα, του Περσέα και του Οδυσσέα με την ιστορία του Λουκά.

Γεννημένη στο Charleston της Νότιας Καρολίνας από Ελληνες γονείς, η 61χρονη σκηνοθέτις πέρασε τα παιδικά της χρόνια στην Αθήνα πριν καταλήξει στο MIT, όπου εκπαιδεύτηκε στην ορθοδοξία του vérité από τους πρωτοπόρους Richard Leacock και Ed Pincus. Εχει γυρίσει σειρά από εθνογραφικά ντοκιμαντέρ σε απόμακρα μέρη της Ελλάδας. Και παίζει τους ελληνικούς μύθους στα δάχτυλα.

«Με ενδιέφερε πάντα η μυθολογία και το αρχαίο θέατρο. Μεγάλωσα με αυτά, είναι κομμάτι του εαυτού μου. Καθώς σκάλιζα την ιστορία του Λουκά, ανακάλυπτα ομοιότητες με τους νεαρούς βασιλιάδες και ήρωες που θανατώνονταν ή εξορίζονταν σε βρεφική ηλικία για να μην απειλήσουν τον θρόνο. Επέστρεφαν πάντα ως ενήλικοι για να διεκδικήσουν την εξουσία ή τη θέση τους στην οικογένεια».

Κεντρική μεταφορά όμως παραμένει ο μύθος του Ορφέα και της Ευρυδίκης. «Λατρεύω την ιστορία του Ορέστη που φεύγει ταξίδι σε έναν άλλο “ασπρόμαυρο” κόσμο για να φέρει τον Λουκά πίσω στη ζωή – η ταινία γίνεται πάλι έγχρωμη καθώς επιστρέφουν στην Ελλάδα».

Οταν όμως ο Λουκάς προσγειώνεται, αρχές του ’80, στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, αμέσως φαίνεται πως τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα. «Εμοιαζε με ελάφι μπροστά στα φώτα του αυτοκινήτου. Ενας ξένος σε μια ξένη χώρα. Δεν γνώριζε πως έχει ελληνική οικογένεια, δεν μιλούσε τη γλώσσα και ξαφνικά η μητέρα του τον παρέδινε σε αυτούς τους άγνωστους».

«Δεν ήθελα να κάνω τα πράγματα πιο δύσκολα απ’ ό,τι ήταν. Σιγά σιγά υποχώρησα και τους έδωσα χώρο να βρουν τον εαυτό τους. Ενιωθα όμως πως ακόμα δεν είχα αρκετό υλικό για την ταινία».

Ετσι, συνέχιζε να κινηματογραφεί την οικογένεια κάθε φορά που επισκεπτόταν την Ελλάδα: στον κήπο, την παραλία, το σαλόνι. Αθελά της, ταυτόχρονα κατέγραφε μια χώρα σε μετάβαση.

Στο φόντο παρελαύνουν επεισόδια της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας: Ελληνες μετανάστες, οι μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, το τσουνάμι της αντιπαροχής. Σ’ ένα σύννεφο καπνού, μια κίτρινη μπουλντόζα γκρεμίζει τη μονοκατοικία της Νέας Σμύρνης κάνοντας χώρο για σύγχρονα διαμερίσματα. Το μόνο που μένει στο τέλος είναι μια ιστορία, ένα όμορφο ταξίδι γεμάτο σασπένς.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή