Τον παλιό καιρό, σχετικοί και άσχετοι, εκθέταμε απόψεις και βγάζαμε τελεσίδικες αποφάσεις για το προτιμητέο ύφος του κλασικού μπαλέτου. Οι περισσότεροι έτειναν προς το υπερβολικό, εξπρεσιονιστικό πάθος των Σοβιετικών. Αλλοι, που είχαν ταξιδέψει στην… Ευρώπη (κοινώς εις Παρισίους), προτιμούσαν τα γαλλικά αποκαλούμενα chichis (κολπάκια, φιοριτούρες), ενώ κάποιοι που πέτυχαν κλασικό ρεπερτόριο ερμηνευμένο από Αμερικανούς επαινούσαν την αθλητική τους στάμινα. Το αγγλικό ύφος, το στυλ, την προσοχή στη λεπτομέρεια, την παρακολούθηση τής κατά το δυνατόν πρωτότυπης χορογραφίας και τα συμπαρομαρτούντα (τοποθετήσεις κεφαλής, άκρων, παντομίμες) τα βρίσκαμε ψυχρά. Και αποστασιοποιημένα.
Εχει ο καιρός γυρίσματα. Είδαμε άφθονο σοβιετικό ρεπερτόριο και νεοκλασικό. Ηρθε το Μπαλέτο της Οπερά του Παρισιού ξανά και ξανά, οι Αμερικανοί με το Αμέρικαν Μπαλέ Θίατερ αλλά και συγκροτήματα από χώρες που είχαμε λιγότερο εκτεθεί στις απόψεις τους. Οι εκπληκτικοί Δανοί, οι εξαιρετικοί Σουηδοί, οι «κάπως» Αυστριακοί και Ελβετοί, οι απομιμήσεις των σοβιέτ από τους δορυφόρους. Εδώ η τεχνική ξεπερνούσε κατά πολύ την άποψη, το ύφος, το ήθος. Κι ύστερα ήρθαν… οι Αγγλοι, όχι οι μέλισσες. Οπου πλέον εκτιμήσαμε, και με το παραπάνω, αυτά όλα που είχαμε μελετήσει, αγαπήσει και αναζητήσει στο κλασικό μπαλέτο, με πρώτη και καλύτερη τη διαύγεια, την κρυστάλλινη απόδοση των βηματισμών, των «θέσεων» των χορογραφικών «κόλπων».
Στην απευθείας μετάδοση της «Λίμνης των Κύκνων» του Τσαϊκόφσκι από τη Βασιλική Οπερα και το Βασιλικό Μπαλέτο του Κόβεντ Γκάρντεν στο Μέγαρο Μουσικής (17/03), στην 1η πράξη όλα αυτά φάνηκαν πεντακάθαρα μόνο στο Pas de Trois, όπου συντηρείται η πρωτότυπη χορογραφία του Πετιπά. Η 2η πράξη, αυτό το καθολικότερο αριστούργημα στην ιστορία του μπαλέτου, διατηρεί όλη την ευγενική μεγαλοφυΐα του Ιβάνοφ και ο Πετιπά επιστρέφει στο Pas de deux του «Μαύρου Κύκνου» στην 3η πράξη. Εδώ η Ναταλία Οσίποβα (που υπήρξε παγερά άψογη Οντέτ) αποδείχτηκε μια δαιμονική Οντίλ, αντάξια –αν όχι καλύτερη– των καλύτερων που έχω δει. Ο Ζίγκφριντ δεν έχει να κάνει και πολλά, όμως ο Μάθιου Γκόλντινγκ είναι ένας εξαίρετος πρίγκιπας και τόσο, μα τόσο… φωτογενής. Τι ανακούφιση, τι κάθαρση αυτή η ταλαίπωρη, πολυβασανισμένη «Λίμνη» –όταν προσφέρεται τόσο… γάργαρα, με τόση αρχοντιά και προσοχή στη λεπτομέρεια!